De Scottish Federation of Housing Associations (SFHA) beschrijft in de publicatie ‘Housing Scotland: Models of housing with care and support’, de succesvolle voorbeelden van woonzorgprojecten in de lokale gemeenschap en geeft leerpunten uit de corona crisis. In de publicatie wordt ook vooruit gekeken. Wat zijn de nieuwe woonzorgoplossingen die bijdragen aan op de persoon afgestemde en ‘community-based’ zorg en ondersteuning, die helpen om opname in een ziekenhuis te voorkomen en mensen zo lang mogelijk zelfstandig thuis laten wonen? En wat kunnen en willen de Schotse woningcorporaties daaraan bijdragen?

De SFHA is de ondersteuner en belangenbehartiger van 117 woningcorporaties en wooncoöperaties in Schotland. Negentien ervan bieden een huurders een combinatie van wonen, zorg en ondersteuning. Dat houdt in dat die sociale verhuurders ook zelf het zorgpersoneel in dienst hebben. In totaal verhuren ze 7.750 woningen met zorg en ondersteuning en hebben daarvoor 4.000 personeelsleden voor zorg en ondersteuning in dienst. In de komende jaren voorziet de SFHA een uitbreiding van het aantal woningen.

Uit onderzoek blijkt dat wonen met zorg en ondersteuning geleverd door woningcorporaties in Schotland hoog gewaardeerd wordt door de huurders. Ook helpt het de National Health Service (NHS). Bewoners maken minder gebruik van eerstelijnszorg en huisarts, ze kunnen eerder naar huis na een ziekenhuisopname en worden minder snel opgenomen doordat er sneller zicht is op gezondheidsproblemen. Ook tijdens de corona crisis bewezen de projecten hun meerwaarde. Als huurders in isolatie zaten, hadden zijn nog steeds toegang tot een huismeester of bewonersconsulent, werden reparaties gedaan en hielpen zorgmedewerkers om het contact met familie via beeldbellen in stand te houden. Zij kregen ondersteuning waar andere zelfstandig wonende ouderen vaak geen aanspraak op konden maken. In de projecten met zorg en ondersteuning lukte het vaak om de oudere huurder net wat extra veiligheid en contact te bieden.

De SFHA pleit ervoor om een aantal modellen voor wonen met zorg en ondersteuning in de komende jaren uit te bouwen. Belangrijke uitgangspunten zijn: community-based, persoonsgericht, zelfstandig wonen, inclusie, innovatie en slim opschalen. In de publicatie worden een aantal modellen beschreven om mee verder te gaan:

• Step up step down is een vorm van huisvesting als – tijdelijke - tussenvorm tussen zelfstandig wonen en een opname in een zorginstelling. In samenwerking met de NHS heeft Hanover Housing Varis Court ontwikkeld. Deze vorm is klaar voor opschaling en vraagt samenwerking tussen de corporatie en de lokale Health Service dienst.
• Extra Care Housing biedt levensloopbestendige woningen met een geïntegreerd pakket aan ondersteuning, zorg en veiligheid  door een lokaal team. Een voorbeeld is  Wilkie Gardens
• Health at Home gaat over technologie om zorg en ondersteuning digitaal thuis beschikbaar te krijgen zoals leefstijlmonitoring, tele-consulten en beeldbellen.
• Supported Accomodation wordt onderzocht als oplossing om dak- en thuislozen een gedeelde woonplek in een regulier woongebouw aan te bieden wanneer een individuele oplossing nog niet beschikbaar is.
• Housing with support is een woonvorm om mensen met een verstandelijke handicap vanuit een instelling weer in de lokale gemeenschap te laten  wonen.
• Community Resources geeft een woonzorgproject een functie als ‘hub’ om zorg te verlenen in de omliggende wijk. De gemeenschappelijke ruimte krijgt een brede functie voor ouderen in de buurt.

De  visie op wonen en zorg in Schotland komt overeen met die in Nederland. Zo lang mogelijk zelfstandig wonen, het zoeken naar tussenvormen en het belang van de gemeenschap zijn ook hier belangrijke uitgangspunten. In Nederland kennen we een striktere scheiding tussen wonen en zorg. Nederlandse woningcorporaties mogen geen zorgpersoneel in dienst hebben. Maar dat er de komende jaren een grote slag gemaakt moet worden in innovatieve oplossingen voor wonen en zorg staat bij de woningcorporaties in beide landen hoog op de agenda.

Meer lezen over de Schotse woonzorgmodellen

Ook een aanrader is de site van Housing LIN De site biedt een schat aan voorbeelden en onderzoeken over wonen en zorg in Engeland, Schotland en Wales.