Rebels wonen op je oude dag

foto

Aftrap door Ingeborg ter Laak, Wethouder Zorg, Welzijn, Sport en Verenigingen, Gemeente Zoetermeer.

Mede door het sluiten van verzorgingshuizen en veranderende woonwensen is er een toenemende behoefte aan collectieve woonvormen voor ouderen. Op 25 maart namen ouderen en studenten deel aan de ontwerpwedstrijd (hackathon)Bouw mee aan het wonen van de toekomst’. De opdracht van deze hackathon was het bedenken van woonconcepten voor ouderen die zowel innovatief als rebels zijn, voor ouderen in de toekomst.

Een diverse groep van studenten van De Haagse Hogeschool, Hogeschool Leiden, Hogeschool Rotterdam, de Erasmus School of Health Policy & Management van de Erasmus Universiteit bedachten samen met ouderen tijdens de ontwerpwedstrijd oplossingen voor het vraagstuk van huisvesting voor (toekomstige) ouderen. In 5 teams schetsten zij een nieuw innovatief woonconcept met aandacht voor samenwonen en samenleven. De studenten namen ieder hun eigen kennis mee vanuit opleidingen als Verpleegkunde, Technische Bedrijfskunde en de sportopleiding HALO. Lectoren Joost van Hoof van het lectoraat Urban Ageing en Katja Rusinovic van het lectoraat Grootstedelijke Ontwikkelingen van De Haagse Hogeschool begeleidden de brainstormmiddag. Diverse deskundigen gaven hun visie op het domein in online flitscolleges, en waren als deskundigen te raadplegen door de ontwerpteams.

Meer interactie
Centraal op de hackathon stond het belang van een woongemeenschap waarin alle generaties bij elkaar wonen. “Veel ouderen wonen nu zelfstandig in een veel te groot huis, terwijl veel jongeren die net een gezin stichten juist een ruimere woning zoeken. In een woonconcept van de toekomst zie ik echt maatschappelijke winst in meer interacties tussen de generaties”, vertelt deelnemer en 55-plusser Jan van der Veer. “Bij het ontwikkelen van nieuwe woon- en leefomgevingen is sociaal engagement en het ontmoeten van andere mensen een belangrijke opgave. Verbinden van mensen van verschillende leeftijden, verbetert de kwaliteit van leven”, aldus sociaal ondernemer Roy Wesenhagen, een van de consortiumleden.

De ontwerpen van de teams werden getoetst door een jury, die het concept beoordeelde op een vijftal criteria:

Innovatie

Creativiteit

▪ Toepasbaarheid

Inspelen op de toekomst / toekomstbestendigheid

Het aspect van “samen” wonen

Piramide op het water
Uit de vruchtbare middag rolde uiteindelijk een “innovatief, vernieuwend en compleet woonconcept”, aldus het oordeel van Rijksbouwmeester en juryvoorzitter Floris Alkemade. “We wilden echt iets nieuws en rebels”, licht Liza Tymchanko, student Health Economy, Policy & Law aan de Erasmus Universiteit toe. “In Nederland is er een gebrek aan grond, terwijl duurzaamheid een onvermijdelijke eis is voor bouwen in de toekomst.” Samen met ouderen en medestudenten ontwierp Liza een ecogebouw op het water, in de vorm van een piramide.

Gezamenlijke barbecues
“Bij het ontwerpen dacht ik aan mijzelf. Hoe wil ik later wonen? Een rustige plek, veel natuur, met verschillende generaties en – voor mijzelf als HALO-student – natuurlijk ook veel accommodaties waar je kunt bewegen. Want bewegen verbindt mensen”, aldus Laura de Ruiter, vierdejaars HALO-student aan De Haagse Hogeschool. Laura: “Het kan heel gezellig worden op je oude dag. Gezamenlijke barbecues, kassen en een prachtig uitzicht over het water. Daar wil ik later wel wonen!”

Feestende ouderen
Volgens Zsuzsu Tavy, docent-onderzoeker participatie bij het lectoraat Urban Ageing zijn er veel vooroordelen over ouderen. “Bijvoorbeeld dat zij niet met jongeren willen wonen vanwege de geluidsoverlast. In de hackathon kwam naar voren dat dat beeld niet altijd klopt. Of zoals de jury ook aangaf: ‘sommige ouderen willen juist zelf feesten!’” Samen met sociaal ondernemer Roy Wesenhagen van D’article gaat het winnende team het piramideconcept uitwerken. Roy: “We gaan in de komende maanden deze innovatieve blikvanger uitwerken en van een utopisch idee een tastbaar voorbeeld voor wonen in de toekomst maken.” 

