Het creëren van een gezonde omgeving, dat is de rode draad in het werk van architectenbureau Oostwest. En dat kan op verschillende manieren. ZorgSaamWonen sprak met Caro van Dijk, architect en partner bij dit maatschappelijk betrokken bureau.
Een toekomstbestendige omgeving is gezond
Impressie Vijverhof Capelle aan de IJssel | OostWest architecten
Caro licht toe hoe je aan een gezonde omgeving werkt. “We bouwen ten eerste biobased waar mogelijk. In de keuze van je materialen kun je al bijdragen aan een gezonde omgeving. Ten tweede is ontwerpen voor de zintuigen en mentaal welzijn leidend in ons werk.” Oostwest werkt onder andere voor de ggz-sector en dan is het extra belangrijk om hier aandacht aan te besteden. “We ontwikkelen bijvoorbeeld nieuwe klinieken op klassieke ggz-terreinen in Ermelo en Amersfoort. Dit zijn prachtige parken die ruimte bieden aan intensieve en specialistische zorg. In de ggz wordt steeds meer ambulant behandeld, en zijn de klinieken ook steeds meer bedoeld voor kortere intensieve behandeltrajecten. Mensen komen hier vaak op hun kwetsbaarst binnen, en juist dan wil je aanspraak maken op hun zintuigen en welzijn, met rustige kleuren en in contact met de natuur, zodat ze zich welkom en veilig voelen.”
Ieder mens is anders
Oostwest heeft uitdagende opdrachten. Zo werken ze aan een nieuw woongebouw in houten modules, waar mensen met een niet-aangeboren hersenletsel komen te wonen. Dat vindt Caro een prachtig initiatief dat veel creativiteit vereist. “Ieder mens is anders, en bij mensen met NAH geldt dat nog meer. De ene bewoner kan alleen met zijn ogen knipperen maar is mentaal haarscherp, en een andere bewoner is fysiek helemaal gezond maar heeft juist cognitieve beperkingen. Dan is het best uitdagend om een ontwerp te maken dat voor iedereen past.” Caro vindt dat spannend maar heeft genoeg ideeën om er een passend gebouw van te maken. Ze betrekt bewoners en het zorgpersoneel ook graag bij het ontwerpproces. Zo hebben zorgmedewerkers meegedacht over de badkamers. “Bewoners hebben eigen badkamers maar we maken ook een mooie wellness ruimte met een spa. Die is voor iedereen toegankelijk als extra activiteit, en ook handig voor de bewoners die meer ruimte nodig hebben in de badkamer.”
Kruisbestuivingen
In Heemstede wordt een oud ziekenhuis uit 1971 gerenoveerd en omgevormd tot een toekomstbestendig, duurzaam gebouw voor mensen met en zonder beperkingen. Dit doet Oostwest in opdracht van zorgorganisatie Ons Tweede Thuis, die zorg biedt aan kinderen en volwassenen met een beperking. Naast bestaande en nieuwe eerstelijns zorgfuncties, komt er een dagcentrum voor mensen met een niet-aangeboren hersenletsel, een dagcentrum voor kinderen met een beperking, maar ook een creatieve werkplaats.
Tijdens het ontwerpproces is de brasserie al opengegaan. Dat bleek een gouden greep te zijn omdat buurtbewoners grote behoefte bleken te hebben aan een ontmoetingsplek. Er ontstond verbinding. De eerste stenen voor het bouwen van een gemeenschap werden zo al gelegd. “Inmiddels is de brasserie het hart van de buurt. Het zit vol met ouderen en kleinkinderen. Maar ook andere bezoekers maken veel gebruik van de brasserie. Caro vindt het geweldig om te zien hoe betrokken de professionals zijn die er komen te werken. “Als straks al die verschillende mensen, met en zonder beperking, gebruik maken van dit gebouw, ontstaat er vast nog meer kruisbestuiving, en kan iedereen op een gelijkwaardige manier meedoen in deze ‘mini-maatschappij’.”
De buurt als ecosysteem
Oostwest doet nog veel meer, maar telkens met de gezonde omgeving als rode draad. Zo werkt Oostwest in het centrum van Capelle aan den IJssel samen met woonzorgcentrum De Vijverhof aan 98 woningen voor vitale ouderen, ouderen met een zorgvraag en voor jongeren in een zorgzame gemeenschap. Het is de bedoeling dat de bewoners hier naar elkaar omzien. Om ontmoeting te faciliteren is er een gemeenschappelijke tuin met allerlei zitplekjes. Er komt ook een jeu de boulesbaan. Oostwest architecten heeft ervaring opgedaan met het concept waarbij mensen naar elkaar omkijken bij Elderburen, een inclusief wonen project in Arnhem, dat in 2021 de ZorgSaamWonen Award won. Daar wonen senioren en jongeren met een LVB-zorgvraag door elkaar in één gebouw. Een community builder zorgt voor de verbinding tussen de bewoners en met de buurt. Ieder kan meedoen op zijn eigen manier. Caro noemt het “een mooi voorbeeld van de buurt als sociaal ecosysteem; van een gezond en veerkrachtig ecosysteem dat gedijt bij diversiteit.”
Waar Caro naar uitkijkt is de oplevering van Het Groene Verpleeghuis voor Omring. “Dit verpleeghuis wordt gebouwd op Texel en is duurzaam in de brede zin van het woord. Het gebouw biedt een gezonde woon- en werkomgeving voor bewoners en zorgmedewerkers, waarvoor de organisatie Omring de lat hoog legt. Dat zou ik iedereen gunnen en ik hoop dat dit voorbeeld anderen inspireert.”
Lees meer over de projecten waar Oostwest architecten bij betrokken is:
- Capelle aan den IJssel
- Ggz Veldwijk Ermelo
- Het Groene Verpleeghuis Texel
- Zorginhout – betaalbaar zorgconcept in houten modules

Reactie toevoegen