Geef me de Vijf: Bernard Smits

geef me de vijf

Voor deze editie van de rubriek Geef me de Vijf is gesproken met Bernard Smits, bestuurder van de WBVG, Woningbouwvereniging Gelderland, die zich inzet voor collectief wonen in zelfbeheer. Hij is oprichter van Cooplink en als expert aan ons platform ZorgSaamWonen verbonden.
 

foto van bernard
Bernard Smits 

1. Welke rol spelen senioren in je werk?
Het bijzondere van onze werkwijze is dat mensen met ideeën rond kleinschalige collectieve woonvormen naar ons toekomen. En in de afgelopen jaren zijn dat in toenemende mate vitale ouderen. Wij kunnen wel denken dat we weten hoe mensen willen wonen maar dat weten ze natuurlijk zelf veel beter. Vooral ouderen hebben een beeld hoe zij de komende jaren willen leven en daarbij hechten zij meer geloof aan hun zelfredzaamheid dan aan afhankelijk te zijn van de zorg in Nederland.

Nederland is helemaal ingericht op individueel wonen en wij helpen ouderen samen zelfredzaam te zijn via collectieve woonvormen. Het mooie is dat ouderen niet alleen voor ogen hebben hoe ze willen wonen, maar ook een mening hebben over de rollen en verantwoordelijkheden van andere partijen. Ze nemen niet zomaar iets klakkeloos aan. Ze zijn door de wol geverfd en lang niet zo ‘kneedbaar’ als jongeren. Dankzij die houding is er meer sprake van gelijkwaardigheid tussen hen en professionals. Dat geeft een gezonde spanning en komt het resultaat uiteindelijk ten goede.

2. Wat is het verschil tussen wooncoöperaties, woongemeenschappen en community land trusts?
Het zijn variaties op een thema. Het verschil zit hem in een aantal kenmerken. Woongemeenschappen kunnen in eigendom zijn bij een woningcorporatie bijvoorbeeld. Bij Community Land Trusts zijn de woningen eigendom van het bewonerscollectief en is de grond in handen van een aantal stakeholders (de community, de buurt en de lokale overheid). Bij wooncoöperaties gaat het er uiteindelijk om dat het beheer en de exploitatie in handen zijn van het bewonerscollectief. Iedere variant zoekt een eigen construct om hetzelfde gedachtegoed tot uiting te brengen. Wat deze vormen gemeen hebben, is daarom veel interessanter. Al deze initiatieven willen zeggenschap over hun woning en woonomgeving en dat willen ze coöperatief en in solidariteit met elkaar organiseren. Zeggenschap is daarom eigenlijk te licht uitgedrukt; men wil eigenaarschap. Eigenaarschap in een collectieve, persoonsonafhankelijke vorm.

3. Komt er voor deze vormen een doorbraak aan?
Deze woonwens bestaat al minstens zolang ik bij de WBVG betrokken ben en dat is al ruim 35 jaar. Niets nieuws onder de zon. Maar sinds de rampzalige nieuwe Woningwet van 2015 zijn er enorme gaten in de woningmarkt ontstaan (niet alleen voor ouderen) en daar springen deze woonvormen in. Als je langs de reguliere weg geen passende woonruimte vindt, dan organiseer je het toch zelf? En groot gelijk hebben ze. En waar ik dan misschien nog wel het meest van geniet is dat deze collectieven precies datgene voor elkaar krijgen waar de overheid en de marktpartijen falen: passende woonruimte bieden, doorstroming op gang helpen en de zorgzame samenleving herstellen. Gelukkig zien steeds meer mensen dat in en samen worden de schouders eronder gezet. Corporaties, gemeenten, ontwikkelaars en een hele reeks experts, al dan niet in georganiseerd verband zoals bij Cooplink, VGW, LVGO etcetera, doen steeds meer hun best om deze woonvormen te laten slagen. Dat verdienen ze ook, omdat ze een wezenlijke bijdrage kunnen leveren in het laten kantelen van de huidige woningmarkt. Want dat is wat er nodig is: niet een leuk nieuw idee voor een beperkte groep, maar een ware verandering van de manier waarop we naar huisvesting kijken. Bewoners die met hun eigen gemeenschap centraal staan, verantwoordelijkheid dragen en tal van maatschappelijke problemen op het gebied van betaalbaarheid, duurzaamheid, zorg en eenzaamheid kunnen voorkomen. En wij professionals? Wij springen bij als het nodig is of gewenst. Zo zie ik de toekomst voor de volkshuisvesting.

4. Hoe houd je woongemeenschappen 'vitaal'?
Woongemeenschappen zijn uitstekend in staat zichzelf vitaal te houden. Daarvoor geldt wel dat er aan de voorkant onderlinge afspraken gemaakt zijn. Een heldere visie op het wonen, goede organisatorische afspraken, een zuivere besluitvorming en van tevoren weten wat je moet doen als er een conflict ontstaat. Om achteraf de vitaliteit te verbeteren, is een intensief proces nodig dat eigenlijk overbodig zou moeten zijn. In mijn dagelijkse praktijk zie ik al tientallen jaren dat woongemeenschappen enorm weerbaar zijn en flinke klappen kunnen opvangen. Leden die in de problemen terechtkomen worden er weer uitgeholpen; betalingsproblemen worden collectief opgevangen; stijgende inflatie wordt met gezamenlijke creativiteit bestreden. Om woongemeenschappen maak ik me geen zorgen. Het zijn de geïsoleerde individuen die in de problemen raken die onze aandacht nodig hebben.