Verantwoorde rebellie

Deze hackathon is georganiseerd in het kader van het SIA RAAK MKB project ‘Naar Verantwoorde rebellie: Governance en inspraak bij collectieve woonvormen voor ouderen’ vanuit De Haagse Hogeschool. Het onderzoek richt zich op governance en inspraak rondom de ontwikkeling van collectieve woonvormen voor ouderen, en kijkt naar initiatieven, ondernemers en bestuurders die het weloverwogen anders doen. Meer informatie over het project is te vinden op: www.verantwoorderebellie.nl. De Hackathon kwam mede tot stand door een bijdrage van Grey Valley, Atelier Rijksbouwmeester, D’article en ProGoDo die als consortiumleden aan het project verbonden zijn.

Namens de jury
De jury van deze hackathon bestond naast de Rijksbouwmeester, mede uit mevrouw Karin Jakobs-Krens, senioronderzoeker bij het Lectoraat Urban Ageing. Hieronder volgt haar persoonlijke reflectie op de dag.

Ik was verrast door het thema en de aanpak van de hackathon. Al jaren heeft het wonen van met name vitale senioren mijn belangstelling en poog ik zienswijzen omtrent senioren huisvesting te beïnvloeden. Ontstaan enerzijds door mijn eigen leefsituatie en anderzijds door mijn ergernis over de wijze waarop doorgaans gedacht wordt over de huisvesting van senioren: bij elkaar, relatief kleine oppervlakte (50-60 m2), ver verwijdert van allerlei publieke en sociale voorzieningen en meestal ook met een verwijzing naar verpleging of verzorging.

Terwijl mijn visie is dat in een samenleving de verbinding tussen de verschillende generaties met elkaar verbonden moet blijven. Maar ook dat niet alle senioren verzorging of verpleging behoeven. Waarbij wel opgemerkt moet worden dat bij het stijgen der jaren de behoefte en vraag om zorg of verpleging zal kunnen toenemen. Het voert te ver hier nu dieper op in te gaan. Maar hoe fijn kan het zijn als je dan niet hoeft te verhuizen naar een instelling, verwijderd van je dierbaren, maar in je eigen omgeving kan blijven wonen, voorzien van de zorg die je nodig hebt. 

Belangrijk is dat mensen, in welke fase van het leven zij zich ook bevinden, zingeving en betekenis hebben voor elkaar en dat de onderlinge interactie zorgt voor verbinding, dynamiek en levendigheid van een gemeenschap.

De organisatie en inhoud van de Hackathon weerspiegelden in veel opzichten mijn visie. Dat trof mij omdat ik totaal niet betrokken ben geweest bij de opzet ervan. De opdracht  was het ontwerpen van  huisvesting voor senioren waarbij eerder aspecten als innovatie, creativiteit, uitvoerbaarheid, toekomstbestendigheid en samenwonen tot uitdrukking komen. In die uitgangspunten kon ik mij vinden en stemde me vrolijk en optimistisch. In deze toch alweer een jaar lang durende Coronacrisis, waarbij de neiging tot een lethargische levenshouding bij onder andere studenten op de loer ligt was deze opdracht in de vorm van de Hackathon een inspirerend en educatief evenement. En ik ervoer dat, ondanks het feit dat de hele hackathon digitaal georganiseerd was en verliep, de geestdrift, plezier en energie ervanaf spatte.

Verder verheugde het mij dat de samenstelling van de teams ook een mooie weergave was van mijn visie: studenten met elkaar, vanuit verschillende niveaus en disciplines en mét senioren in plaats van óver senioren. Het kostte de studenten blijkbaar ook niet veel moeite om zich te verplaatsen in wat senioren anno nu en toekomstige senioren aan behoefte en wensen hebben als het om wonen gaat. Veel studenten hebben opa's en oma's in de levensfase van de senioren. En het zou mij niet verbazen als deze Hackathon ertoe geleid heeft het contact met hen te verdiepen.

En het winnende project was inderdaad innovatief, creatief, speels, woningen en ruimten voor alle leeftijdsgroepen en voorzieningen die de verbinding onderling vergemakkelijken. Met het organiseren van deze hackathon werd een waardevolle en zinvolle opdracht aan studenten geboden en het leverde zodoende een bijdrage aan het plezier en zin van studeren; zelfs in Coronatijd.

