(Weer) meetellen door gemengd wonen

gemengd wonen 1

Iris Rook deed voor haar master Human Geography aan de Universiteit Utrecht een afstudeerstage bij wooncorporatie Portaal. Ze schreef er een scriptie over en een samenvattend artikel. Laatst genoemde kun je hieronder lezen. 

Door de toename van kwetsbare groepen binnen reguliere wijken ontstond de vraag naar andere woonvormen. Binnen Nederland zijn daarom steeds meer gemengd wonen projecten verrezen. Bij deze gemengd wonen projecten krijgen kwetsbare mensen de mogelijkheid om, onder begeleiding, te wonen met mensen die niet tot de kwetsbare doelgroep behoren. De zogenoemde zelfstandige bewoners.

Binnen het project waar zij hulp bieden aan de begeleide bewoners, wordt van deze zelfstandige bewoners een actieve houding verwacht. Een belangrijk doel hierbij is het creëren van een situatie waarbij alle bewoners gestimuleerd worden om met elkaar in contact te komen. Door deze manier van mengen, wordt verwacht dat begeleide bewoners eerder zelfredzaam worden. In mijn onderzoek is gekeken naar burenrelaties, begeleiding en beheer binnen gemengd wonen projecten en de invloed daarvan op de zelfredzaamheid van begeleide bewoners. Ik deed mijn onderzoek tijdens mijn afstudeerstage bij woningcorporatie Portaal in het kader van mijn master Human Geography aan de Universiteit Utrecht.

Burenrelaties
Burenrelaties vormen de kern binnen gemengd wonen projecten. Je kunt dit stimuleren door mensen met elkaar te laten wonen die gemeenschappelijke kenmerken hebben. Door hier maatjes aan te koppelen is de kans groter dat er daadwerkelijk contact tussen de bewoners ontstaat. Echter, blijkt dat zelfstandige bewoners vaak niet weten met wie zij komen te wonen, en nauwelijks weten van eventuele problemen of incidenten. Hierdoor ontstaat een gebrek aan kennis over elkaar en lopen verwachtingen uiteen. Zelfstandige bewoners gaan ervan uit dat, doordat zij in zo’n project zijn komen wonen en activiteiten organiseren, de begeleide bewoners wel komen en hier baat bij hebben. Maar voor begeleide bewoners heeft dit vaak tijd nodig en is de drempel om naar sociale activiteiten te gaan in het begin hoog. Goede voorlichting omtrent problemen, incidenten, oplossingen en verwachtingen is daarom wenselijk.


gemegd wonen
 

Begeleiding & beheer
Om een gemengd wonen project te laten slagen is er meer nodig dan het creëren van burenrelaties. Begeleiding voor de begeleide bewoners en het beheer voor de optimale leefomgeving zijn twee actoren die een bijdrage leveren binnen de projecten.

Onder begeleiding worden de medewerkers van de zorginstelling bedoeld die bewoners begeleiden. Wanneer een voormalig dak- of thuisloze in een nieuwe woonsituatie terecht komt, is aanvullende hulp (vaak) nodig om terugkeer van oude routines te voorkomen. Door te werken aan de zelfredzaamheid van de begeleide bewoners is op den duur geen of veel minder begeleiding nodig en kunnen zij een huurcontract op eigen naam krijgen. Deze verandering wordt ook wel ‘omklappen’ genoemd. Na dit omklappen neemt het buurtteam de begeleiding over. Een goede overdracht is hierbij erg belangrijk. Onder de zelfstandige bewoners heerst namelijk het gevoel dat het buurtteam niet altijd op tijd is bij terugkomende problemen. Een alarmerende actor mist hierbij. De zelfstandige bewoners zouden die actor kunnen zijn, echter doordat het buurtteam verder weg staat, en zij niet weten wie de begeleiders vanuit het buurtteam zijn, wordt deze alarmfunctie niet tot nauwelijks gebruikt.  

Onder beheer worden de adviseur leefomgeving en sociaal beheerder bedoelt. Samen dragen zij bij aan een prettige en fijne leefomgeving. Dit uit zich bijvoorbeeld in het faciliteren van een woonkamer of gemeenschappelijke buitenruimtes (zie foto’s) waar bewoners elkaar kunnen ontmoeten. Vanwege de begeleidende partij bij gemengd wonen, is de rol van de sociaal beheerder minder aanwezig. Onder de bewoners leeft daardoor het gevoel dat zij niet weten wie waar precies verantwoordelijk voor is. Het is belangrijk dat er meer aandacht uitgaat naar een nieuwe vorm van beheer, speciaal voor gemengd wonen projecten. Zo kan gedacht worden aan één persoon die actief betrokken is en zich verantwoordelijk voelt voor zowel het sociaal beheer, als voor de leefomgeving. Op deze manier blijft alles op één plek en hoeft niet telkens een overdracht plaats te vinden.

Afsluitend zijn gemengd wonen projecten bevorderend voor de zelfredzaamheid en dragen alle actoren daaraan bij. Er zijn nog aspecten waaraan gesleuteld kan worden om de resultaten te bevorderen. Desondanks hebben bewoners aangegeven zich bij het zijn van zelfredzaam ‘zich weer mens te voelen’. Dat dit bereikt kan worden door gemengd wonen is natuurlijk de uitkomst die het moet hebben en dit is wat iedereen zou moeten ervaren. Het is daarom belangrijk dat er aandacht is voor de communicatie tussen alle betrokken partijen. Om zo met elkaar de meest optimale uitkomst te krijgen: het (weer) mee laten tellen van alle bewoners.

