Tips voor het maken van een goed lichtplan

kookeiland verlichting

Een prettige fysieke omgeving verhoogt de kwaliteit van leven, want een mens met dementie is afhankelijk van zijn omgeving. In een ongunstige omgeving zie je meer ziekteverschijnselen en in een gunstige omgeving zie je er minder. Ziekteverschijnselen worden nadelig beïnvloed door stress en stress komt vaak vanuit de omgeving. Wanneer je de stressvolle omgeving verandert in een mindere stressvolle omgeving, zie je ook het gedrag van bewoners ten positieve veranderen.

Het maken van een goed lichtplan en het kiezen voor de juiste armaturen zorgt ervoor dat de persoon met dementie zich meer op zijn gemak voelt in zijn woonomgeving.
Goede verlichting in de woonomgeving is erg belangrijk, want goede verlichting zorgt ervoor dat je een activiteit goed kunt uitvoeren: een boterham smeren, de krant of een tijdschrift lezen, een spelletje doen, maar ook om de ander goed te kunnen zien, om dat lachje of dat knikje goed te kunnen zien. Verder moet goede verlichting ook bijdragen aan een huiselijke sfeer

Goede verlichting is tevens belangrijk om je veilig te kunnen verplaatsen door de verschillende ruimtes, om goed te kunnen zien waar je loopt en waar je naar toe wilt lopen en om eventuele obstakels te vermijden. Maar goede verlichting is ook belangrijk om je goed te voelen en om alert te blijven.

Laatst was ik op een woonlocatie voor mensen met dementie en daar hadden ze door de hele woonkamer heen lampen aan het plafond hangen, in totaal wel zo’n acht hanglampen. Het idee er achter was natuurlijk prima; ze wilden zorgen voor  voldoende verlichting! De uitwerking was helaas wat minder goed. De lampen hingen niet goed boven de eettafel zodat de verlichting daar onvoldoende was voor de activiteiten daar plaatsvonden, dit gold ook voor werkeiland in de keuken, terwijl op plekken waar je wel met wat minder licht toe kan, zoals bij looproutes, er juist een overdaad aan licht was.

Een goed verlichtingsplan maken is vaak een hele puzzel maar hier zijn wat tips:

  • Een ruimte moet zo verlicht zijn dat er voldoende verlichting is voor oriëntatie en mobiliteit en voor het uitvoeren van activiteiten, dit is de basisverlichting. Basisverlichting  is een combinatie tussen directe en indirecte verlichting. Bij een lichtplan wordt meestal gestart met de directe verlichting en vervolgens verder aangevuld met indirecte en/of sfeerverlichting
  • Directe verlichting of taakverlichting zorgt ervoor dat er voldoende licht is voor activiteiten zoals eten, lezen of handwerken. Directe verlichting is meestal taakverlichting en wordt toegepast boven de eettafel (hanglampen), in de keuken (verlichting boven het werkblad en kookplaat) en in de zithoek (leeslamp)
  • Indirecte verlichting zorgt ervoor dat een ruimte voldoende en egaal verlicht is, voor een goede oriëntatie en mobiliteit. Vaak wordt er na het toepassen van de directe verlichting gekeken waar nog toevoegingen moeten komen om donkere hoeken in de ruimte te verlichten. Lampen die het licht naar boven verspreiden richting het plafond zorgen voor een indirecte verlichting, te denken valt aan uplighters en wandlampen. Ook schemerlampen kunnen bijdragen aan een goede basisverlichting. Juist door het gebruik van verschillende soorten lampen en de verschillende soort lichtsterkte creëer je een gezellige sfeer in de woonkamer
  • Zorg ervoor dat je bij de lampen de lichtbron niet ziet, dit werkt verblindend. Een lamp met een diepe/hoge kap is het beste. Spotjes staan vaak niet goed afgesteld, schijnen dan naar beneden en kunnen daardoor erg verblindend zijn
  • Hang bij een lange eettafel meerdere lampen boven de tafel zodat er geen ‘donkere’ plekken op de tafel ontstaan
  • Tot slot is het belangrijk dat er de mogelijkheid is om het licht te kunnen dimmen, zodat je kunt variëren in de hoeveelheid licht. Maar bedenk dat je een oudere persoon met dementie nooit veel plezier doet met een schemerige ‘gezellige’ kamer en dat overdag de verlichting aanhouden geen kwestie van verspilling is

Er valt nog zo vreselijk veel over verlichting in combinatie met materialen en kleuren te vertellen. Ik bespreek deze onderwerpen graag in een andere blog.

