Beteuterd kijken we om ons heen. Waar is De Leystroom gebleven? Bij de ‘slotgracht’, die we indertijd beschreven, staat nu een bord dat hier de Congregatie Alles voor Allen, de Congregatie Franciscanessen van de H. Elisabeth en de vereniging van Catechisten van de Eucharistische Kruistocht zijn gesitueerd.

                       

Twee congregaties en een religieuze vereniging bij de voormalige plek van De Leystroom

Een ‘streng verboden toegang voor onbevoegden’-bord, camerabewaking en een hoog hek maken dat wij snel afdruipen. We begrijpen best dat de congregaties op hun privacy zijn gesteld. Bovendien komen we erachter dat De Leystroom een nieuwe locatie heeft. Dom dat we dat niet vooraf hebben gecheckt. Het verheffende vingertje van het heiligenbeeld is in dit geval terecht, lachen we.

                       
Een verheffend vingertje

 

Nieuw leven voor oude gebouwen

Maar nu we er toch zijn, kijkend naar de gebouwen in deze omgeving, zien we een wereld van verschil. De beslotenheid bij de entree maakt plaats voor openheid en levendigheid. Oude gebouwen zijn getransformeerd tot weldadige ruimtes, waar authenticiteit en de moderne tijd met elkaar in harmonie zijn. De kapel is in ere gelaten met een uitnodigend fraai, zijden bloemboeket bij de ingang.

 

Fraai bloemboeket in de kapel

Het ‘taste lab’, de coffeecorner en het restaurant zijn er een natuurlijk onderdeel van. Het binnenhof is tot een centrale ontmoetingsruimte gemaakt, met een fraaie houten trap als eyecatcher.

 

Binnenhof en fraaie trap

 

De openbare ruimte ervaren we als een natuurlijk onderdeel van een stelsel aan gebouwen. Weliswaar is de bebordingwaar we nu tegenaanlopen in het Engels, maar we begrijpen dit als we ontdekken dat de bewegwijzering en overzichtsborden hier integraal onderdeel vormen van de Breda University of applied sciences .

Bewegwijzering en overzichtsborden

En je ziet dat het tot natuurlijke ontmoetingen en bewegingen leidt. We zijn benieuwd hoe dat bij De Leystroom uitpakt in haar nieuwe behuizing. We snellen ons naar de nieuwe locatie.

 

Buurthuis in De Leystroom, verpleeghuis voor Brabantse ouderen

                       

De Leystroom

 

We zijn erg aan koffie en de lunch toe. En laten ons dus gewillig naar binnen trekken door een uitnodigend bord.

                                  

Uitnodigend bord

Je kunt van alles vinden over de opzet van deze nieuwbouw voor 64 bewoners, die in zeven pg woongroepen en in één somatische woongroep wonen. We kunnen ook van alles vinden over het gebruik van het woord ‘woongroep’ op de website van Egala zorg, waar de Leystroom onder valt. We verwijzen hier graag ook naar de bundel THeBlad (columns voor Waardigheid en Trots) en dan speciaal THe Blik 17 : “We gooien het in de groep”.

We kunnen mijmeren over waarom er bij de nieuwbouw niet is teruggevallen op beproefde concepten als hofjesbouw, waarvan we ook een fraai voorbeeld aantreffen in de binnenstad van Breda.

           

Bredase hofjesbouw

Dat heeft nu geen zin meer. De Leystroom, Egala zorg en de gemeente Breda zullen nu moeten roeien met de riemen die er zijn. En het kan zeker goed komen waarbij hopelijk ook onze bevindingen van deze, en de 25 eerder afgelegde Zorg voor de Buurtvisites, kunnen helpen. TIP We worden zeer gastvrij ontvangen in het buurthuis van het centrum. De koffie en de rijkelijk aangeklede tosti zijn heerlijk.

Aangeklede tosti

Wij zijn niet zo van de kinderlijke paasuitingen of van de toch wel erg aardse kleuren van de inrichting, maar smaken verschillen nu eenmaal en een nieuwe inrichting moet ook inleven.