Benieuwd naar het hele onderzoek? Mail naar irissophierook@gmail.com.

iris rook

 

Iris Rook verzorgt een presentatie over dit onderzoek op het webinar Gemengd wonen: recept voor leefbaarheid, dat plaatsvindt op 6 oktober. 

Meld je aan voor dit webinar >>

Lees ook een ander artikel van Iris Rook over gemengd wonen: Gemengd wonen steeds meer gemeengoed

 

Ook interessant / voor u geselecteerd

Toekomstbestendig wonen als gemeenschappelijke opgave
19 maart 2024

De community van ZorgSaamWonen bestaat uit veel verschillende soorten organisaties. Wat deze organisaties…

Lees Verder »
Kloostervelden: van instellingsterrein naar inclusieve woonwijk
19 maart 2024

De ‘Woondroom Kloostervelden’, een inclusieve woonwijk in het Brabantse Sterksel, is…

Lees Verder »
Burgerinitiatieven op het platteland
18 maart 2024

Onlangs verscheen het vernieuwde digitale magazine van Stedebouw & Architectuur. In deze editie zijn…

Lees Verder »
Top 10 kerken en kloosters
15 maart 2024

Onlangs verscheen het vernieuwde digitale magazine van Stedebouw & Architectuur. In deze editie zijn…

Lees Verder »
Samen onder één dak
14 maart 2024

Vorige maand ben ik begonnen als de kwartiermaker bij Stichting Thuis in Welzijn. Je weet wel: de organisatie…

Lees Verder »
De kracht van verbeelding bij herbestemming zorgvastgoed
14 maart 2024

"Iedereen kan een huis bouwen", aldus Noël Josemans. Hij bouwde zelf zijn eigen huis; geheel van afval. “Gewoon…

Lees Verder »
Ontwikkeling van wooncirkels in Amsterdam
13 maart 2024

2023 besloten om het concept wooncirkel verder met elkaar te verdiepen. Het doel van dit project is onderzoeken…

Lees Verder »
Haast maken met nieuwe woonvormen voor ouderen
11 maart 2024

Met het toegewijde team ‘senioren en zorg’ richt AM zich op het ontwikkelen van…

Lees Verder »
Ecodorp Boekel, een vitale zone in Brabant
7 maart 2024

Ecodorp Boekel is een ‘blue zone’, al noemen ze het in Brabant een vitale zone. Met Ecodorp Boekel willen de…

Lees Verder »
GeWoon Thuis in Blericks seniorencomplex Ruysdonck
4 maart 2024

Dat moet anders, dacht woningcorporatie Woonwenz bij het zien van zoveel…

Lees Verder »
Goud voor mekaar: eerste woongemeenschap in zicht!
29 februari 2024

‘Zo Willen Wij Wonen’ is een netwerk van wooninitiatieven in Groningen die kennis…

Lees Verder »
Goed oud worden vraagt ook iets van de omgeving
28 februari 2024

Goed oud worden? Wat is het eigenlijk? En hoe doe je dat? In aanloop naar het Blue Zone Festival komt een…

Lees Verder »
Proeftuin d'Oude Raai: buurtgerichte aanpak helpt ouderen langer zelfstandig te worden
27 februari 2024

In Proeftuin d’Oude Raai; in Amsterdam-Zuid werken bewonersorganisaties, formele, en informele zorgorganisaties…

Lees Verder »
Woonvormen senioren Zuid-Holland (SRW), subsidie
19 februari 2024

Alle gemeenten in Zuid-Holland kunnen een aanvraag indienen voor een bijdrage uit de Subsidieregeling…

Lees Verder »
DEEL deelt kennis over empathisch wonen in projectvideo en podcasts
15 februari 2024

DEEL is een afkorting voor Dutch Empathic Environment Livinglabs. Het is een initiatief van prof.dr.ir. Masi…

Lees Verder »
'Ruimte voor mensen, dat is wat ons typeert'
12 februari 2024

Met INBO sluit een partner aan bij het platform ZorgSaamWonen die het werkveld mede vormgeeft. Want wie kent…

Lees Verder »
Wonen met Meer, een zorg minder
7 februari 2024

Er ontstaat een enorm gat tussen thuis wonen en het verpleeghuis. Dat dacht Bart Bijlsma in 2014 meteen toen…

Lees Verder »
Goud voor Griffioen
31 januari 2024

Op een donderdagmiddag in januari zijn we bij Griffioen, de ontmoetingsplek in Nijmegen Oud-West waar iedereen…

Lees Verder »
Samenwerken aan ondersteuning Community-Care
26 januari 2024

Bouwen en zorgen zijn twee verschillende vakken. Vroeger leverde dat ook twee gescheiden werelden op. In de…

Lees Verder »
Woonwijk Kloostervelden: Een thuis voor iedereen!
24 januari 2024

Projectleider Hilke Huysinga, ambassadeur van Kloostervelden blikt in deze column terug op hoe voor…

Lees Verder »

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.