Grenzen

Mantelzorgers gaan soms over hun eigen grenzen heen. Het is voor hen moeilijk te bepalen waar de grenzen liggen. Sommige mantelzorgers voelen zich zwaar belast, anderen niet, zo blijkt. “Ze willen de zorg in ieder geval niet door de overheid opgelegd krijgen”, zegt Yvette. “Het moet niet als een verplichting voelen.” Mantelzorgers verwachten daarom dat de overheid zorg betaalbaar en toegankelijk houdt. En soms vragen mantelzorgers zich af of de overheid zich wel realiseert hoe zwaar mantelzorg kan zijn.

Oproep integrale visie

Yvette vindt het bemoedigend dat er in 2023 een oproep is gedaan door het Sociaal en Cultureel Planbureau voor een integrale visie op mantelzorg. “Mantelzorg raakt immers werk, studie, de zorg voor kinderen.” Ze is dan ook blij dat het kabinet de SER om advies heeft gevraagd over de combinatie van werk en mantelzorg.

Diversiteitssensitief werken

Uit het onderzoek blijkt dat er binnen de mantelzorg weinig wordt gesproken over de zorgverlening. Wie is verantwoordelijk? Hoe denk je over zorg? Volgens Yvette is het nodig om bewustwording te creëren bij zowel mantelzorgers als zorg- en welzijnsprofessionals over hun samenwerking en de verdeling van de taken. Door samen het gesprek te voeren over mogelijkheden en verwachtingen kunnen zorgprofessionals en mantelzorgers de zorg beter organiseren.

In de gesprekken die Yvette voor haar onderzoek voerde met mantelzorgers, gaven zij aan dat de wisseling van personeel en de schotten in de financiering grote knelpunten zijn. Ook hadden mantelzorgers last van het gebrek aan onderlinge afstemming tussen de verschillende zorgprofessionals. In de praktijk valt het Yvette op dat nog veel mantelzorgers en professionals niet op de hoogte zijn van het bestaan van mantelzorgmakelaars die zouden kunnen helpen bij die afstemming. Daarnaast merkte zij dat niet alle professionals evenveel oog hebben voor wat mantelzorgers willen en vinden.

Yvette vindt het belangrijk dat professionals moeite doen om de mantelzorger te leren kennen, want geen enkele mantelzorger is hetzelfde. “We zien niet alleen genderverschillen in de opvattingen van mantelzorgers over het delen van zorg, maar ook verschillen op basis van iemands levensfase, het al dan niet hebben van een migratieachtergrond en andere diversiteitskenmerken. Diversiteitssensitief werken is nodig, juist omdat de groep heel divers is.”

Kerntaak

Mantelzorgers willen graag de regie houden. Zij hebben door de zorg voor hun naaste veel ervaring opgedaan en weten wat wel en niet werkt. Die kennis willen zij delen met de professionals. Dat gebeurt niet altijd. Professionals moeten de tijd nemen om samen op te trekken. “Als je het samen doet, levert dat kwalitatief betere zorg op en is er vaak een grotere tevredenheid bij de mantelzorgers”, leert Yvette. “De ervaren belasting kan dan ook afnemen.” Gelukkig is er bij de opleiding Social Work waar zij werkt, steeds meer aandacht voor de samenwerking tussen formele en informele zorgverlening. Dat vindt Yvette hoopvol. “Veel mantelzorgers voelen zich nog ongezien. Dat moet echt anders. Samenwerken met mantelzorgers is een kerntaak van de zorgprofessionals.”

Download het proefschrift: Thesis.pdf

Lees ook:

Mantelzorger wil gezien worden - Universiteit van Amsterdam

Yvette Wittenberg – Sociale Vraagstukken