 

Ook interessant / voor u geselecteerd

Hoe vertaal je waarde van sociale basis in cijfers?
16 maart 2023
Het versterken van de sociale basis is een belangrijk doel voor gemeenten, maar cijfers verzamelen over die…
Lees Verder »
Zoek en vind met Atlas Beweegvriendelijke omgeving
14 maart 2023
Hoe word de openbare ruimte in Nederland zo ingericht, dat deze uitnodigt om te bewegen, spelen en sporten? Dat is…
Lees Verder »
'Er is meer nodig voor het onderhoud van het Nederlandse zorggebouw'
6 maart 2023
Rick Kwekkeboom is lector langdurige zorg en ondersteuning aan de Hogeschool van Amsterdam en is als expert…
Lees Verder »
Het huwelijk van wonen en zorg en welzijn
27 februari 2023
Hoe organiseren we betaalbare, effectieve en efficiënte zorg en houden we die toch persoonsgericht – dus passend…
Lees Verder »
ZSW-expert over sociale ondernemingen en instituties voor collectieve actie
24 februari 2023
ZorgSaamWonen-expert professor dr. Tine De Moor hield vorige week vrijdag haar oratie aan de Erasmusuniversiteit…
Lees Verder »
'Participatie is meer dan het afvinken van een checklist'
24 februari 2023

Peter Bisschop en Sabine Megens wilden iets concreets doen om ouderen langer thuis te laten wonen, ze wilden…

Lees Verder »
Woon- en leefomgeving anders inrichten met toolkit 'Positieve gezondheid'
21 februari 2023

Het gedachtegoed van 'Positieve gezondheid' – niet focussen op ziekte en wat niet meer gaat, maar juist op de…

Lees Verder »
Preventie, het nieuwe normaal in een ouder wordende samenleving
20 februari 2023

Op woensdag 15 februari 2023 is het advies 'Preventie, het nieuwe normaal in een ouder wordende samenleving'…

Lees Verder »
Gezonde leefomgeving centraal in nieuwste Biind Magazine
20 februari 2023

Het streven naar een gezonde leefomgeving legt eigenlijk perfect de tekortkomingen van de organisatie van onze…

Lees Verder »
ZSW-partner AAG: van zorg en wonen naar vastgoed met zorg én welzijn
16 februari 2023
Ze praten graag over zorgvoorzieningen en vastgoed, senior adviseur Carolien Vermaas en haar collega, strateeg en…
Lees Verder »
Vrijwilligers maken modern woonzorgcentrum van oud klooster
14 februari 2023
Zo zouden de zusters Elisabetinnen het gewild hebben. Om ouderen in een zorgzame omgeving oud te laten worden is…
Lees Verder »
Slimme Zorg Estafette inspireert en verbindt
13 februari 2023
De ontwikkeling, implementatie en opschaling van slimme zorg verder brengen. Dat is het doel van de Slimme Zorg…
Lees Verder »
Gezond en Actief Leven Akkoord fundament onder preventiebeleid
7 februari 2023
Meer aandacht, meer geld en slimme samenwerking voor een gezondere samenleving. Dat is het doel van het Gezond en…
Lees Verder »
Partner aan het woord: Thereca
31 januari 2023

Thereca is al enige tijd aangesloten als partner bij het platform ZorgSaamWonen. In dit artikel maken we kennis…

Lees Verder »
Partner aan het woord: Aedifica
23 januari 2023

Aedifica is onlangs als partner aangesloten bij ons mooie platform. Recent spraken wij met Erwin Drenth die…

Lees Verder »
Praat vandaag over morgen
23 januari 2023
Hoe wil jij zelf oud worden? Wat kunnen we betekenen voor de ouderen in onze omgeving? Wat kunnen wij zelf…
Lees Verder »
'Hop-on Hop-off' geeft nieuwe inzichten en helpt bewuste keuze te maken
20 januari 2023
Het Hop-On Hop-Off-spel, mede ontwikkeld door ZorgSaam Wonen, is in de smaak gevallen bij een groep ouderen in het…
Lees Verder »
Slimme, digitale zorg implementeren en opschalen met vervolg WOZO-regeling
18 januari 2023
Het duurt nog even, tot 28 februari om precies te zijn, maar de succesvolle regeling voor Implementatie- en…
Lees Verder »
Alleenwonende ouderen zijn zeer kwetsbaar
11 januari 2023

Henk Geene schreef eerder over de voorzorgcirkels. Hij zal de komende tijd weer regelmatig publiceren over…

Lees Verder »
Zinvolle contacten van ouderen in Mijn Droomwijk
10 januari 2023

Dreamlike Neighbourhood (Mijn Droomwijk) is een Europees project met als doel mensen met elkaar in contact te…

Lees Verder »

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.