De NS nam de verkeerde afslag: de “ieder voor zich maatschappij”

Foto: Henk Geene

Gastblogger Henk Geene schreef eerder op de site van ZorgSaamWonen over de voorzorgcirkels. Hij zal de komende zomerperiode middels gastblogs zijn gedachten laten gaan over vergrijzing en ouderenzorg. Hierbij de zesde uit de reeks.

Al enkele jaren ben ik bezig om projecten op te zetten in het kader van de vergrijzing van onze maatschappij. De vergrijzing neemt de komende jaren nog enorm toe, maar dat geldt niet voor het zorgpersoneel. Dat blijft op het hetzelfde niveau als het nu is. We zullen het dus moeten hebben van vrijwilligers die bereid zijn te investeren in zorgafhankelijke ouderen. En dat gaat niet vanzelf. De huidige generatie ouderen is opgegroeid in een individualistisch georiënteerde maatschappij en moet zich transformeren in de richting van een participatiesamenleving. Hoe komt het eigenlijk dat zo’n transformatie zo moeilijk is? 

De afgelopen 40 jaar hebben we bijna alles in onze maatschappij geïnstitutionaliseerd. Er werd een overdaad aan structuur gecreëerd. Alles werd geregeld, alles werd ingebed en vastgelegd. Alles kreeg een plekkie en werd door middel van wet- en regelgeving in beton gegoten. Ik zal dit toelichten aan de hand van een voorbeeld.

Ik erger me al jarenlang aan de NS. Dat zij gehandicapten in staat stelt, middels een extra aan te brengen oprijplaat, met hun scootmobiel de trein in te rijden. iets dat is afgedwongen door de gehandicaptenplatforms een succes noemen, is de grootste vergissing die deze platforms ooit gemaakt hebben. Het is, zoals men dat noemt, een Phirrus overwinning: je wint de slag, maar verliest de oorlog. Ik zal dit nader uitleggen. 

Al decennia lang streven gehandicaptenplatforms in Nederland naar 100% eigen regie voor gehandicapten. De platforms vinden dat een gehandicapte even gemakkelijk aan het maatschappelijk leven moet kunnen deelnemen als de niet gehandicapten. Zij hebben dit middels regeltjes en afspraken met allerlei partijen vastgelegd. Tegen deze gedachte kan niemand bezwaar maken. Je gunt gehandicapten even zeer een vrij leven als jezelf. Niets mis mee dus. 

Maar aan deze vorm van institutionalisering zit ook een grote schaduwkant. De institu-tionalisering voltrok zich toen er jarenlang in economisch opzicht sprake was van een hoogconjunctuur. ´Alles moest kunnen´, was de gangbare kreet en hier deden we allemaal aan mee. De politiek moest het leven voor elke burger zo aangenaam mogelijk maken. 
Maar de tijden zijn inmiddels veranderd. De zorg gaat op slot (er komt geen personeel meer bij) en de vergrijzing slaat toe. We zijn meer op onszelf aangewezen en dat is nieuw voor ons. We zullen onze eigen boontjes moeten doppen en dat kan alleen maar als we de institutionalisering gaan ontmantelen. 

Zo hebben de gehandicaptenplatforms jaren geleden met de NS afgesproken dat gehandicapten vrij moeten kunnen reizen met de trein.  Daarom lieten gehandicapten weten wanneer zij op een bepaald  perron zouden zijn en dan zou er een oprijplaat klaar gezet worden, zodat de gehandicapte zo de trein binnen kon rijden met de scootmobiel. Tot op heden gaat dit zo. Hoe dwaas is dit in het huidige tijdsgewricht! Stop met die onzin. We houden iets in stand dat juist moet verdwijnen. Laat de NS een maand lang een PR campagne opzetten met als doel de reizigers te vragen de gehandicapten te helpen om de trein in en uit te laten. Je maakt dan tevens reclame om elkaar te gaan helpen.

Terwijl zich honderden reizigers op het perron bevinden en heel gemakkelijk met z’n vieren de scootmobiel de trein in kunnen helpen, moet er een hele rinram aan te pas komen om dit volgens de regeltjes mogelijk te maken: de gehandicapte moet bellen naar de NS, de NS moet de oprijplaat organiseren en een medewerker van de NS moet zorgen dat de plaat weer op de juiste plaats wordt teruggezet. Ondertussen hadden 4 reizigers in 5 seconden de gehandicapte in de trein kunnen zetten. Wat maakt het nou toch uit of je afhankelijk bent van de NS of van enkele reizigers die zich toevallig op hetzelfde perron bevinden als jij als gehandicapte.
Het meest indrukwekkende is nog dat we dat allemaal gewoon zijn gaan vinden. We hebben er geen bezwaar tegen gemaakt en we maken er nog steeds geen bezwaar tegen. We hebben het allemaal zien gebeuren en vonden het oke. Het paste in de individualistisch georiënteerde maatschappij, maar sluit niet meer aan op het ontstaan van een meer op  samenredzaamheid en op een participatie gerichte samenleving. 

