Kwalitatief goede leefomgeving essentieel voor ontmoeting

wimke schuurmans

Wimke Schuurmans, MT-lid directie Maatschappelijke Ondersteuning/ programmamanager Eén tegen eenzaamheid bij het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport is dit jaar gesprekspartner aan tafel bij de uitreiking van de ZorgSaamWonen Award. In dit artikel lees je meer over haar kijk op eenzaamheid en blikken we terug op vorig jaar, toen de eerste ‘eenzaamheid’ prijsvraag over de invloed van de fysieke leefomgeving op eenzaamheid is uitgeschreven. 
 
Waarom vind je het onderwerp eenzaamheid belangrijk? 
Het gevoel van eenzaamheid is heel naar. We hebben als mens allemaal de behoefte aan sociaal contact, aandacht, gezien worden, ertoe doen en ook aan het kwijt kunnen van je verhaal bij iemand. De helft van de Nederlanders ervaart dit gevoel en 1 op de 10 Nederlanders geeft zelfs aan ernstig of langdurig eenzaam te zijn. Dat kunnen we natuurlijk niet laten gebeuren. 

Je eenzaam voelen brengt ook met zich mee dat je minder zin hebt om goed voor jezelf te zorgen, gezond te eten en daarnaast mee blijven doen in de samenleving. Dus het kan van kwaad naar erger gaan en uiteindelijk ook gezondheidsproblemen met zich meebrengen. 

Bij beleidsmakers, in vrijwilligersorganisaties en bij het bedrijfsleven liggen allemaal ingrediënten om echt iets te doen aan die eenzaamheid in de samenleving. Met het programma Eén tegen eenzaamheid brengen we die stukken bij elkaar en enthousiasmeren we Nederland om allemaal dat verschil te maken. 
  
Vorig jaar was de eerste Prijsvraag Eenzaamheid. Hoe hebben jullie dat ervaren en wat heeft dit volgens jullie opgeleverd?
De prijsvraag was ingezet om voorbeelden waarin de fysieke leefomgeving wordt ingericht of ontworpen op een manier dat het eenzaamheid kan voorkomen, in beeld te krijgen en te stimuleren. Het leverde in de eerste plaats inspiratie en mooie voorbeelden op, die we op andere plekken hebben laten zien. 

Dat geldt niet alleen voor de prijswinnaar Inclusief wonen, ook voor Buurtbankjes die de derde prijs wonnen. Verder laat het zien dat het fysieke domein - denk aan projectontwikkelaars, de wethouder ‘wonen’ en/of ‘ruimte’ - ook een ingrediënt in handen hebben. 

Wat voor idee heb je zelf bij een buurtroute?
De buurt is van iedereen. Er zijn ontwikkelingen in beleid die leiden tot een meer diverse samenstelling van de wijk, met ook mogelijk meer zorg en ondersteuningsvragen. Er wordt een groter beroep gedaan op de ‘sociale basis’. Denk aan ouderen die langer thuis willen blijven wonen, mensen met psychische kwetsbaarheid, maar ook zeker mensen in het beschermd wonen. 

Het is belangrijk dat een wijk toevallige ontmoetingen faciliteert. Dat mensen in contact staan met elkaar en het zo makkelijker is en laagdrempelig om een hulpvraag te stellen of bieden aan een buurtgenoot. Ook zou hoe een wijk is ingericht het ‘naar buiten blijven gaan’ moeten stimuleren. 

Buurtroutes zijn voor mij concrete plekken in de buurt waar het goed toeven is: pleintjes, tuinen, waterplekken, speeltuin. Het zijn in de eerste plaats ontmoetingsplekken. Als je die plekken schakelt heb je een mooie wandel- of beweegroute.
 
In het programma Wonen met Zorg (WOZO) van minister Conny Helder staat de prijsvraag genoemd, er staat ook dat het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) meer aandacht wil voor woonomgeving en ontmoeting in die woonomgeving. Wat willen jullie verder met dit onderwerp als ministerie van VWS?
De leefomgeving van mensen biedt een natuurlijke en vanzelfsprekende mogelijkheid tot ontmoeting, contact en beweging. Hier zijn bewoners aan zet. De ruimte doet ertoe, en de kwaliteiten van die ruimte maken contact mogelijk. We willen de sociale infrastructuur versterken zodat betekenisvolle plekken ontstaan waar alle leeftijden en lagen van de samenleving elkaar kunnen treffen en het relatief makkelijk is kwetsbare buurtgenoten te ondersteunen. 

In nieuwe bouwplannen voor bijvoorbeeld geclusterd wonen, kan leefomgeving integraal worden meegenomen en in de woonvisies en uitvoeringsplannen van gemeenten willen we aandacht voor leefomgeving verankeren door een verplichtend karakter. 

