Zorgzame woongemeenschappen cruciaal in transitie naar welzijnsmodel

24 april 2023

Abstwoude bloeit, mooi voorbeeld van een woongemeenschap.

Een door NLZVE en NVTZ gezamenlijk opgestelde whitepaper verkent de manier waarop het samenspel tussen formele zorg- en welzijnspartijen en zorgzame gemeenschappen kan plaatsvinden.

De klassieke zorgreflex waarin het aanbod centraal staat (‘zo doen wij dat’) moet gaan plaatsmaken voor een beweging waarbij formele zorg samenvloeit met informele zorg en waarbij niet zozeer ‘zorg’ leidend is, maar de vraag áchter de zorgvraag: waarmee bent u geholpen in uw leven?

Net zoals veel voorheen vanzelfsprekende diensten in de samenleving moet ook de zorg leren omgaan met schaarste. Het ‘wegorganiseren’ van zorg in collectieve regelingen behoort tot het verleden. Meer financiële middelen komen er niet, en meer ‘handen aan het bed’ al helemaal niet. Als ouderen, als familie, als kinderen van, als mantelzorgers en als samenleving zijn we steeds meer zelf aan zet.

De transitie van een medisch naar een welzijnsmodel vraagt om een fundamenteel andere kijk op ouder worden, op wonen, op zorg, op technologie, en vooral op samenwerking. Binnen het stelsel, binnen zorginstellingen maar óók bij zorgmedewerkers, zal meer (experimenteer)ruimte moeten komen voor ‘hulp van buiten’. Onder andere van zorgzame gemeenschappen. Volgens het rapport kan de samenleving anno 2040 alleen bestaan als zorgzame gemeenschappen overal tot wasdom zijn gekomen.

Op 20 april vond het landelijke congres plaats van de NVTZ, de vereniging van toezichthouders in zorg en welzijn, over de zorgakkoorden. Jan Smelik sprak hier namens NLZVE over de noodzakelijke transitie naar een nieuwe, zorgzame samenleving. NLZVE (Nederland zorgt voor elkaar) heeft samen met de NVTZ over dit thema een whitepaper geschreven met de titel 'Een houdbare samenleving in 2040; het onontbeerlijke samenspel met zorgzame gemeenschappen'.

ZorgSaamWonen schreef eerder over Austerlitz en de publicatie van het boek ‘Austerlitz doet het zelf. Hoe een dorp zijn zorg regelde’. Een mooi voorbeeld van hoe met de hulp van enthousiaste vrijwilligers de wens van ouderen om in hun eigen dorp te blijven wonen, is gerealiseerd.

Bekijk ook de artikelen op onze site van Henk Geene over de voorzorgcirkels.