ZSW lunchlezing: Verantwoorde Rebellie versnelt collectieve woonvormen

ererer

Zoek de randen op en pionier. Blijf dromen en vooral, samen dromen. Benut alle speelruimtes binnen de reguliere context. Dan is er meer mogelijk en ook sneller dan we vaak denken. Deze tips en onderzoekservaringen kwamen op tafel tijdens de derde lunchlezing van ZorgSaamWonen dit jaar. Het digitale lunchgesprek werd deels vanuit de Acquire-studio in Zwolle en deels via een digitale verbinding gevoerd. Bezoekers spraken mee via de chatfunctie.

Nieuwe kennis en interview-ervaringen uit het driejarige onderzoeksproject “Naar verantwoorde rebellie: Governance en inspraak bij collectieve woonvormen voor ouderen” door de Haagse Hogeschool gaven aanleiding voor de lunchlezing op 12 oktober. Het project resulteerde in twee pamfletten:  ‘Rebelse initiatieven in ouderenhuisvesting’ en ‘Rebellie in Participatie’.

rtrt

In de Acquire-studio Van links naar rechts: Zsuzsu Tavy (Haagse Hogeschool) Yvonne Witter (ZorgSaamWonen) en Joost van Hoof (Haagse Hogeschool)

Yvonne Witter, van Platform ZorgSaamWonen sprak in de studio met Haagse Hogeschool-lector Urban Ageing Joost van Hoof en met docent onderzoeker Zsuzsu Tavy. Ook lector Grootstedelijke Ontwikkelingen Katja Rusinovic, maakte deel uit van het onderzoeksteam en nam via een beeldverbinding deel aan het gesprek. Naast de drie onderzoekers sprak initiatiefneemster Monique Biloro ver haar woonvormdroom ‘Mark­­_us Familiehof’ waarin zij, haar moeder, zus en haar hulpbehoevende zoon samen een goed leven kunnen leiden. “Zorg kun je organiseren”, legt ze uit, ”Maar als je erover nadenkt, gaat het om een goed kunnen leven.”      

Ouderen en andere zorgbehoeftigen die ‘nog te goed’ zijn voor het verpleeghuis, maar niet langer zelfstandig thuis kunnen of willen wonen, dreigen – mede door het verdwijnen van verzorgingshuizen - in een zwart gat te vallen. De roep om collectieve woonvormen wordt dan ook steeds luider. Meerdere (burger)initiatieven ontstaan, maar leveren in de praktijk ook de nodige uitdagingen en belemmeringen op.

Rebellie
Tijdens een brainstorm over een breed onderzoeksproject naar deze belemmeringen viel de term ‘Rebellie’. Een passende titel voor het project dachten de onderzoekers. Later werd die wat afgezwakt naar Verantwoorde Rebellie, legt Joost van Hoof uit. Want er gebeurt toch veel binnen de reguliere kaders. Denk aan het succes van het Knarrenhof-concept of aan de creativiteit in de vele vormen van ‘Thuishuizen’. Maar niet alle projecten komen goed van de grond. In de chat meldt Rosemary Samadhan dat zij met RS Woonconsultancy al sinds 2006 bezig is met het verwerven van een geschikte locatie in Den Haag voor meergeneratiewoningen voor grootouders- ouders en kinderen. Niet in de laatste plaats om zo de Hindoestaanse cultuur te behouden.

Waarom duren collectieve woonvormtrajecten soms zo lang? Ofwel: wat gebeurt er tussen droom en daad? Het onderzoeksteam bekeek verschillende casussen vanuit verschillende perspectieven en in de verschillende fases van een project, licht ZsuZsu Tavy toe. “Wat we in vogelvlucht zagen is het grote belang om iedereen, vanaf de opstartfase oprecht te betrekken; inclusief potentiële bewoners. Dat creëert een gevoel van eigenaarschap en draagvlak. En volg als initiatiefnemer of als corporatie ook na de bouw het samenleven.” Yvonne Witter attendeert daarbij op de rol van een community builder.

Joost van Hoof benadrukt de behoefte aan voorbeeldprojecten en daarmee aan een antwoord op de vraag: wat is er gebouwd voor welk budget? Dan naar de praktijk.  Wat zijn de belangrijkste belemmeringen waar Monique Biloro tegenaan loopt?  “Steeds maar weer uitleggen”, zegt ze. “Waarom wil ik een familiebenadering, een Familiehof? Waarom is die behoefte er? Een andere belemmering is dat ik nog niets kan laten zien. Ik ontvang wel sympathie, maar geen grond.” Zij wordt steeds weer teruggeworpen, zegt ze,. “Maar ik ga door.”

Lector Katja Rusinovic legt uit hoe je met verantwoorde rebellie versneld tot collectieve woonvormen kunt komen. “Mensen volgen soms klakkeloos regels zonder kritiek. Dat zou anders moeten. Maak gebruik van de speelruimte die er vaak is. Daarvoor heb je kennis nodig van de regelgeving, maar pleit dan ook actief voor verandering van regels. Vraag hier intern en extern steun voor op allerlei manieren, bijvoorbeeld via social media.” Sla op de trom voor maatschappelijke beweging, is haar boodschap.  Want er kan best veel, voegt Joost toe. Naast gronduitgifte kan een gemeente al heel veel betekenen met een bestemmingswijziging, geeft hij als voorbeeld.

