Austerlitz Zorgt; 'je moet het gewoon gaan doen'

Boekpresentatie ‘Austerlitz doet het zelf. Hoe een dorp zijn zorg regelde’. Foto: Yvonne Witter

Boekpresentatie ‘Austerlitz doet het zelf. Hoe een dorp zijn zorg regelde’. Foto: Yvonne Witter

Het boek ‘Austerlitz doet het zelf. Hoe een dorp zijn zorg regelde’ maakt duidelijk hoe met een flinke portie doorzettingsvermogen en enthousiaste vrijwilligers de wens van ouderen om in hun eigen dorp te blijven wonen, is gerealiseerd. 

(door Yvonne Witter)

Dat het boek ‘Austerlitz doet het zelf. Hoe een dorp zijn zorg regelde’ is opgedragen aan de dorpsbewoners en met name aan de vrijwilligers kon ook niet anders. Het succes van zorgcoöperatie 'Austerlitz Zorgt' is ook te danken aan de inzet van ruim honderd vrijwilligers die actief zijn en aan de inwoners die lid zijn. Twee van de drijvende krachten achter Austerlitz Zorgt, Jan Snijders en Wim Oerlemans, schreven het boek. Het biedt niet alleen een gedetailleerde terugblik naar hoe de coöperatie ruim tien jaar geleden is ontstaan maar het zit ook boordevol anekdotes en bevat de nodige tips voor burgers die zelf aan de slag willen. Jan en Wim en de andere actieve burgers die de coöperatie hebben opgezet hebben zelf destijds veel gehad aan de informatie van de andere zorg- en dorpscoöperaties in ons land, zoals Hoogeloon en Elsendorp. Op hun beurt willen zij graag middels dit boek hun kennis delen. 

De belangrijkste boodschap van het boek is dat dit soort initiatieven overal kunnen en niet alleen in Austerlitz. "Het bestaat dus het kan", zegt Jan Snijders. "En nee, Austerlitz is geen elitair dorp. Je moet het gewoon gaan doen, resultaten tonen en vieren, de media opzoeken." Je hebt een flinke portie doorzettingsvermogen en enthousiastelingen nodig maar dan kan het overal slagen, is de ervaring van Jan. "In Amsterdam zijn er de stadsdorpen, in Utrecht zijn er onder meer Kracht van Zuilen en Oke Nu in Overvecht." En het is hard nodig ook dat er overal burgerinitiatieven ontstaan. Met de huidige maatschappelijke uitdagingen, zoals de vergrijzing, het toenemend personeelstekort in zorg en het langer thuis wonen van ouderen zijn alternatieve vormen van wonen en zorg nodig.  

Leefbaarheidsonderzoek

Austerlitz is een klein dorp en één van de kernen van de gemeente Zeist. Het dorp heeft 1750 inwoners. De helft van de volwassen inwoners is inmiddels lid van Austerlitz Zorgt. Het begon allemaal met een leefbaarheidsonderzoek waarin de vraag ‘Hoe willen mensen wonen en samenleven in Austerlitz?’ Daaruit kwam naar voren dat bewoners zich zorgen maakten over de toekomst en voorzieningen misten. De lokale belangenvereniging had genoeg ideeën om het dorp toekomstbestendig te maken en ging aan de slag, maar liep vast in de uitvoering. Een paar jaar later is Austerlitz Zorgt opgericht om de realisatie van de kern van de plannen alsnog af te dwingen. 

Weerstand overwonnen

De vrijwilligers zijn weerstand tegengekomen, maar hebben doorgezet. Ze hebben voorzieningen gecreëerd die nodig zijn om prettig te kunnen blijven wonen in het dorp. Maaltijden, vervoer, klusservice, eenzaamheidsbestrijding enz.. Allemaal gerund door vrijwilligers en met hulp van professionals waar nodig. En allemaal op basis van de vraag van de inwoners. De gemeente Zeist omarmt het initiatief en faciliteert waar nodig. "Dat heeft even tijd gekost maar inmiddels heeft de gemeente ons het vertrouwen gegeven dat wij de zorg zelf beter en goedkoper kunnen regelen."

De dorpsondersteuner speelt een centrale rol. Zij verbindt vraag en aanbod met elkaar, onderhoudt contacten, is het WMO-loket,  brengt mensen bij elkaar, verbindt formele en informele zorg, signaleert, informeert en is het centrale aanspreekpunt. "Dat hebben we geleerd van de coöperatie in Elsendorp. Een dorpsondersteuner is onmisbaar." Van de Brabantse coöperaties hebben de initiatiefnemers van Austerlitz Zorgt ook geleerd dat steun nodig is maar dat je wel zelf aan het roer moet blijven en partijen het niet van je over moeten gaan nemen. Blijf weg van het systeem.

Complexiteit zorg verminderen

Jan en Wim hebben inderdaad een robbertje gevochten met het systeem. Ze roepen dan ook op om de complexiteit in de zorg te verminderen. "Toen we in 2012 begonnen was de systeem- en leefwereld nog meer van elkaar gescheiden. Er is een hoop vooruitgang geboekt. Maar nog altijd staan de werelden tegenover elkaar. Dat moet anders", aldus Jan. Desondanks slaagden de dorpsbewoners erin om de multifunctionele accommodatie Hart van Austerlitz te realiseren en een flink aantal zorgwoningen via een aparte stichting  NuVoorStraks. Austerlitz Zorgt is nog lang niet klaar. ’We gaan ons  de komende jaren richten op het realiseren van meer levensloopbestendige woningen. We hebben op dit moment voldoende zorgwoningen. Maar is dit over een aantal jaar nog zo? Ik vermoed dat we meer nodig hebben. Ook willen we meer voor jongeren betekenen. We moeten aan de slag met een nieuwe dorpsvisie en deze elementen meenemen.’ Austerlitz zal zich blijven ontwikkelen en met zoveel gemeenschapskracht en energie zal dit dorp levendig en toekomstbestendig blijven. Austerlitz deed het zelf, doet het zelf en zal dit blijven doen.Boekcover Austerlitz doet het zelf
 

