ZSW lunchlezing: Verantwoorde Rebellie versnelt collectieve woonvormen

ererer

Zoek de randen op en pionier. Blijf dromen en vooral, samen dromen. Benut alle speelruimtes binnen de reguliere context. Dan is er meer mogelijk en ook sneller dan we vaak denken. Deze tips en onderzoekservaringen kwamen op tafel tijdens de derde lunchlezing van ZorgSaamWonen dit jaar. Het digitale lunchgesprek werd deels vanuit de Acquire-studio in Zwolle en deels via een digitale verbinding gevoerd. Bezoekers spraken mee via de chatfunctie.

Nieuwe kennis en interview-ervaringen uit het driejarige onderzoeksproject “Naar verantwoorde rebellie: Governance en inspraak bij collectieve woonvormen voor ouderen” door de Haagse Hogeschool gaven aanleiding voor de lunchlezing op 12 oktober. Het project resulteerde in twee pamfletten:  ‘Rebelse initiatieven in ouderenhuisvesting’ en ‘Rebellie in Participatie’.

rtrt

In de Acquire-studio Van links naar rechts: Zsuzsu Tavy (Haagse Hogeschool) Yvonne Witter (ZorgSaamWonen) en Joost van Hoof (Haagse Hogeschool)

Yvonne Witter, van Platform ZorgSaamWonen sprak in de studio met Haagse Hogeschool-lector Urban Ageing Joost van Hoof en met docent onderzoeker Zsuzsu Tavy. Ook lector Grootstedelijke Ontwikkelingen Katja Rusinovic, maakte deel uit van het onderzoeksteam en nam via een beeldverbinding deel aan het gesprek. Naast de drie onderzoekers sprak initiatiefneemster Monique Biloro ver haar woonvormdroom ‘Mark­­_us Familiehof’ waarin zij, haar moeder, zus en haar hulpbehoevende zoon samen een goed leven kunnen leiden. “Zorg kun je organiseren”, legt ze uit, ”Maar als je erover nadenkt, gaat het om een goed kunnen leven.”      

Ouderen en andere zorgbehoeftigen die ‘nog te goed’ zijn voor het verpleeghuis, maar niet langer zelfstandig thuis kunnen of willen wonen, dreigen – mede door het verdwijnen van verzorgingshuizen - in een zwart gat te vallen. De roep om collectieve woonvormen wordt dan ook steeds luider. Meerdere (burger)initiatieven ontstaan, maar leveren in de praktijk ook de nodige uitdagingen en belemmeringen op.

Rebellie
Tijdens een brainstorm over een breed onderzoeksproject naar deze belemmeringen viel de term ‘Rebellie’. Een passende titel voor het project dachten de onderzoekers. Later werd die wat afgezwakt naar Verantwoorde Rebellie, legt Joost van Hoof uit. Want er gebeurt toch veel binnen de reguliere kaders. Denk aan het succes van het Knarrenhof-concept of aan de creativiteit in de vele vormen van ‘Thuishuizen’. Maar niet alle projecten komen goed van de grond. In de chat meldt Rosemary Samadhan dat zij met RS Woonconsultancy al sinds 2006 bezig is met het verwerven van een geschikte locatie in Den Haag voor meergeneratiewoningen voor grootouders- ouders en kinderen. Niet in de laatste plaats om zo de Hindoestaanse cultuur te behouden.

Waarom duren collectieve woonvormtrajecten soms zo lang? Ofwel: wat gebeurt er tussen droom en daad? Het onderzoeksteam bekeek verschillende casussen vanuit verschillende perspectieven en in de verschillende fases van een project, licht ZsuZsu Tavy toe. “Wat we in vogelvlucht zagen is het grote belang om iedereen, vanaf de opstartfase oprecht te betrekken; inclusief potentiële bewoners. Dat creëert een gevoel van eigenaarschap en draagvlak. En volg als initiatiefnemer of als corporatie ook na de bouw het samenleven.” Yvonne Witter attendeert daarbij op de rol van een community builder.

Joost van Hoof benadrukt de behoefte aan voorbeeldprojecten en daarmee aan een antwoord op de vraag: wat is er gebouwd voor welk budget? Dan naar de praktijk.  Wat zijn de belangrijkste belemmeringen waar Monique Biloro tegenaan loopt?  “Steeds maar weer uitleggen”, zegt ze. “Waarom wil ik een familiebenadering, een Familiehof? Waarom is die behoefte er? Een andere belemmering is dat ik nog niets kan laten zien. Ik ontvang wel sympathie, maar geen grond.” Zij wordt steeds weer teruggeworpen, zegt ze,. “Maar ik ga door.”

Lector Katja Rusinovic legt uit hoe je met verantwoorde rebellie versneld tot collectieve woonvormen kunt komen. “Mensen volgen soms klakkeloos regels zonder kritiek. Dat zou anders moeten. Maak gebruik van de speelruimte die er vaak is. Daarvoor heb je kennis nodig van de regelgeving, maar pleit dan ook actief voor verandering van regels. Vraag hier intern en extern steun voor op allerlei manieren, bijvoorbeeld via social media.” Sla op de trom voor maatschappelijke beweging, is haar boodschap.  Want er kan best veel, voegt Joost toe. Naast gronduitgifte kan een gemeente al heel veel betekenen met een bestemmingswijziging, geeft hij als voorbeeld.

