Placemaking: van ruimte naar betekenisvolle plek

Anneke Jongerius | Foto: Kenzo Reeder, Merktuig

Anneke Jongerius, AM Gebiedsontwikkeling | Foto: Kenzo Reeder, Merktuig

Placemaking, een term die in de gesprekken met organisaties uit de community van ZorgSaamWonen wel vaker voorbij komt, maar niet eerder door ons bij de kop is gepakt als onderwerp voor een artikel. Tot vandaag. We spreken erover met Anneke Jongerius. Anneke is al een aantal jaar placemaker bij AM gebiedsontwikkeling, tevens partner van ZorgSaamWonen. Tijdens het gesprek blijkt dat de timing om dit onderwerp te bespreken, perfect is. Het is de vooravond van de jaarlijkse, Europese Placemaking Week, dit jaar in Rotterdam.

Placemaking, het proces waarbij ruimte wordt getransformeerd in een betekenisvolle plek, kan volgens Anneke op veel manieren worden ingevuld. Mede omdat er veel professionals vanuit verschillende disciplines met het thema bezig zijn. Voor AM, als gebiedsontwikkelaar, ligt de kern van placemaking in het creëren van prettige en levendige buurten voor de mensen die er wonen en leven. Anneke: “Het gaat over alles wat er nodig is tussen het bouwen van woningen en voorzieningen én het ontstaan van een buurt.”

Placemaking kent verschillende aspecten: participatie in het ontwikkelproces, het in co-creatie werken met belanghebbenden en kwartiermaken. Oftewel, concrete activiteiten of plekken in een gebied ontwikkelen die als vliegwiel dienen in het proces van placemaking. Anneke: “Wat de placemaker precies in gang zet, is afhankelijk van de problematiek in het gebied en van de ontwikkelingsvraag. Daarbij zal een transformatiegebied een ander placemakingsproces kennen dan bijvoorbeeld een geheel nieuwe gebiedsontwikkeling.”

Kloppend hart

Zo heeft AM een gebiedsontwikkeling onder handen in Badhoevedorp: Quatrebras. De omlegging van de A9 maakt het mogelijk om ongeveer 1.200 woningen, een bedrijventerrein, maatschappelijke voorzieningen en nieuwe openbare ruimten met een park te realiseren. Deze gebiedsontwikkeling geeft een sterke kwaliteitsimpuls aan Badhoevedorp en moet straks een fijne, nieuwe woon-, werk- en leefomgeving bieden voor de bewoners.

Uiteraard wordt dit gebied in fasen ontwikkeld. In de tijdelijkheid ontstaat letterlijk en figuurlijk ruimte om, samen met de mensen, te kneden aan een hart voor Badhoevedorp. Een hart dat niet alleen bestaat uit stenen, maar ook klopt voor de inwoners. Op verschillende manieren zijn de wensen van de bewoners in kaart gebracht. Vervolgens zijn er avonden georganiseerd waar met elkaar besloten is welke activiteiten en initiatieven in gang worden gezet. Moes- en pluktuinen op braakliggende grond en een strandtent bleken hier gewilde ‘placemakers’ te zijn. Anneke: “Ontmoeting en een gezamenlijke activiteit creëert verbondenheid met de plek, de omgeving en mensen. En als je dát weet vast te houden, leg je de basis voor fijne en zorgzame buurten.”  

Social Impact Strategie

Anneke geeft aan dat AM sociaal maatschappelijke waarde wil toevoegen in de gebieden waar zij werkzaam zijn, zoals de ontwikkeling in Badhoevedorp. Dat begint al in een vroeg stadium. “We noemen dat de Social Impact Strategie. Wat kunnen wij als gebiedsontwikkelaar, samen met lokale partners en werkend vanuit de krachten en talenten die in een gebied aanwezig zijn, toevoegen aan een gebied? Zodat er bij oplevering van de woningen een levendige buurt staat, waar ‘omzien naar elkaar’ en ‘sociale cohesie’ aanwezig zijn en duurzaam kunnen doorgroeien. Vanuit onze maatschappelijke betrokkenheid jagen wij dit graag aan en blijven in ieder geval gedurende de hele ontwikkeling betrokken; in enkele gevallen ook daarna nog.

