Onbeperkt genieten van de natuur

agnes

‘Groen, de natuur heeft een positief effect op de gezondheid’, zegt Agnes van den Berg, omgevingspsycholoog en hoogleraar natuurbeleving in Groningen. Agnes heeft lang geleden eens in de jury gezeten van een schrijfwedstrijd over natuurbeleving. Veel inzendingen kwamen van mensen die te kampen hadden met depressie of andere ernstige problemen. Zij beschreven hoe de natuur hen had geholpen om er weer bovenop te komen. Deze verhalen deden haar realiseren dat natuur een wezenlijke betekenis heeft voor mensen die niet zo goed in haar onderzoek naar natuurbeleving naar voren kwam. Ze heeft zich sindsdien gespecialiseerd in onderzoek naar natuur en gezondheid. ‘Het belangrijkste effect van een bezoek aan de natuur is stemmingsverbetering’, vertelt Agnes. ‘Uit mijn onderzoek blijkt dat de natuur mensen blij maakt. Het vermindert gevoelens van somberheid en geeft een gevoel van rust. Het geeft tegelijkertijd ook energie. Maar het is geen wondermiddel, waarschuwt Agnes. Kortstondig contact met de natuur is goed voor de stemming maar om echt effect te hebben op de mentale gezondheid is langer en constanter contact nodig. Mensen die vlakbij een park of natuurgebied wonen hebben minder vaak last van depressieve klachten dan mensen die niet zo makkelijk in contact met groen kunnen komen.

Plantenbakken en natuurwandelingen
Om mensen langer en vaker te laten genieten van de natuur is toegankelijkheid en bereikbaarheid nodig. De natuur is van en voor iedereen en mensen met en zonder beperkingen moeten de natuur in kunnen gaan, vindt Agnes. Natuurmonumenten heeft met een flink aantal samenwerkingspartners een aantal gebieden toegankelijker gemaakt. Zij hebben een publicatie ‘Onbeperkt genieten’ gemaakt met toegankelijke voorbeeldprojecten. Zoals loopfietsen voor mensen die normaal met een rollator lopen. Zij kunnen met de loopfiets een park bekijken. ‘Dat zijn goede voorbeelden. Daar kunnen gemeenten, architecten, ontwerpers hun voordeel mee doen.’

Verder raadt Agnes aan om plantenbakken ook op rolstoelhoogte te plaatsen en bankjes zodanig te plaatsen dat mensen mooi uitzicht hebben. Groen moet uitnodigend en toegankelijk zijn, om mensen te verleiden naar buiten te gaan. Agnes: ‘Dat doe je door olifantenpaadjes te benadrukken of door activiteiten te organiseren. Natuurwandelingen onder leiding van vrijwilligers zijn daar een goed voorbeeld van.

Vrijwilligers gaan met een groepje ouderen routes lopen en geven uitleg. Deze wandelingen hebben drie functies: het stimuleert beweging, het bevordert sociale contacten en het leert mensen over de natuur. Zo’n wandeling wordt een natuurbeleving. Het is wel de bedoeling dat na een jaar de ouderen de wandelingen zelf continueren. De meeste groepen doen dat ook.’

Groen wordt hipper
Groen sneuvelt vaak in nieuwbouwprojecten. In de hectiek van alle dag is groen een ondergeschoven kind. Mensen onderschatten het belang van natuur voor hun welzijn en gezondheid. Volgens Agnes komt het doordat mensen vaak een zweverige associatie hebben bij het idee dat natuur heilzaam kan werken. Ze denken dan aan het praten met bomen. Toch ziet ze een kentering ontstaan. Jonge stedelingen willen nu massaal een volkstuin waar ze zelf kruiden en groenten kunnen verbouwen. Ze ziet ouderwetse volkstuinen die keurig aangeharkt zijn maar steeds vaker ook de moderne varianten, wilde tuinen en moestuinen. ‘De schaamte om de natuur te gebruiken als middel om je gezondheid te ondersteunen gaat er vanaf. Groen wordt steeds hipper.’ De corona periode helpt ook een handje. Agnes ziet dat sinds de corona-crisis veel meer mensen naar buiten gaan en daar van genieten. Mensen maken noodgedwongen ommetjes en ontdekken dat het fijn is. ‘Zelfs pubers spreken nu af in parken en leren dat het leuk is om in de natuur te zijn. Ze hebben een positieve ervaring in de natuur en willen daar dan vaker heen.’

