Samen zorgen, daar wordt iedereen beter van

In het voormalig klooster Mariabosch in Baexem, in de Limburgse gemeente Leudal, hebben burgers in 2019 zelf een voorziening opgezet waar mensen kortdurende zorg, respijtzorg, overbruggingszorg en palliatieve, terminale zorg kunnen krijgen. Wijkverpleegkundige en zorgarchitect Pieter van der Hooft was de aanstichter en wist inwoners te mobiliseren. Wiel Derikx is de voorzitter en één van de drijvende krachten van dit burgerinitiatief, Samen Zorgen Huis Leudal (SZHL) genoemd. ‘Het is geen gemakkelijke weg geweest. Wij waren nieuwkomers en moesten ons bewijzen. Gemeenten en andere partijen zijn gewend te werken met de gevestigde orde.’ Het kostte tijd en energie om vertrouwen te winnen. ‘Je hebt te maken met wisselingen van bestuurders en dan moet je opnieuw je verhaal vertellen. Maar het is gelukt om onze dromen te realiseren. Dankzij onze standvastigheid en geloof in dit concept. Nu kan niemand meer om ons heen.’

Vier pijlers
De ogen van Wiel gaan glimmen als hij vertelt hoe goed het loopt. ‘We hebben vier pijlers: degene die zorg nodig heeft, de mantelzorger, de vrijwilliger én de professional. We moeten het samen doen. Dat betekent dat professionals de zorg moeten durven te delen. Ieder heeft een zorgtalent en dat willen we versterken.’ Hij weet zeker dat op die manier zorg goedkoper kan en dat er ook meer aandacht voor de zorgvrager is. Wiel kent nagenoeg iedere gastbewoner en andersom. Hij maakt bijzondere momenten met de bewoners mee. Laatst speelde een bewoner op het orgel. ‘Ik heb het gefilmd en naar zijn dochter gestuurd die er met tranen in haar ogen naar heeft geluisterd.‘ Het gebouw is in bezit van stichting Mariabosch en heeft 18 appartementen voor de gastbewoners en een aantal gemeenschappelijke ruimten, een keuken en werkruimten voor personeel en vrijwilligers. Er hangt overal kunst gemaakt door gastbewoners.

Gemeenschapszorg
Bij SZHL zijn niet alleen dorpsbewoners betrokken, maar ook diverse organisaties, zoals scholen. Zo lopen scholieren van de middelbare school, studenten van de Gilde opleiding en Zuyd Hogeschool stages. ‘We zijn een erkend leerbedrijf.’ Asielzoekers uit het nabijgelegen centrum werken er ook. Zij leren zo de taal en dragen hun steentje bij. ‘Zij vinden het ontzettend fijn om te doen en wij leren allemaal veel van hen. Zij krijgen een certificaat mee als ze ophouden hetgeen hen kan helpen.’ De lokale ondernemers spelen ook een rol bij het huis. Zo heeft de supermarkt Spar de lunch gesponsord tijdens de NLdoet-dag. Ook is er een samenwerking met de ziekenhuizen in Roermond en  Weert. ‘Zij zijn ook blij met ons, want we helpen de doorstroom op gang.’ Proteion is de zorgorganisatie die de zorg in het SZHL levert.

Zelfredzaam
Initiatieven als het SZHL houden mensen langer uit de zorg. Dat vindt Jean Pierre Halmans, voorzitter van de raad van toezicht en in het dagelijks leven financieel directeur bij zorgorganisatie Sevagram. ‘Ik ben ervan overtuigd dat mensen langer zelfredzaam blijven als er opvang is in de gemeenschap.’ Hij is zelf om de hoek van het SZHL geboren dus weet dat de gemeenschap hecht is en mensen echt naar elkaar omkijkt. Toch komen de betrokken vrijwilligers niet alleen uit het dorp. ‘Onze 95 vrijwilligers komen ook uit omliggende gebieden omdat ze het initiatief omarmen’, aldus Wiel. Ze zijn actief in de keuken, bij de receptie, in de linnenkamer, PR-groep, tuin en onderhoud, sfeergroep of in de zorg.

Talenten
Zo kan iedere vrijwilliger zijn of haar talenten inzetten. De Stichting Samen Zorgen Huis Leudal stimuleert dat vrijwilligers deze talenten ontdekken en ontwikkelen. ‘De vrijwilligers zijn erg betrokken. Een vrijwilligster is lid van een clubje, gespecialiseerd in het maken van quilts. Samen met een groepje dames heeft zij een quilt gemaakt voor het huis. Deze wordt gebruikt om een dierbare op te baren. Daar zijn zoveel uren werk in gaan zitten maar het resultaat mag er zijn’, vertelt Wiel. Voor de vrijwilligers levert het werk ook veel op. ‘Het is moeilijk om inzichtelijk te maken wat het huis oplevert. Het rendement zit hem naast goedkopere en liefdevolle zorg voor de aangegeven doelgroep ook in de zingeving en de voldoening. Toch is het niet makkelijk om subsidies te vinden’, zegt Jean Pierre. Wiel: ‘Een delegatie vanuit het ministerie van VWS is al eens op bezoek geweest. Zij noemde dit: de zorg van de toekomst.’

www.samenzorgenhuisleudal.nl