Dit voorbeeld laat zien waarom het zo moeilijk is om het elkaar gaan helpen tussen de oren te krijgen. We hebben in de praktijk van het dagelijkse leven jarenlang meegemaakt dat alles voor ons geregeld werd. We hoefden zelf niets te doen. Overal waren “professionals” voor en er werd op toegezien dat iedereen zich aan de regeltjes en de afspraken hield.


 

Ook interessant / voor u geselecteerd

Hernieuwde openstelling Stimuleringsregeling Ontmoetingsruimten in Ouderenhuisvesting (SOO)
27 september 2024

De Stimuleringsregeling Ontmoetingsruimten in Ouderenhuisvesting (SOO) wordt op 14 oktober opnieuw opengesteld…

Lees Verder »
Capital Value: verlaging overdrachtsbelasting naar 6% essentieel voor meer nieuwbouw en voorraad huurwoningen
13 september 2024

Om het investeringsklimaat op de Nederlandse markt voor huurwoningen en zorgwoningen te verbeteren is een…

Lees Verder »
Minder contact onder buurtbewoners: in Tilburg gaan inwoners ermee aan de slag
20 augustus 2024

Het aantal 65-plussers in Tilburg groeit en het aantal 75-plussers groeit nog harder. Dit noemen we dubbele…

Lees Verder »
Nieuwe subsidie voor bewonersinitiatieven in Drenthe
9 augustus 2024

Inwoners van Drenthe die een goed idee hebben voor hun dorp, wijk of buurt kunnen…

Lees Verder »
Instrumentenkoffer betaalbare woningvoorraad
5 augustus 2024

In opdracht van de Metropoolregio Amsterdam (MRA) heeft RIGO de betaalbaarheidsproblematiek in de MRA geschetst…

Lees Verder »
Capital value: fors meer kapitaal nodig voor nieuwe ouderenwoningen
19 juli 2024

Slechts 400 nieuwe huurwoningen voor deze doelgroep verkocht in eerste zes maanden

Lees Verder »
Rondetafelgesprek over structurele financiering ontmoetingsruimten
16 juli 2024

Hoe komen we tot structurele financiering van ontmoetingsruimten? Deze vraag heeft nog steeds geen bevredigend…

Lees Verder »
Erfdelen: op voormalig boerenerf samen oud worden
10 juni 2024

De bijna 73-jarige Pieter Parmentier, landelijk coördinator van Erfdelen, is een echte doorzetter. “Fietsen is…

Lees Verder »
Doe eens gek en bereid je voor op ouder worden
7 juni 2024

Ouder worden doen we in Nederland thuis. Maar ‘hoe je dat doet’ is een vraag die de meesten van ons pas bij de…

Lees Verder »
Voorzorgcirkels bevorderen zelfstandig wonen
21 mei 2024

Voorzorgcirkels dragen bij aan hogere sociale cohesie en minder eenzaamheid. En in potentie ook aan langer …

Lees Verder »
Oproep onderzoek zorglocaties
2 mei 2024

BRIL innovatie doet, in opdracht van Van Wijnen, een landelijk onderzoek onder zorgprofessionals over…

Lees Verder »
ZorgSaamWonen Digimagazine #1 2024: Bewust leven, bewust ouder worden
23 april 2024
Lees Verder »
ZorgSaamWonen Partner DUDOK Bouw- en Vastgoedrecht, expert in maatschappelijk vastgoed
26 maart 2024

De community van ZorgSaamWonen is weer een stukje groter geworden. Nieuwe partner DUDOK Bouw- en Vastgoedrecht…

Lees Verder »
Landelijke campagne Praat vandaag over morgen van start
21 maart 2024

"Wat vind ik belangrijk voor later?" 1 op de 2 mensen tussen de 60 en 75 jaar praat over de toekomst, blijkt…

Lees Verder »
Efficiënte samenwerking voor valpreventie in Flevoland
20 maart 2024

Met een vergrijzende bevolking in Nederland worden de uitdagingen voor toekomstige zorg steeds duidelijker. Het…

Lees Verder »
Woonvormen senioren Zuid-Holland (SRW), subsidie
19 februari 2024

Alle gemeenten in Zuid-Holland kunnen een aanvraag indienen voor een bijdrage uit de Subsidieregeling…

Lees Verder »
Petitie en advies overhandigd: 'Nu rust en ruimte voor ouderenzorg van morgen!'
14 februari 2024

Geef nu rust en ruimte voor de ouderenzorg van morgen! Dat is de kern van een advies aan de politiek, waaraan…

Lees Verder »
Praten met ouderen; een overzichtskaart en een goed gesprek
3 januari 2024

Movisie ontwikkelde de afgelopen jaren vele tools om ouderen te bereiken met initiatieven en om ze te betrekken…

Lees Verder »
Een rondje door je eigen (woon)toekomst
22 december 2023

Al jaren krijg ik in de zomervakantie én net na de feestdagen relatief veel mails van kinderen die voor hun…

Lees Verder »
Provincie helpt collectieve wooninitiatieven in Drenthe op weg
11 december 2023

Groepen inwoners van Drenthe met concrete ideeën voor een nieuwe kleinschalige woonvorm, kunnen hiervoor een…

Lees Verder »

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.