Dit artikel is verschenen in het tweede digitale magazine van ZorgSaamWonen, met als thema groen en gezondheid. Lees het magazine gratis >>

Ook interessant / voor u geselecteerd

SCP: Investeren in vitale ouderen
12 maart 2024

Een verklaringsmodel van veranderingen in hulpbronnen en participatie op welbevinden in de vergrijzende…

Lees Verder »
Zeven oplossingen rondom Betekenisvol ouder worden
19 december 2023

Twintig jonge academici, masterstudenten, hbo’ers, recent afgestudeerden en PhD’ers met diverse (studie)…

Lees Verder »
Wozoco De Zes Molens draait door
25 juli 2023

Hoe is het nu met Woonzorgcomplex De Zes Molens in Hoornaar? In deze rubriek van ZorgSaamWonen besteden we…

Lees Verder »
Hoe meer ouderen hoe beter
3 juli 2023

Gastblogger Henk Geene schreef eerder op de site van ZorgSaamWonen over de voorzorgcirkels…

Lees Verder »
Denk mee voor een Gezonde Buurt
12 juni 2023

Jantje Beton, IVN Natuureducatie en JOGG (Gezonde Jeugd, Gezonde Toekomst) hebben de…

Lees Verder »
Duurzaamheid en zorgtechnologie gaan hand in hand op nieuwe locatie De Koppels Zwolle
7 juni 2023

De nieuwe woonzorglocatie van InteraktContour, in Zwolle, voor mensen met (niet-)aangeboren hersenletsel is…

Lees Verder »
Het leven staat centraal, niet de zorg
23 mei 2023

Goed oud worden (in de regio) is een uitdaging waar jeugdliefdes Driezorg en Zonnehuisgroep IJssel-Vecht graag…

Lees Verder »
Digimagazine ZorgSaamWonen #1 2023
15 mei 2023

Preventieve gezondheid is essentieel om de opgaves waar we voor staan in de ouderenzorg behapbaar te maken en…

Lees Verder »
Fit en vitaal blijven met oefengids en andere praktische tools
12 mei 2023

Speciaal voor zorgprofessionals die anderen helpen meer te bewegen ontwikkelde Kenniscentrum Sport &…

Lees Verder »
Kom van de bank af en ga op beweegvisite
9 mei 2023

Met een symposium ‘Beweegkansen in de leefomgeving van ouderen’ is de Nationale Beweegweek voor Ouderen in gang…

Lees Verder »
Zorg voor de buurtvisite: 'Veel kansen voor Leeuwarden Oost mits sociaal ruimtelijke visie'
28 april 2023

Na de zorgvisites van de dames THe aan woonzorcentra en verpleeghuizen zijn Hetti Willemse en Ad van Elzakker…

Lees Verder »
Zorgzame woongemeenschappen cruciaal in transitie naar welzijnsmodel
24 april 2023

Een door NLZVE en NVTZ gezamenlijk opgestelde whitepaper verkent de manier waarop het samenspel tussen formele…

Lees Verder »
'VPT in de wijk' gaat over meer dan zorg alleen
19 april 2023

Langdurige zorg in de eigen woning geleverd krijgen. Dat kan met het Volledig Pakket Thuis (VPT) in de wijk.…

Lees Verder »
ZSW-expert over sociale ondernemingen en instituties voor collectieve actie
24 februari 2023
ZorgSaamWonen-expert professor dr. Tine De Moor hield vorige week vrijdag haar oratie aan de Erasmusuniversiteit…
Lees Verder »
'Participatie is meer dan het afvinken van een checklist'
24 februari 2023

Peter Bisschop en Sabine Megens wilden iets concreets doen om ouderen langer thuis te laten wonen, ze wilden…

Lees Verder »
Preventie, het nieuwe normaal in een ouder wordende samenleving
20 februari 2023

Op woensdag 15 februari 2023 is het advies 'Preventie, het nieuwe normaal in een ouder wordende samenleving'…

Lees Verder »
ZSW-partner AAG: van zorg en wonen naar vastgoed met zorg én welzijn
16 februari 2023
Ze praten graag over zorgvoorzieningen en vastgoed, senior adviseur Carolien Vermaas en haar collega, strateeg en…
Lees Verder »
Vrijwilligers maken modern woonzorgcentrum van oud klooster
14 februari 2023
Zo zouden de zusters Elisabetinnen het gewild hebben. Om ouderen in een zorgzame omgeving oud te laten worden is…
Lees Verder »
Slimme Zorg Estafette inspireert en verbindt
13 februari 2023
De ontwikkeling, implementatie en opschaling van slimme zorg verder brengen. Dat is het doel van de Slimme Zorg…
Lees Verder »
Gezond en Actief Leven Akkoord fundament onder preventiebeleid
7 februari 2023
Meer aandacht, meer geld en slimme samenwerking voor een gezondere samenleving. Dat is het doel van het Gezond en…
Lees Verder »

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.