Maak geluid
Slotvraag aan de onderzoekers: hoe houden we rebellie levend? Zsuzsu: “Denk niet te licht over participatie, blijf het samen doen en blijf de samenwerking evalueren en afstemmen.“
Joost: “Als je pioniert is het goed dat aan de randen te doen. Laat je niet remmen door wat anderen vinden.“ Katja: “Zoek gelijkgestemden, maak een sterk geluid en durf te blijven geloven in je droom.”
En, vanuit de chat: “Ook voor het splitsen van woningen is rebellie nodig. In potentie levert dit 500.000 casussen op, maar vanuit gemeenten is er minimale ondersteuning.”

Meer informatie over Verantwoorde Rebellie
De pamfletten ‘Rebelse initiatieven in ouderenhuisvesting’ en ‘Rebellie in Participatie’ zijn te downloaden via de onderzoekssite:  www.verantwoorderebellie.nl of via: www.zorgsaamwonen.nl/agenda/lunchlezing-naar-verantwoorde-rebellie
Kijk ook op:  www.ikgasplitsen.nl / https://knarrenhof.nl/ www.thuishuis.org/ www.woonconsultancy.nl/ https://prijsvraagwhocares.nl/practice/mark_us+familiehuis/

Auteur: Nettie Bakker

334

Ook interessant / voor u geselecteerd

Wooncoöperatie De Bonte Hulst vaart wel bij expertise
28 maart 2024

Wooncoöperaties zijn dé duurzame woonvormen voor de toekomst, zegt Thelma Boas, Zij is aangesloten bij de…

Lees Verder »
Landelijke campagne Praat vandaag over morgen van start
21 maart 2024

"Wat vind ik belangrijk voor later?" 1 op de 2 mensen tussen de 60 en 75 jaar praat over de toekomst, blijkt…

Lees Verder »
Efficiënte samenwerking voor valpreventie in Flevoland
20 maart 2024

Met een vergrijzende bevolking in Nederland worden de uitdagingen voor toekomstige zorg steeds duidelijker. Het…

Lees Verder »
Kloostervelden: van instellingsterrein naar inclusieve woonwijk
19 maart 2024

De ‘Woondroom Kloostervelden’, een inclusieve woonwijk in het Brabantse Sterksel, is…

Lees Verder »
Burgerinitiatieven op het platteland
18 maart 2024

Onlangs verscheen het vernieuwde digitale magazine van Stedebouw & Architectuur. In deze editie zijn…

Lees Verder »
Top 10 kerken en kloosters
15 maart 2024

Onlangs verscheen het vernieuwde digitale magazine van Stedebouw & Architectuur. In deze editie zijn…

Lees Verder »
Samen onder één dak
14 maart 2024

Vorige maand ben ik begonnen als de kwartiermaker bij Stichting Thuis in Welzijn. Je weet wel: de organisatie…

Lees Verder »
De kracht van verbeelding bij herbestemming zorgvastgoed
14 maart 2024

"Iedereen kan een huis bouwen", aldus Noël Josemans. Hij bouwde zelf zijn eigen huis; geheel van afval. “Gewoon…

Lees Verder »
SCP: Investeren in vitale ouderen
12 maart 2024

Een verklaringsmodel van veranderingen in hulpbronnen en participatie op welbevinden in de vergrijzende…

Lees Verder »
Haast maken met nieuwe woonvormen voor ouderen
11 maart 2024

Met het toegewijde team ‘senioren en zorg’ richt AM zich op het ontwikkelen van…

Lees Verder »
GeWoon Thuis in Blericks seniorencomplex Ruysdonck
4 maart 2024

Dat moet anders, dacht woningcorporatie Woonwenz bij het zien van zoveel…

Lees Verder »
Goud voor mekaar: eerste woongemeenschap in zicht!
29 februari 2024

‘Zo Willen Wij Wonen’ is een netwerk van wooninitiatieven in Groningen die kennis…

Lees Verder »
Woonvormen senioren Zuid-Holland (SRW), subsidie
19 februari 2024

Alle gemeenten in Zuid-Holland kunnen een aanvraag indienen voor een bijdrage uit de Subsidieregeling…

Lees Verder »
DEEL deelt kennis over empathisch wonen in projectvideo en podcasts
15 februari 2024

DEEL is een afkorting voor Dutch Empathic Environment Livinglabs. Het is een initiatief van prof.dr.ir. Masi…

Lees Verder »
Petitie en advies overhandigd: 'Nu rust en ruimte voor ouderenzorg van morgen!'
14 februari 2024

Geef nu rust en ruimte voor de ouderenzorg van morgen! Dat is de kern van een advies aan de politiek, waaraan…

Lees Verder »
'Ruimte voor mensen, dat is wat ons typeert'
12 februari 2024

Met INBO sluit een partner aan bij het platform ZorgSaamWonen die het werkveld mede vormgeeft. Want wie kent…

Lees Verder »
Wonen met Meer, een zorg minder
7 februari 2024

Er ontstaat een enorm gat tussen thuis wonen en het verpleeghuis. Dat dacht Bart Bijlsma in 2014 meteen toen…

Lees Verder »
Woonwijk Kloostervelden: Een thuis voor iedereen!
24 januari 2024

Projectleider Hilke Huysinga, ambassadeur van Kloostervelden blikt in deze column terug op hoe voor…

Lees Verder »
Kamerbrief over voortgang programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO)
8 januari 2024

Vorig jaar heeft het ministerie van VWS het programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO) gestart…

Lees Verder »
10 trends voor woningmarkt en leefomgeving voor 2024
5 januari 2024

Benut het momentum en doe radicaal concessies

De brede volkshuisvesting staat in het midden van de…

Lees Verder »

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.