Meerwaarde

Placemaking resulteert niet alleen in een betere buurt. De sociale waarde die we toevoegen, resulteert ook in financiële waarde, vertelt Anneke. Uit het afstudeeronderzoek voor de TU Delft van placemaker Mare Santema blijkt dat het ontplooien van bijvoorbeeld creatieve activiteiten en het versterken van de sociale cohesie een bovengemiddelde waardestijging creëert van vijf tot tien procent. Het gaat dan bijvoorbeeld om een stijging van de grondprijzen, huizenprijzen en commerciële huurprijzen. Belangrijk blijft om de placemakers niet alleen in te zetten in de tijdelijkheid van de ontwikkelingsfase maar ook in de permanente situatie.

Landelijk netwerk

Anneke: “Deze week is Placemaking Week Europa, een jaarlijks festival dat dit jaar van 24 september tot en met 27 september wordt georganiseerd in Rotterdam. Meer dan 500 placemakers en andere professionals uit heel Europa komen er bij elkaar om best practices te delen, internationale samenwerking te bevorderen en om placemaking in Rotterdam zelf te ervaren. Ook AM zal daarbij aanwezig zijn met een bijzondere boodschap, de lancering van PLING! Een initiatief van een aantal ervaren placemakers om placemaking in gebiedsontwikkeling te stimuleren.” Naast AM zijn placemakers van gemeente Deventer, Haag Wonen (woningcorporatie) en twee bureaus Urban Boost en Bureau Buitendienst, mede-initiatiefnemer.

Doelstelling van dit initiatief is het op de kaart zetten van placemaking. “We maken ons als netwerk hard voor de integratie van placemaking in gebiedsontwikkeling”, aldus Anneke. “We pakken placemakingsvraagstukken die bij ons worden neergelegd weliswaar betaald op, maar zonder verdienmodel voor onszelf. We doen het er allemaal ‘bij’ in onze vrije tijd; of we nu in loondienst zijn, bij bijvoorbeeld AM, of als zzp-er werkzaam. We doen het omdat we geloven in de noodzaak van placemaking en de maatschappelijke meerwaarde ervan.” Anneke legt uit dat de opbrengsten van deze werkzaamheden via het netwerk weer terugvloeien naar sociaalmaatschappelijke/placemaking projecten in de desbetreffende gebieden. Hier worden ze gebruikt om vraagstukken op te lossen. “Het is een manier om met extra geld daadwerkelijk iets te doen in een gebied. We willen dat er dingen gebeuren, actiegericht!”

Wil je meer weten over placemaking? Lees dan AMuse, hét jaarlijks magazine van AM over placemaking. Het is inspirerend en informerend voor iedereen die geïnteresseerd is in placemaking en alles wat daarbij hoort. Je treft er bijzondere placemakers, spraakmakende interviews, boeiende verhalen, het laatste nieuws op het gebied van placemaking en nog veel meer.
 

 

  Gekoppelde organisatie(s)

Ook interessant / voor u geselecteerd

"Ook in de binnenstad kun je prima oud worden"
8 oktober 2024

De vergrijzing vindt wereldwijd plaats. Bij de architectuur voor ouderenwoningen…

Lees Verder »
ZorgSaamWonen Congres 2024: impuls voor spontane ontmoeting
7 oktober 2024

Hun liefde spatte de zaal in. Zo’n 330 zorg-, wonen-, welzijnsprofessionals én ‘…

Lees Verder »
De zorg van morgen
2 oktober 2024

In Nederland wonen steeds meer oudere mensen door demografische ontwikkelingen. Onder hen stijgt bovendien het…

