Vandaag is het Wereld Alzheimer Dag. Ieder jaar staan op 21 september de ziekte van Alzheimer en andere vormen van dementie centraal om bewustwording te vergroten. Met meer begrip en kennis over de ziekten kunnen we de wereld van mensen met dementie zoveel mooier, liefdevoller en prettiger maken. Yvonne Witter van ZorgSaamWonen schreef een korte column naar aanleiding van Wereld Alzheimer Dag.

Wat vind jij dan de beste woonvorm voor mensen met dementie? Waar zou jij willen wonen als je dementie hebt? Ik krijg deze vraag zo nu en dan omdat ik vanuit ZorgSaamWonen veel verschillende woon(zorg)complexen bezoek. Dat is geen gemakkelijke vraag. Welke woonvorm het beste bij je past als je geconfronteerd wordt met dementie hangt van zoveel verschillende factoren af. Welke vorm van dementie heb je? Zijn er andere aandoeningen? Waar woon je? Is je woning geschikt? En hoe ziet je  woonomgeving eruit? Zijn er voorzieningen in de buurt? Hoe ziet je netwerk eruit? Heb je een partner? Zijn er kinderen in de buurt?  Wat heb je meegemaakt in je leven? 

Persoonlijk spreekt ZorgErf Buiten-Verblijf in Putten me aan. Daar is veel ruimte, veel groen. Op simpele wijze mensen prikkelen, niets moet, alles mag. Dat is het adagio. Middels ‘foutloos leren’ helpen de medewerkers om mensen ‘vergeten’ vaardigheden opnieuw aan te leren aan maar ook nieuwe vaardigheden. Verder vind ik het Amadeushuis in Bergambacht -en binnen kort ook op twee andere locaties-, interessant. Ik hou namelijk van muziek en in het Amadeushuis voert muziek de boventoon. Of zorgcentrum Zierik7 in Zierikzee. Daar kunnen bewoners via diverse wandelroutes door het gebouw lopen naar de elf buurtkamers met ieder een eigen karakter. Er zijn door het hele land heel veel mooie woonvormen voor mensen met dementie. Het staat of valt met de sfeer, bejegening en of de vorm bij je past.

Toch blijft er nog wel wat te wensen over: meer betaalbare woonvormen voor mensen met (beginnende) dementie (en hun partner). En meer aandacht voor mensen met dementie met een migratieachtergrond of mensen met een verstandelijke beperking met dementie enzovoort enzovoort. Gelukkig neemt de kennis en aandacht hiervoor langzamerhand toe. Neem bijvoorbeeld het expertisecentrum rondom de sociale benadering. Daar is veel kennis over hoe je als organisatie de mens centraal stelt en niet de ziekte. Ook weet men steeds meer over ontwerpen voor mensen met dementie. De toepassing blijft nog wel eens achter. 

Misschien lukt het me trouwens om gewoon thuis te blijven met steun van mijn netwerk, met inloophuizen zoals Odensehuizen in de buurt en met de nodige technologie. De vraag is: wat is thuis? Dat kan ook een verpleeghuis of kleinschalige woonvorm zoals De Herbergier zijn. Voor mij is bewegen, dans, muziek en sociaal contact belangrijk. En k wil graag bezig zijn, het liefste iets nuttigs doen voor de samenleving. Daarom vind ik initiatieven als DemenTalent zo waardevol: mensen met dementie worden gestimuleerd vrijwilligerswerk te doen. Ook ben ik erg onder de indruk van het Participatiekoor waar mensen met dementie samen met mantelzangers en professionele muzikant zingen en optreden. Actief blijven, liefdevolle bejegening, stimuleren en benadrukken van wat wel kan en meer begrip. Dat zijn belangrijke ingrediënten om mensen met dementie volwaardig te laten meedoen. 

Ik raad iedereen aan om naar de muzikale theatervoorstelling ‘Dag mama’ te gaan. Daar krijg je op bijzondere wijze zoveel inzicht in de wereld van mensen met dementie. Ook krijg je veel nuttige, praktische tips. Met een lach en een traan passeren diverse onderwerpen tijdens de voorstelling de revue. Ik was erg onder de indruk. Net als van het boek ‘Voor altijd mijn liefje’ van Sybren Kalkman die een eerlijk verhaal schetst over zijn zorg voor zijn vrouw met dementie. Er zijn sowieso talloze goede boeken geschreven over dementie, zoals de boeken door expert Ruud Dirkse. 

Het is bemoedigend dat er naast boeken steeds meer films, documentaires, theatervoorstellingen verschijnen over dit thema. Zo vergroten we samen de kennis over dementie en zo kunnen we de samenleving beter inrichten voor mensen met dementie. En dat is nodig omdat het aantal mensen met dementie de komende jaren flink toeneemt. En het is vooral nodig omdat iedereen met dementie (en iedereen die zorgt voor mensen met dementie!) een passende woonplek verdient. Met heel veel geluksmomenten. 

Op ons jaarcongres op donderdag 28 september verzorgt Alzheimer Nederland een workshop over wonen met dementie. Kijk voor meer informatie op zorgsaamwonencongres.nl.