Ook interessant / voor u geselecteerd

Visie op woon- en zorgbehoeften in Sittard-Geleen
23 november 2023

“Als je bouwt voor een bepaalde doelgroep, bouw het dan ook gelijk ‘zorggeschikt’”…

Lees Verder »
Staedion zet vol in op passende woningen voor ouderen
21 november 2023

Met de Haagse woningcorporatie Staedion verwelkomt ZorgSaamWonen een nieuwe partner en grote speler in het…

Lees Verder »
Het bereiken en betrekken van ouderen met de overzichtskaart van Movisie
16 november 2023

In de afgelopen jaren heeft Movisie, vaak in samenwerking met hun partners, verschillende praktische…

Lees Verder »
"Hier ben je nooit alleen"
2 november 2023

Bewoners van Iraanse woongroep wonen eindelijk samen

Het was een lang gekoesterde wens van Shahnaz…

Lees Verder »
Co-creatie in de Noordzijde
31 oktober 2023

We zijn eind augustus in Emmeloord geweest voor een bezoek aan het kersverse complex Noordzijde van…

Lees Verder »
Bouwen en inrichten voor mensen met dementie
24 oktober 2023

Omdat er veel verkeerd gaat bij het inrichten van fysieke leefomgevingen van mensen met dementie, wordt er een…

Lees Verder »
Interieurs met een grote dosis huiselijkheid
12 oktober 2023

Het onlangs verbouwde 'Wij zijn Zuiderschans'; in 's-Hertogenbosch blijft de aandacht trekken. Naast het…

Lees Verder »
Toegankelijkheid loont
2 oktober 2023

Maandag 2 oktober gaat de Week van de Toegankelijkheid 2023 officieel van start. Ook dit jaar zit de Week weer…

Lees Verder »
Het Hop-on Hop-off spel in een nieuw jasje
2 oktober 2023

Op het jaarlijkse ZorgSaamWonen Congres afgelopen donderdag 28 september is de tweede druk van het Hop-on Hop-…

Lees Verder »
Zelf aan de slag om de buurt te verbeteren
26 september 2023

Evelien Kelfkens van de Leyden Academy on Vitality and Ageing deed onderzoek naar Zorg voor de buurtvisites met…

Lees Verder »
Nominaties ZorgSaamWonen Award 2023 bekend!
25 september 2023

De stemmen zijn geteld en het juryberaad is geweest. De zes genomineerden voor de ZorgSaamWonen Award 2023 zijn…

Lees Verder »
‘De samenleving moet beter ingericht worden voor mensen met dementie’
21 september 2023

Vandaag is het Wereld Alzheimer Dag. Ieder jaar staan op 21 september de ziekte van Alzheimer en andere vormen…

Lees Verder »
Stimuleringsregeling voor Zorggeschikte Woningen (SZGW)
19 september 2023

In Nederland is er een groeiende behoefte aan woningen die geschikt zijn voor mensen met een zorgbehoefte, maar…

Lees Verder »
‘Geworteld wonen’ in Rijswijk, geslaagd duurzaam CPO-project
18 september 2023

Ja, het was soms slikken en ja, het duurde ruim vijf jaar van idee tot oplevering, maar nu groeit en bloeit er…

Lees Verder »
Inspiratieboek Community Building
12 september 2023

Twee jaar geleden schreven we er al over: het Inspiratieboek Community Building van Philadelphia. In 2018…

Lees Verder »
Zorgsector verder in het nauw door hoge inflatie
31 augustus 2023

Zorginstellingen krijgen de komende jaren steeds meer problemen om het budget voor hun vastgoedportefeuille…

Lees Verder »
Handreiking voor regionale samenwerking bij de huisvesting van aandachtsgroepen
29 augustus 2023

Eén van de programma’s van de Nationale Woon-en Bouwagenda is: Een thuis voor iedereen, dat als doel heeft de…

Lees Verder »
Een gevoel van thuis én efficiënt werken met zorgmeubilair van Thereca
29 augustus 2023

Het creëren van een warm thuis voor bewoners in de zorg is waar projectinrichter Thereca met jarenlange…

Lees Verder »
Vernieuwend zorgconcept biedt verzorgingshuis weer toekomst
28 augustus 2023

Hoe verbouw je een verzorgingshuis, zodat het voldoet aan de wensen en eisen die tegenwoordig en in de toekomst…

Lees Verder »
Samen een community vormen
22 augustus 2023

In wooncomplex ‘Wij zijn Zuiderschans’ in Den Bosch wonen ouderen met dementie en zelfstandig wonende ouderen.…

Lees Verder »

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.