Lees Verder »
‘Intrinsiek gedreven om de wereld mooier te maken’
1 oktober 2024

Tijdens het ZorgSaamWonen Congres 2024, aanstaande woensdag en donderdag in Den Haag, kun je kennismaken met…

Lees Verder »
Inrichten van de zorgomgeving volgens het healing environment principe
23 september 2024

Misschien heb je de term wel eens voorbij horen komen; healing environment. Een term…

Lees Verder »
‘Samen Thuis’ in Breda staat voor zelf- en samenredzaam van ouderen
3 september 2024

‘Kun je ons helpen bij het ontwikkelen van een toekomstbestendig woonzorgconcept…

Lees Verder »
ZOHRA, met de A van Anders én Altijd
2 september 2024

Zohra is een prachtige meisjesnaam en Arabisch voor ‘bloeiende bloesem’, maar in…

Lees Verder »
‘Zorg en wonen’, inzichten tijdens de WoCoDag 2024
28 augustus 2024

Omkijken naar elkaar is in een wooncollectief heel gewoon, maar hoe ga je het doen als er zorg bij komt kijken…

Lees Verder »
Informele zorg: vooruit naar waar we vandaan komen
23 augustus 2024

Met een groeiende zorgvraag en een gelijkblijvend aantal zorgprofessionals zijn alle ogen gericht op informele…

Lees Verder »
Minder contact onder buurtbewoners: in Tilburg gaan inwoners ermee aan de slag
20 augustus 2024

Het aantal 65-plussers in Tilburg groeit en het aantal 75-plussers groeit nog harder. Dit noemen we dubbele…

Lees Verder »
ZorgSaamWonen Congrespartner Maas Wijkontwikkeling ontwikkelt maximaal maatschappelijk rendement
13 augustus 2024

Hoe zorgt Maas Wijkontwikkeling voor maximaal maatschappelijk rendement in wijken? Op het ZorgSaamWonen Congres…

Lees Verder »
Het verschil maken met een keuken
8 augustus 2024

Op het platform ZorgSaamWonen ontmoet je alle experts waarmee je tot de mooiste oplossingen kunt komen, met als…

Lees Verder »
Instrumentenkoffer betaalbare woningvoorraad
5 augustus 2024

In opdracht van de Metropoolregio Amsterdam (MRA) heeft RIGO de betaalbaarheidsproblematiek in de MRA geschetst…

Lees Verder »
Focus op woningbouw begint te lonen: aantal bouwvergunningen in de lift
31 juli 2024

Het aantal afgegeven bouwvergunningen voor nieuwbouwwoningen is in mei uitgekomen op 6.858, waarmee de trend…

Lees Verder »
De best gelezen artikelen van ZorgSaamWonen van het eerste half jaar
23 juli 2024

Het is zomer en dat betekent dat het eerste half jaar van 2024 er alweer op zit. Wij vroegen ons af: "Welke…

Lees Verder »
It takes a village to complete your life
18 juli 2024

Zorgorganisatie Envida is recent aangesloten als partner bij ZorgSaamWonen. We…

Lees Verder »
Gezamenlijk en naar elkaar omkijken binnen wooncomplexen voor ouderen
27 juni 2024

Sinds een aantal jaren is het gangbaar beleid in Nederland dat ouderen zo lang mogelijk zelfstandig wonen.…

Lees Verder »
Voortgang programma Wonen en zorg voor ouderen
19 juni 2024

In het programma Wonen en zorg voor ouderen dat in 2022 startte werken de ministeries van Binnenlandse Zaken en…

Lees Verder »
Waardevast beleggen in zorggeschikte woningen
19 juni 2024

De vergrijzing is een onmiskenbare realiteit met vérstrekkende gevolgen voor de vraag naar geschikte…

Lees Verder »
Een vitale samenleving begint in de wijk
6 juni 2024

Donderdag 20 juni vindt het gloednieuwe Blue Zone Festival Plaats in Zwolle met voorafgaand, op 19 juni, het…

Lees Verder »

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.