Roos Verheggen ging mee op excursie die ZorgSaamWonen op 11 mei jl organiseerde naar Liv Inn Hilversum en schreef een impressie.

Licht en fris
Het eerste wat mij opvalt bij binnenkomst in de Liv Inn is de uitstraling van het interieur. Heel zorgvuldig ingericht, met een mengeling van oud en nieuw, veel glas en hout, afbeeldingen van vogels op de muren en heel veel groen. Het geheel oogt licht en fris, de gemeenschappelijke leefruimtes staan met elkaar in verbinding en bieden tegelijkertijd een soort geborgenheid. 

Op deze zonnige woensdagmiddag worden we gastvrij ontvangen door Carola van den Berg. Zij was jarenlang werkzaam als wijkregisseur en is nu ondernemer bij Liv Inn. En door Marcia Sprong, Project assistent bij Habion. Zij vertellen ons enthousiast over het concept van Liv Inn, waarin zij samen met bewoners werken aan het realiseren van een fijne woonplek met een levendige community.

Gelukkig ouder worden
Liv Inn Hilversum is in bezit van woningcorporatie Habion. Habion biedt verspreid door Nederland huisvesting aan ouderen, zowel zelfstandige woningen als wooneenheden in woonzorgcentra. Hoe kun je gelukkig ouder worden? Die vraag staat centraal bij hun woonconcepten. We zien een kort filmpje waarin een aantal ouderen hun wensen voor de toekomst verwoordt: ergens wonen waar ze alles kunnen blijven doen, waar ze zelfstandig kunnen wonen en leven zoals zij dat willen. Liv Inn is een nieuw project, gerealiseerd in een voormalig verzorgingshuis en opgezet met deze wensen voor ogen. Het bestaat uit ruim 150 toekomstgerichte sociale huurwoningen waar mensen zelfstandig wonen en zorg kunnen krijgen als dat nodig is.

Samen met bewoners
Bij het ontwikkelen van het concept staan drie onderdelen centraal: het gebouw, de community en de diensten, zoals zorg en schoonmaak. Samen met bewoners en buurt wordt bepaald hoe en op welke wijze deze onderdelen invulling krijgen. Bewoners blijken heel uitgesproken ideeën te hebben. Zo willen ze geen karren in de gang, geen zorgpersoneel met ‘jasjes’, alleen de zorg die nodig is. En ze willen werken met een lokaal schoonmaakbedrijf, met vaste schoonmakers.
Modules is de term die Liv Inn hanteert voor verschillende ruimtes in het huis. Bewoners hebben een grote stem gehad in het bepalen van de modules. Zo is er een theatermodule, een keukenmodule en een timmermodule. Bewoners kunnen het initiatief nemen voor het organiseren van activiteiten. In het hart van het huis gebeurt het meeste en daar is rumoer, aan de randen is het wat rustiger, daar is ruis en in een paar ruimtes kun je je terugtrekken als je behoefte hebt aan rust.
Partijen van buiten kunnen ruimte huren voor gelegenheden, dat brengt weer reuring binnen. Bewoners kunnen lid worden van de vereniging van Liv Inn voor € 30 per maand, externen voor € 50. Met elkaar bepalen ze wat ze met de contributie doen. Recent hebben ze hiermee een AED aangeschaft. 

Gespikkeld wonen
Een evenwichtige samenstelling van de bewonersgroep is essentieel voor het realiseren van een levendige community en voor het slagen van het project. Carola licht toe welke keuzes zij maken om tot een goede mix te komen:
-leeftijden variërend van 25-95 jaar; naast ouderen ook een aantal jongeren met een lichamelijke beperking en jongvolwassenen met autisme
-mensen met en zonder indicatie voor WMO, ZVW of WLZ
-50% van de mensen moet ‘wederkerig’ zijn: geen zorgindicatie en actief betrokken bij Liv Inn
-50 % mag een zorgindicatie hebben; daarvan 33 % lichte zorg, 33% middelzware zorg en 33% zware zorg.
In ‘gespikkelde’ gangen ziet Carola mooie dingen ontstaan. Zo gaat een oudere met dementie nu regelmatig wandelen met haar vitale buurvrouw. Mensen helpen elkaar op verschillende manieren en niveau’s.

Bij de start heeft Liv Inn gekozen voor een nieuwe zorgaanbieder. Dat maakte dat er 80 ouderen met de voormalige zorgorganisatie meeverhuisden en er 80 appartementen leeg kwamen. Dat bood de kans de community langzaam op te bouwen door gefaseerd -tien per keer- nieuwe bewoners toe te laten.

Selectieprocedure
Aspirant bewoners dienen ingeschreven te staan bij woningnet. Maandelijks organiseert Liv Inn een open dag. Geïnteresseerden schrijven vervolgens een motivatiebrief en een commissie selecteert de brieven. Dan volgen er ‘klik’ gesprekken, een soort speeddates met andere bewoners en medewerkers. Soms volgt er een geriatrisch onderzoek. Soms worden mensen afgewezen, bijvoorbeeld bij een complexe psychiatrische achtergrond.
Bij toewijzing van de woningen wordt de hierboven omschreven mix goed bewaakt.
Liv Inn heeft drie type woningen, veelal tweekamerappartementen, binnen de categorie sociale huur. Prijzen variëren van € 750 - € 850, inclusief gas, water & licht. De appartementen zijn relatief klein, Liv Inn heeft vooral veel gemeenschappelijke ruimtes. 