Maak geluid
Slotvraag aan de onderzoekers: hoe houden we rebellie levend? Zsuzsu: “Denk niet te licht over participatie, blijf het samen doen en blijf de samenwerking evalueren en afstemmen.“
Joost: “Als je pioniert is het goed dat aan de randen te doen. Laat je niet remmen door wat anderen vinden.“ Katja: “Zoek gelijkgestemden, maak een sterk geluid en durf te blijven geloven in je droom.”
En, vanuit de chat: “Ook voor het splitsen van woningen is rebellie nodig. In potentie levert dit 500.000 casussen op, maar vanuit gemeenten is er minimale ondersteuning.”

Meer informatie over Verantwoorde Rebellie
De pamfletten ‘Rebelse initiatieven in ouderenhuisvesting’ en ‘Rebellie in Participatie’ zijn te downloaden via de onderzoekssite:  www.verantwoorderebellie.nl of via: www.zorgsaamwonen.nl/agenda/lunchlezing-naar-verantwoorde-rebellie
Kijk ook op:  www.ikgasplitsen.nl / https://knarrenhof.nl/ www.thuishuis.org/ www.woonconsultancy.nl/ https://prijsvraagwhocares.nl/practice/mark_us+familiehuis/

Auteur: Nettie Bakker

334

Ook interessant / voor u geselecteerd

Samenwonen: het verhaal van Wooncoöperatie De Warren
29 november 2023

Er is een documentaire gemaakt over Wooncoöperatie De Warren in Amsterdam. De film begint bij KONIJN, een…

Lees Verder »
Visie op woon- en zorgbehoeften in Sittard-Geleen
23 november 2023

“Als je bouwt voor een bepaalde doelgroep, bouw het dan ook gelijk ‘zorggeschikt’”…

Lees Verder »
Staedion zet vol in op passende woningen voor ouderen
21 november 2023

Met de Haagse woningcorporatie Staedion verwelkomt ZorgSaamWonen een nieuwe partner en grote speler in het…

Lees Verder »
Het bereiken en betrekken van ouderen met de overzichtskaart van Movisie
16 november 2023

In de afgelopen jaren heeft Movisie, vaak in samenwerking met hun partners, verschillende praktische…

Lees Verder »
ORKZ: een samenleving in de stad
8 november 2023

Ooit gedacht dat je een popconcert kon bijwonen in een ziekenhuis en er ook naar de film kon gaan? In het ORKZ…

Lees Verder »
Samen werken aan woonplekken waar ontmoeting centraal staat
7 november 2023

We hebben te maken met een dubbele vergrijzing, zoals het zo mooi heet. Niet alleen neemt het aandeel van…

Lees Verder »
"Hier ben je nooit alleen"
2 november 2023

Bewoners van Iraanse woongroep wonen eindelijk samen

Het was een lang gekoesterde wens van Shahnaz…

Lees Verder »
Co-creatie in de Noordzijde
31 oktober 2023

We zijn eind augustus in Emmeloord geweest voor een bezoek aan het kersverse complex Noordzijde van…

Lees Verder »
Interieurs met een grote dosis huiselijkheid
12 oktober 2023

Het onlangs verbouwde 'Wij zijn Zuiderschans'; in 's-Hertogenbosch blijft de aandacht trekken. Naast het…

Lees Verder »
Toegankelijkheid loont
2 oktober 2023

Maandag 2 oktober gaat de Week van de Toegankelijkheid 2023 officieel van start. Ook dit jaar zit de Week weer…

Lees Verder »
Het Hop-on Hop-off spel in een nieuw jasje
2 oktober 2023

Op het jaarlijkse ZorgSaamWonen Congres afgelopen donderdag 28 september is de tweede druk van het Hop-on Hop-…

Lees Verder »
Zelf aan de slag om de buurt te verbeteren
26 september 2023

Evelien Kelfkens van de Leyden Academy on Vitality and Ageing deed onderzoek naar Zorg voor de buurtvisites met…

Lees Verder »
Nominaties ZorgSaamWonen Award 2023 bekend!
25 september 2023

De stemmen zijn geteld en het juryberaad is geweest. De zes genomineerden voor de ZorgSaamWonen Award 2023 zijn…

Lees Verder »
Stimuleringsregeling voor Zorggeschikte Woningen (SZGW)
19 september 2023

In Nederland is er een groeiende behoefte aan woningen die geschikt zijn voor mensen met een zorgbehoefte, maar…

Lees Verder »
Woningsplitsing door woningcorporaties in de praktijk
19 september 2023

Het splitsen van woningen draagt bij aan het oplossen van het woningtekort. In de nieuwe publicatie van…

Lees Verder »
‘Geworteld wonen’ in Rijswijk, geslaagd duurzaam CPO-project
18 september 2023

Ja, het was soms slikken en ja, het duurde ruim vijf jaar van idee tot oplevering, maar nu groeit en bloeit er…

Lees Verder »
Inspiratieboek Community Building
12 september 2023

Twee jaar geleden schreven we er al over: het Inspiratieboek Community Building van Philadelphia. In 2018…

Lees Verder »
Zorgsector verder in het nauw door hoge inflatie
31 augustus 2023

Zorginstellingen krijgen de komende jaren steeds meer problemen om het budget voor hun vastgoedportefeuille…

Lees Verder »
Handreiking voor regionale samenwerking bij de huisvesting van aandachtsgroepen
29 augustus 2023

Eén van de programma’s van de Nationale Woon-en Bouwagenda is: Een thuis voor iedereen, dat als doel heeft de…

Lees Verder »
Een gevoel van thuis én efficiënt werken met zorgmeubilair van Thereca
29 augustus 2023

Het creëren van een warm thuis voor bewoners in de zorg is waar projectinrichter Thereca met jarenlange…

Lees Verder »

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.