5. Wat zou je in 2023 met ZorgSaamWonen samen willen doen?
Er moet veel meer aandacht komen voor collectieve woonvormen. Of het nu ouderen betreft, meergeneratiewonen of welke doelgroep dan ook: als deze woonvorm de kans krijgt zich door te ontwikkelen, zijn we zó uit de wooncrisis. Maar vooralsnog is de woonvorm bekend bij slechts een klein deel van de mensen die hieraan mee kunnen helpen. Daarom moeten de initiatieven die er al zijn en die zich dagelijks bewijzen, veel zichtbaarder worden. ZorgSaamWonen is een geweldige partner om dat te bewerkstelligen. Ik zie vele mogelijkheden om met ZorgSaamWonen samen te werken en krachten te bundelen. Ik kan me voorstellen dat we onze netwerken bij de bewonersprojecten aan elkaar knopen en een reeks excursies organiseren. Of een artikelenreeks. Of podcasts. Of…..

Ook interessant / voor u geselecteerd

Zelf aan de slag om de buurt te verbeteren
26 september 2023

Evelien Kelfkens van de Leyden Academy on Vitality and Ageing deed onderzoek naar Zorg voor de buurtvisites met…

Lees Verder »
Nominaties ZorgSaamWonen Award 2023 bekend!
25 september 2023

De stemmen zijn geteld en het juryberaad is geweest. De zes genomineerden voor de ZorgSaamWonen Award 2023 zijn…

Lees Verder »
Stimuleringsregeling voor Zorggeschikte Woningen (SZGW)
19 september 2023

In Nederland is er een groeiende behoefte aan woningen die geschikt zijn voor mensen met een zorgbehoefte, maar…

Lees Verder »
Woningsplitsing door woningcorporaties in de praktijk
19 september 2023

Het splitsen van woningen draagt bij aan het oplossen van het woningtekort. In de nieuwe publicatie van…

Lees Verder »
‘Geworteld wonen’ in Rijswijk, geslaagd duurzaam CPO-project
18 september 2023

Ja, het was soms slikken en ja, het duurde ruim vijf jaar van idee tot oplevering, maar nu groeit en bloeit er…

Lees Verder »
Uitnodigende plekken voor ontmoeting
12 september 2023

Op 4 oktober aanstaande is het seminar ‘Ik zie je buiten!’. Het belooft om meerdere redenen een bijzonder…

Lees Verder »
Inspiratieboek Community Building
12 september 2023

Twee jaar geleden schreven we er al over: het Inspiratieboek Community Building van Philadelphia. In 2018…

Lees Verder »
BuurSaam IJsselstein: steunpunt in de wijk
11 september 2023

Als het nummer “Utrecht, mijn stad” uit de muziekinstallatie klinkt, barst het gezang echt los. De dertig…

Lees Verder »
Zorgsector verder in het nauw door hoge inflatie
31 augustus 2023

Zorginstellingen krijgen de komende jaren steeds meer problemen om het budget voor hun vastgoedportefeuille…

Lees Verder »
Een gevoel van thuis én efficiënt werken met zorgmeubilair van Thereca
29 augustus 2023

Het creëren van een warm thuis voor bewoners in de zorg is waar projectinrichter Thereca met jarenlange…

Lees Verder »
Handreiking voor regionale samenwerking bij de huisvesting van aandachtsgroepen
29 augustus 2023

Eén van de programma’s van de Nationale Woon-en Bouwagenda is: Een thuis voor iedereen, dat als doel heeft de…

Lees Verder »
Vernieuwend zorgconcept biedt verzorgingshuis weer toekomst
28 augustus 2023

Hoe verbouw je een verzorgingshuis, zodat het voldoet aan de wensen en eisen die tegenwoordig en in de toekomst…

Lees Verder »
Woonzorgbuurtcentrum Humanitas in Deventer: veilige thuishaven voor iedereen
28 augustus 2023

Welzijnscoaches, superbuuf, straatassistentes…bij woonzorgcentrum Humanitas in Deventer is het allemaal te…

Lees Verder »
Vertrouwen en samenwerking zijn het belangrijkste resultaat
22 augustus 2023

In de eerste editie van het magazine conceptueel circulair bouwen, een digitaal magazine vol met artikelen…

Lees Verder »
Samen een community vormen
22 augustus 2023

In wooncomplex ‘Wij zijn Zuiderschans’ in Den Bosch wonen ouderen met dementie en zelfstandig wonende ouderen.…

Lees Verder »
Duurzame gemeenschapsvorming in Alkmaar
21 augustus 2023

Zichtbaarder kan Lotte niet zijn: haar werkplek bevindt zich in een glazen kas in de binnentuin van het…

Lees Verder »
Kennisagenda Woongemeenschap 50-plus
17 augustus 2023

De Landelijke Vereniging van Gemeenschappelijk wonen van Ouderen (LVGO) zag een lacune tussen de kennis die…

Lees Verder »
Osdorperhof: naar een Lang Leven Thuisflat in Amsterdam
16 augustus 2023

Ans en Leo Schrader wonen sinds acht jaar in Osdorperhof, een appartementencomplex voor 55-plussers. Al gauw…

Lees Verder »
Richting geven aan gesprek over ouder worden
10 augustus 2023

Er wordt veel geschreven en gesproken over de vergrijzing en de uitdagingen die dit met zich meebrengt voor…

Lees Verder »
De NS nam de verkeerde afslag: de “ieder voor zich maatschappij”
7 augustus 2023

Gastblogger Henk Geene schreef eerder op de site van ZorgSaamWonen over de voorzorgcirkels. Hij zal de komende…

Lees Verder »

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.