Zorg en gezondheid
Bij de start heeft Liv Inn samen met bewoners gekozen voor één zorgaanbieder, voor zorg vanuit WMO, ZVW en WLZ. Dus als je hier komt wonen, ben je verplicht zorg af te nemen bij deze aanbieder. Op de vraag of het zichtbaar is dat de zorgvraag afneemt bij de ouderen die hier wonen, verklaart Carola dat dit het geval is. De levendige community, de onderlinge hulp, de aanwezigheid van huisdieren dragen allemaal bij aan het welbevinden van de ouderen. Studenten van verschillende universiteiten doen onderzoek naar deze effecten en ook naar bouwen voor ouderen. Carola is in gesprek met het zorgkantoor, dat interesse toont in deze woonvorm, vanwege de afname van de zorgbehoefte.
Parallel aan de zogenaamde Blue Zones ontwikkelt Liv Inn Oranje Zones. Ze gaan veel energie steken in gezondheid en gezonde levensstijl, met aandacht voor sporten en gezond eten. 

Ruimte om te experimenteren
Bij de start heeft Carola een periode van 500 dagen bedongen om te pionieren, ruimte om als ondernemer dingen te kunnen uitproberen. In deze periode heeft Liv Inn nog geen bestuur en nog geen huishoudelijk reglement. Ze heeft nu ruimte om nieuwe functies te ontwikkelen zoals bijvoorbeeld een community aanjager. 

Gedurende haar verhaal benoemt Carola verschillende keren hoe ze verstrikt kan raken in bureaucratische processen, ondanks de moeite die ze doet om uit de systeemwereld te blijven. Zo kost het veel moeite de gemeente te overtuigen van het feit dat ze geen zorgorganisatie zijn maar een woningcorporatie. Ze gooit haar charmes in de strijd, nodigt iedereen uit om te komen kijken en voelt zich soms ook genoodzaakt op zoek te gaan naar  andere oplossingen.

Sommige regelzaken vragen een lange adem en doorzettingsvermogen. Als basis voor succesvol ontwikkelen ziet zij een goed team, dat direct onder de directeur valt en dat mandaat heeft. Belangrijke bestanddelen voor het team zijn expertise op het gebied van conceptontwikkeling, community building, pr en communicatie, commercieel vermarkten. Het team van Liv Inn trekt zich maandelijks een dag terug om zoveel mogelijk te blijven ontwikkelen.

Franchiseconstructie
Hilversum heeft de primeur voor het Liv Inn concept, inmiddels wordt gewerkt aan het opzetten van Liv Inn’s in Alkmaar en Deventer. De lessons learned in Hilversum worden hierin meegenomen. Zo blijkt dat de huidige appartementen vrij klein zijn, dat het ontbreekt aan bergruimte, dat er wel voldoende parkeerruimte is voor auto’s maar niet voor scootmobielen en fietsen.

Liv Inn wil gaan werken met een franchiseconstructie. Het profiel van de franchise-ondernemer wordt op dit moment ontwikkeld. Ook wordt nagedacht over diverse mogelijkheden om ‘fees’ binnen te halen. Bijvoorbeeld uit de zorg, de verhuur van ruimtes en collectieve inkoop van internet of telefonie. In de franchiseconstructie blijft Habion verantwoordelijk voor het onderhoud.

Rondleiding
Na deze uitgebreide en openhartige uitleg van Carola krijgen we in kleine groepjes een rondleiding door het pand. Wij mogen op pad met Betty, een van de bewoonsters van het eerste uur. Trots en met veel enthousiasme laat ze ons de verschillende ruimtes zien. De gemeenschappelijke keuken, waar regelmatig door kleine groepjes samen gekookt en gegeten wordt, het café, een theater/muziekruimte, een timmerlokaal, een wat grotere ruimte waar je met je familie een verjaardag kunt geven, met allerlei speelattributen voor de kleinkinderen. We zien een modelwoning en we komen in het appartement van de zorg, waar een verpleegkundige vertelt hoe zij werkt binnen Liv Inn.
Betty laat ons ook haar eigen sfeervolle appartement zien, met zelf geschilderde schilderijtjes aan de muur en een tuintje waar ze graag in werkt! Ze vertelt dat zij het leuk vindt om knutselactiviteiten te organiseren, samen met anderen te eten of een film te kijken. Ze voelt zich fit en gezond en veel minder eenzaam sinds ze hier woont.

Het huis dat je jong houdt
Per bewoner er toe doen, dat is wat de mensen van Liv Inn willen realiseren. En wanneer de community goed functioneert, kijken mensen naar elkaar om, kan ieder zijn of haar talenten inzetten en kunnen bewoners onderling voor elkaar van betekenis zijn. Die wederkerigheid, daar draait het om bij Liv Inn.
Ter afsluiting van de excursie drinken we, samen met bewoners, een borrel. Blije gezichten, geanimeerde gesprekken, uitwisseling van ideeën. Een geslaagde excursie, met dank aan Carola en anderen van Liv Inn en Yvonne Witter van ZorgSaamWonen.

Meer informatie over Liv Inn >>