           

 

Hal

In de hal treffen we onder andere een kapsalon en een minibiebje.

                                  

Minibiebje

Heerlijk dat deze mini-bieb er is, maar wij geven de TIP: zet het bij de ingang én buiten. Zo verleid je nog meer wijkbewoners om het buurthuis binnen te gaan.

Het terras en de binnentuin van De Leystroom verdienen zeker nog aandacht om ze tot pareltjes te maken. De situering van het terras is wat van de wijk afgekeerd gericht en ligt aan de drukkere weg. Wij zien geen wandelpaadje vanaf de weg ernaartoe. Het terras is ook nog niet aangekleed, maar dat komt vast nog wel.

 

                                  

Terras

 

 

De wijk als aanjager van sociale ontmoeting op  natuurlijke wijze

We belopen het gebied met straatnamen als Cornelis Joosstraat, Philips Lammekensstraat, Paul Hankarstraat, Cornelis Florisstraat. Het is een gemixt gebied qua woningtypes. Naoorlogse eengezinswoningen, etageflats, en een markante hoogbouwflat.

Gemixte woningbouw

We treffen nergens bewegwijzering, overzichtskaarten of uitnodigende informatie aan voor een ommetje. Terwijl dit simpele en niet kostbare zaken zijn die de identiteit van een buurt meteen ten goede komen en mensen stimuleert. TIP Hetzelfde geldt eigenlijk voor alle grasveldjes die we zien. Er wordt haast niks op aangeboden terwijl er mogelijkheden te over zijn voor avontuurlijke speelplaatsjes voor jong en oud, een buitentafeltennistafel, minibiebjes of leuke muur- en trafohuisjesschilderingen. Helemaal opmerkelijk is een nieuwbouwperceel met twee grindvelden.

Een jeu de boulesbaantje?

Waarom er überhaupt grind ligt, vraag je je af. Maar als het er dan ligt, waarom dan geen jeu de boulesbaantje ervan gemaakt? En bijvoorbeeld wat verhoogde moes- en kruidenbakken? Het zijn simpele dingen die de natuurlijke sociale ontmoeting mogelijk maken en een vliegwiel zullen zijn voor contacten. TIP

Helemaal bijzonder vinden we op deze grindpleintjes de ver uit elkaar geplaatste, ijzeren, vastgenagelde stoelen. Het lijkt wel alsof er contact vermeden moet worden…Je zou zeggen, dat naast de twee goed bedoelde, maar hoge bankjes vlakbij De Leystroom, er hoognodig een wandel-, bankjes- en ontmoetingsplannetje moet worden gemaakt, inclusief bewegwijzering met afstanden in meters, aanbevolen ommetjes en wie-wat-waar-overzichtsborden door de wijk Brabantpark moet worden gemaakt. TIP

Voorbeelden te over in onze overige Zorg voor de Buurtvisites waarbij we ook graag nog eens het simpele Michi Noeki concept in het zonnetje zetten. Het kan een impuls geven op micro-niveau aan een buurtje en de bewoners, te beginnen bij de wel heel afstandelijke hoge en brede flat in de buurt. TIP

Winkels zoeken

Misschien is wel exemplarisch voor onze observaties dat we amechtig op zoek zijn naar winkels. Er loopt amper iemand op straat en we willen niet op Google Maps kijken. Hé, daar loopt een meneer met een boodschappentas. Helaas verliezen we hem uit het oog en zover ons oog strekt, we zien niks, met uitzondering van een verlaten stripje dat grotendeels door een enorme drankwinkel wordt ingenomen. Later zien we op Google Maps dat er wel degelijk op een kilometer afstand een winkelcentrum is. Maar dan nog, maak dat met bewegwijzering en goede wandelroutes duidelijk! TIP

 

Leonies paradijstuin: sociale waar voor je geld

De Paradijstuin

Onze TIP is hier: betrek Leonie bij het gezond en op het ontmoeten inrichten van de buurt. Want de werkelijk op een steenworp afstand gelegen Leonies Paradijstuin is zó leuk. Zie: www.leoniesparadijs.com. Je gunt elke wijk en buurt een Leonie! Leonie is als beeldend kunstenaar aangesloten bij Mooi werk: www.vrijwilligerswerk.mooiwerk.nl

