Minister Helder lanceert Programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO)

Minister Helder (VWS) lanceerde op maandag 4 juli het Programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO). In een brief naar de Tweede Kamer licht ze het programma toe. De urgentie is groot om ondersteuning en zorg anders te organiseren gezien het personeelstekort in de zorg, de druk op de mantelzorg en het gebrek aan geschikte woningen. Het moet anders, iedereen wil het anders en het kan anders.

Drie normen
Daar zijn de volgende normen voor nodig: zelf als het kan; thuis als het kan; digitaal als het kan.  

Zelf als het kan
Hierbij gaat het om het vergroten van de mogelijkheden voor ouderen om zo lang mogelijk, met ondersteuning van de eigen omgeving, zelfredzaam te blijven, ook als zich gebreken behorend bij de ouderdom zich aandienen. Met het programma worden ouderen gestimuleerd zelf verantwoordelijkheid te nemen voor de wijze waarop zij wonen, hun sociale contacten onderhouden en hun welzijn en gezondheid op peil houden.

Thuis als het kan
Het betreft het tijdig voorbereiden op het ouder worden en welke woonvorm en woonomgeving daarbij het beste past. Maar ook het realiseren van voldoende passende woonvormen in een leefomgeving die activeert en ontmoetingen stimuleert. Ondersteuning en zorg moeten zoveel mogelijk dichtbij plaatsvinden. Bij het werken aan toekomstbestendige ondersteuning en zorg voor ouderen is het zaak oog te hebben voor de meest kwetsbare groep.

Digitaal als het kan
Zoveel mogelijk zorgvragen moeten met een digitale oplossing beantwoord worden. Dit vraagt een andere manier van werken in de zorg. Digitale technologieën helpen ouderen hun zelfstandigheid te behouden en hun kwaliteit van leven te bevorderen. Deze technologieën bestrijken uiteenlopende levensdomeinen: huishouden, sociale interactie, bewegen, veiligheid, (vrijwilligers)werk, vrijetijdsbesteding, gezond en actief leven en zorg. Doorsnijdend in deze drieslag is dat het altijd ‘samen’ is, samen met naasten, met de samenleving, met de informele zorgverleners, samen met andere professionals.

Vijf actielijnen

De beweging om die nodig is om dit voor elkaar te krijgen kan alleen plaatsvinden als de randvoorwaarden op orde zijn. Die worden uitgewerkt in de volgende vijf actielijnen:

1. Samen vitaal ouder worden: Actielijn 1 zet in op het samen vitaal oud kunnen worden, in een omgeving die aansluit op hun behoeften. Het gaat om het stimuleren van ‘de beweging naar de voorkant’ (normaliseren in plaats van medicaliseren). Het  betreft onder andere reablement, het versterken van de ondersteuningsstructuur, intergenerationeel wonen.

2. Sterke basiszorg voor ouderen: Actielijn 2 is gericht op een sterke en effectieve basiszorg: die zorgt ervoor dat ouderen zorg en behandeling krijgen die bijdragen aan gezondheid en kwaliteit van leven en van zorgprofessionals die met plezier hun werk doen. Dit betreft onder andere het bevorderen van goede samenwerking binnen de zorg (tussen het langdurige zorg domein, het medisch domein én het sociaal domein), het realiseren van aanspreekbare- en herkenbare teams in de wijk, de doorontwikkeling van de geneeskundige zorg voor specifieke patiëntgroepen, het eerstelijnsverblijf en (ambulante) geriatrische revalidatiezorg.

3. Passende Wlz-zorg: betreft onder andere het scheiden van wonen en zorg, het doorontwikkelen van het kwaliteitskader, het opzetten van een (regionale) ondersteuningsstructuur via het programma Waardigheid en Trots, de versteviging van de kennisinfrastructuur langdurige zorg, passende ouderenzorg,  domeinoverstijgend samenwerken, meerjarig contracteren en sturingsinstrumenten voor zorgkantoren. Regiobeelden kunnen hierbij ondersteunend zijn.

4. Wonen en zorg voor ouderen: hierbij gaat het om onder andere de realisatie van 250.000 woningen geschikt voor ouderen tussen nu en 2030. Dit gebeurt via het versnellen van de woningbouw, het verbeteren van de doorstroming en het verbeteren van de leefomgeving. Hierin trekt minister Helder samen op met de minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO). Zij werken gezamenlijk het programma Wonen en Zorg voor ouderen welke zij in september presenteren.

5. Arbeidsmarkt en Innovatie: betreft onder andere het ontwikkelen van nieuwe werkvormen, sociale en technologische innovatie, leven lang ontwikkelen en goed werkgeverschap.

Samenhang
Met het WOZO-programma werkt het ministerie samen aan een samenleving waar (toekomstige) ouderen waardig oud kunnen worden, zelf de regie hebben en met hun netwerk hun leven kunnen leiden. De leefvraag staat centraal en niet de zorgvraag. Het WOZO-programma is tot stand gekomen na intensieve gesprekken en met bijdragen van allerlei organisaties. Het WOZO-programma kent een sterke samenhang met andere trajecten zoals het Integraal Zorgakkoord (IZA) en de Nationale Woon- en Bouwagenda. Voor de Kerst 2022 wordt de Tweede Kamer verder geïnformeerd.

ZorgSaamWonen denkt en doet op verschillende manieren mee.

Je kunt de kamerbrief en het programma WOZO en andere bijlagen hier vinden: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2022/07/04/brief-inzake-programma-wonen-ondersteuning-en-zorg-voor-ouderen-wozo

Lees de reactie van de Seniorencoalitie op de plannen van Conny Helder