Informatie over het boek:

Uitgeverij SWP

Austerlitz doet het zelf - 9789085602644 - Uitgeverij SWP (swpbook.com)

Austerlitz doet het zelf! (austerlitzzorgt.nl)

 

 

Het boek is te koop in iedere boekwinkel:

 

Ook interessant / voor u geselecteerd

Met zorg investeren in de toekomst
3 december 2024

Het aantal ouderen met een zorgindicatie stijgt tot 2040 explosief. Hierdoor dreigen zij in de problemen te…

Lees Verder »
De hoogtepunten van ZorgSaamWonen
28 november 2024

Het is feest, want ZorgSaamWonen bestaat vijf jaar. In ons nieuwste Digimagazine…

Lees Verder »
Vijf jaar ZorgSaamWonen: digimagazine #3
25 november 2024

Het is vandaag, 25 november 2024, een bijzondere dag. We vieren namelijk het 5-jarig jubileum van ZorgSaamWonen…

Lees Verder »
Podcast over regionale samenwerking in de serie 'Spraakverwarring in wonen, welzijn en zorg'
25 november 2024

Beluister nu de tweede aflevering in een nieuwe serie podcasts van ZorgSaamWonen in samenwerking met Het Juiste…

Lees Verder »
Op zoek naar het DNA van leefbare buurten
22 november 2024

Blauwhoed maakte van een verouderde jaren ’60 portieketagebuurt in Capelle aan de IJssel een leefbare, gemengde…

Lees Verder »
Brabants Netwerk Wonen-Zorg-Welzijn
18 november 2024

De provincie Brabant is - mede op initiatief van enkele maatschappelijke organisaties - gestart met het ‘…

Lees Verder »
Publicatie 'Door de mazen van het vangnet'
14 november 2024

Hoe kan het dat zorg en ondersteuning vaak onvoldoende aansluiting weten te vinden bij deze mensen? Deze vraag…

Lees Verder »
Nieuwe podcastserie: Spraakverwarring in wonen, welzijn en zorg
11 november 2024

Beluister nu de eerste aflevering van een nieuwe serie podcasts van ZorgSaamWonen in samenwerking met Het…

Lees Verder »
Zorgzame straten en buurten: Het kleine helpen heeft grote effecten
6 november 2024

Wat waren Danielle Harkes en ik enthousiast toen we in het voorjaar woonzorgcentrum…

Lees Verder »
Woonzorgcommissies als hulpmotor voor Community-care
24 oktober 2024

In iedere beweging draait een motor. Deze geeft energie die nodig is om de gedachtevorming verder te helpen. En…

Lees Verder »
Het verhaal van Dekkerswald: Van sanatorium naar zorgzame buurt
9 oktober 2024

Het bosrijke, en ook zonnige instellingsterrein ‘Dekkerswald’, langs de weg van…

Lees Verder »
De zorg van morgen
2 oktober 2024

In Nederland wonen steeds meer oudere mensen door demografische ontwikkelingen. Onder hen stijgt bovendien het…

Lees Verder »
‘Intrinsiek gedreven om de wereld mooier te maken’
1 oktober 2024

Tijdens het ZorgSaamWonen Congres 2024, aanstaande woensdag en donderdag in Den Haag, kun je kennismaken met…

Lees Verder »
Placemaking: van ruimte naar betekenisvolle plek
24 september 2024

Placemaking, een term die in de gesprekken met organisaties uit de community van…

Lees Verder »
‘Samen Thuis’ in Breda staat voor zelf- en samenredzaam van ouderen
3 september 2024

‘Kun je ons helpen bij het ontwikkelen van een toekomstbestendig woonzorgconcept…

Lees Verder »
ZOHRA, met de A van Anders én Altijd
2 september 2024

Zohra is een prachtige meisjesnaam en Arabisch voor ‘bloeiende bloesem’, maar in…

Lees Verder »
‘Zorg en wonen’, inzichten tijdens de WoCoDag 2024
28 augustus 2024

Omkijken naar elkaar is in een wooncollectief heel gewoon, maar hoe ga je het doen als er zorg bij komt kijken…

Lees Verder »
Informele zorg: vooruit naar waar we vandaan komen
23 augustus 2024

Met een groeiende zorgvraag en een gelijkblijvend aantal zorgprofessionals zijn alle ogen gericht op informele…

Lees Verder »
Minder contact onder buurtbewoners: in Tilburg gaan inwoners ermee aan de slag
20 augustus 2024

Het aantal 65-plussers in Tilburg groeit en het aantal 75-plussers groeit nog harder. Dit noemen we dubbele…

Lees Verder »
Kloosterkwartier in Veghel, buurt van verbinding
15 augustus 2024

Fleur de Koning en de andere buurtverbinders werken eraan om van het Veghelse…

Lees Verder »

ik wil graag aandacht besteden aan het zolang mogelijk zelfstandig thuis blijven wonen in eigen wijk of buurt. gestippeld wonen kan volgens mij voor velen zo een goede aanvulling zijn om wonen,zorg en welzijn prettiger te laten zijn. ik wil mij extra verdiepen in deze materie en ga er veel over lezen en mijn kennis wil ik graag delen.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.