Creativiteit

Zoek de creativiteit in je buurt en stad en geef mensen de ruimte om samen hun paradijsjes te krijgen, als vliegwiel voor een gezonde en saamhorige buurt en wijk. Heb een open mind als gemeente en als zorgorganisaties naar creatieve sectoren. Je krijgt sociale waar voor relatief weinig geld! En investeer in een buurt- en bewonersvereniging om het samen mee te doen. TIP Wij weten uit ervaring dat dit soort kleine dingen zoveel andere uitgaven voorkomen. We willen penny wise pound foolish toch liever voorkomen?

 

Thuis in Breda

                                  

We stuiten op de Woonvisie voor 2040 - uit 2024- voor Breda. We hebben al veel woonvisies en woonzorgvisies bekeken en erover geschreven in al onze Zorg voor de Buurtvisites. De boodschap is meestal bouwen, bouwen, bouwen en meer senioren geschikte woningen. En ook Breda zet hierop in, alsook op een gigantische hoeveelheid extra woningen: 25.000 maar liefst. Het probleem erbij wordt ook maar meteen door de gemeente genoemd: Hoe vinden we geschikte locaties? Wij hebben zo onze mening over de enorme focus op nieuwbouw. Wij denken dat de waarheid wat meer in het midden ligt: én nieuwbouw én gebruikmaking van bestaande bouw, én goede investeringen in de buurt, leefomgeving en sociale contacten op een natuurlijke manier faciliteren. 

Wat concreter kan is een visie op de inrichting van de wijk, de buurt, de directe woonomgeving, wat de mensen - naast een goede, passende woning - in de buurt fijn vinden om te hebben en hoe en wat je daaraan gaat doen. We lezen over wijknetwerken, die kunnen een goede rol erbij vervullen. Het is belangrijk om een aangename leefomgeving te creëren die bijdraagt aan welbevinden, gezondheid en een natuurlijke sociale ontmoeting. Het getuigt in dat opzicht van een goede gemeentelijke observatie dat op pagina 4 van het Pact Wonen en Zorg juist over de nieuwbouwlocatie van De Leystroom wordt geschreven dat, mede door Corona, de relatie van De Leystroom met de buurt nog niet uit de verf is gekomen. Precies eigenlijk wat wij tijdens onze Zorg voor de Buurtvisite ook hebben ervaren, met uitzondering van Leonies Paradijs. Dan komt deze Zorg voor de Buurtvisite wie weet juist op tijd. Meer tips in het tijdschrift Thuis Voelen in de buurt. Zelf aan de slag

 

Deze Zorg voor de Buurtvisite is afgelegd op 31 maart 2025

 

Hetti Willemse hettiwillemse@publicarea.nl

Ad van Elzakker advanelzakker@publicarea.nl

 

Het verslag van deze Zorg voor de Buurtvisite is vooraf toegezonden aan:

• Wethouder Arjan van Drunen
• Wethouder Arnoud van Vliet
• Egala zorg
• Leonie van Paradijs
• Buurthuis Egalazorg
• Brabantpark en Heusdenhout nieuws
   

Reactie gemeente Breda

In een reactie op ons verslag  laat de gemeente Breda via de projectmanager Wonen en Zorg weten dat ze waardering hebben voor onze buurtvisite en het delen van onze bevindingen. De gemeente herkent zich in veel punten en geeft aan er ook mee aan de slag te zijn. Zo ligt de gemeente meer dan op schema als het gaat om de woningbouwambitie. Dat geldt niet alleen voor nieuwbouw, maar ook - zie de Bredase woon(zorg)visie - voor het benutten van bestaande bouw en de bestaande woningvoorraad. En, er is - zoals wij tipten - een concrete visie op de inrichting van de wijk, de buurt, de directe woonomgeving, wat de mensen - naast een goede, passende woning - in de buurt fijn vinden om te hebben. Dit staat in het Wijkplan Heusdenhout.