Nieuwe woonconcepten voor dak- en thuisloze jongeren

In Nederland zijn er 12.000 dak- en thuisloze jongeren.  In het voorjaar van 2020 deed het Stimuleringsfonds  Creatieve Industrie een open oproep aan ontwerpers om met vernieuwende ideeën te komen voor het ontwikkelen van nieuwe woonconcepten voor deze kwetsbare groep. Tijdens de Dutch Design Week wordt op 23 oktober de conferentie 'Een thuis voor alle jongeren' gehouden en de publicatie gedeeld.

Dwars door sectoren
Dakloosheid onder jongeren voorkomen is een maatschappelijke opgave die om creativiteit, samenwerking en daadkracht vraagt. Het is een taaie opgave waar veel verschillende aspecten bij elkaar komen: betaalbaarheid, opvang, begeleiding, inkomen, woningverdeling, woningontwikkeling, stigma, maatschappelijk draagvlak. Ontwerpers kunnen een bijdrage leveren door dwars door de sectoren heen te denken en nieuwe oplossingen voor te stellen. In het kader van het Actieprogramma Dak- en Thuisloze Jongeren kreeg het fonds de kans de ontwerpsector uit te dagen om met vernieuwende ideeën te komen die een structurele verandering kunnen inluiden.

Samen aan de slag
Het afgelopen jaar gingen vijf ontwerpteams aan de slag met gemeenten die participeren in het Actieprogramma, met de jongeren om wie het gaat en met lokale partners zoals zorgaanbieders, maatschappelijke organisaties en woningcorporaties. Het doel: samen nieuwe concepten ontwikkelen voor (tijdelijke) huisvesting voor dak- en thuisloze jongeren tussen de 18 en 27 jaar. Er zijn ideeën uitgewerkt voor tijdelijk wonen zoals een woontuin op een vergeten stukje grond, een hypertijdelijk onderkomen op een braakliggend terrein of een mix van wonen, werken en leren tegelijk in een oud schoolgebouw. Maar ook prototypes van roomdividers voor de crisisopvang, een verhuisapp voor wie op eigen benen moet leren staan en een oefening in communicatie voor als je allemaal wat anders vindt.

Hardnekkige problemen oplossen
In de publicatie staan de vijf geselecteerde projecten beschreven. Het zijn momentopnames, die de verschillende stadia van ontwerpend onderzoek tonen. Waar het ene team nog in de fase van conceptvorming zit en zoekt naar de geschikte partij om op het juiste moment bij aan te haken, maakt de ander zich op voor een serieuze pilot samen met de gemeente en een woningcorporatie. Maar ieder op hun eigen manier leggen ze de vinger op de zere plekken: het structurele gebrek aan zelfvertrouwen waar deze jongeren mee kampen, het ontbreken van een moment van rust, het gemis van een sociaal netwerk, het voorwaardelijke karakter van de hulp, de ongelijkwaardige rolverdeling tussen ‘slachtoffer’ en hulpverlener, de te harde overgang van jeugdhulp naar op eigen benen staan en niet in de laatste plaats alle regelgeving die vernieuwing steeds weer in de weg blijkt te staan.

Bron: Stimuleringsfonds Creatieve Industrie

Lees de publicatie Meer dan een dak boven je hoofd

Meer informatie over de conferentie Een Thuis voor alle jongeren