Verder staan er best wel wat ontmoetingsruimtes leeg. Is er goed gekeken naar wat er in de wijk al is, 
voordat er weer nieuwe ontmoetingsruimtes worden gebouwd? Is er goed overleg geweest met de inwoners, de vrijwilligers(organisaties) in de wijk en de lokale ondernemers? Pas dan is het in stand houden van een ontmoetingsinitiatief kansrijk. 

 

Ook interessant / voor u geselecteerd

Duurzame financiering van zorgzame gemeenschappen
9 juli 2025

Op veel plekken onderzoeken zorgorganisaties hoe beter aan te sluiten op…

Lees Verder »
Kamerbrief over Programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen
8 juli 2025

Het programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO) is vorige week afgerond. Met dit programma is…

Lees Verder »
Wederkerig Wonen als bredere standaard voor Gemeenschappelijk Wonen
7 juli 2025

Gemeenschappelijk Wonen, ook vaak Collectief Wonen of Wederkerig Wonen genoemd, wint…

Lees Verder »
Alledaagse attentheid in de winkelstraat, ondernemers als bron van hulp en steun in de buurt
4 juli 2025

Het Ben Sajet Centrum heeft onderzoek gedaan naar alledaagse attentheid bij buurtwinkels. De onderzoekers,…

Lees Verder »
Verbinding en zorgzaamheid in de wijk? Van ideaalbeeld naar realiteit
2 juli 2025

‘We moeten minder vanuit ideaalbeelden kijken en meer vanuit de realiteit’. Deze…

Lees Verder »
SROI Eijsden: €6 winst per euro investering
2 juli 2025

Een euro geïnvesteerd in een krachtenbinder voor een zorgzame gemeenschap levert minimaal zes euro…

Lees Verder »
De verhuiscoach
30 juni 2025

Lea is een ervaringsdeskundige ZorgSaamWonen blogschrijfster. Ze voelt een…

Lees Verder »
Herculeshof, kloppend hart van woonzorgzone Daalhof
26 juni 2025

Wonen op een plek waar je je thuis voelt, veilig en vertrouwd. En waar, als dat…

Lees Verder »
Woongeluk in Hugo's tuin
24 juni 2025

“Ik ben er een rijker mens van geworden”, zegt een bewoonster van Hugo’s tuin in…

Lees Verder »
Advies van verzorgingshuis naar geclusterd wonen
23 juni 2025

Voormalig minister Agema stelde de vraag aan de Raad van Ouderen of ouderen behoefte hebben aan een woonvorm…

Lees Verder »
Bronkhorst opent ‘hek van de dam’ voor erfbouw
19 juni 2025

In het boerenland is het openzetten van een hek op de dam vaak aanleiding voor een spontane koeiendans omdat de…

Lees Verder »
Wooncoöperatie Boschgaard Den Bosch: inspirerend voorbeeld
18 juni 2025

“Dat dit woonproject gelukt is!” Jurgen Arts van corporatie Zayaz loopt nog…

Lees Verder »
Casa Vita: mini droomdorp in een park
17 juni 2025

Een dorp in het klein. Dat wilde de gemeente Pijnacker realiseren op een terrein vlakbij het metrostation. Met…

Lees Verder »
Betekenisvolle vriendschappen zijn buffer tegen eenzaamheid
12 juni 2025

Professor Anja Machielse, emeritus hoogleraar Humanisme en Sociale Weerbaarheid en bijzonder hoogleraar Sociale…

Lees Verder »
Stimuleringsregeling Wonen en Zorg weer geopend
12 juni 2025

De Stimuleringsregeling Wonen en Zorg is weer geopend: vanaf 11 juni 9:00 tot en met 31 oktober 2025 17:00…

Lees Verder »
Deurne en Someren bundelen krachten voor integrale woon-welzijn-zorgvisie
6 juni 2025

Vergrijzing, toenemende zorgbehoeften en de krappe woningmarkt leggen een enorme druk op veel gemeenten.…

Lees Verder »
'It takes a village to grow old'
5 juni 2025

Hoe bereiden we ons goed voor op een langer, actief en gezond leven? Deze vraag stond…

Lees Verder »
Mensen beseffen steeds meer dat we het met elkaar moeten doen
4 juni 2025

Een zorgzame straat begint met elkaar kennen en herkennen, stellen Yvonne Witter en Daniëlle Harkes, oprichters…

Lees Verder »
‘Lekker koken met draadjesvlees. Dan komen ze gelijk!’
2 juni 2025

Middenin de coronatijd werd in Amsterdam-Zuid een opmerkelijke, intramurale zorginstelling geopend. Vandaag…

Lees Verder »
B&B De Uitwijk: Een warm bad van verbondenheid
2 juni 2025

Het krijtbord in de voortuin van B&B De Uitwijk verklapt dat er in het voormalige schoolgebouw in…

Lees Verder »

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.