Vitale Woongemeenschappen vragen permanent onderhoud

woongemeenschap vitaal

Vitale woongemeenschappen zijn van groot belang. Professor Anja Machielse van de Universiteit voor Humanistiek deed in opdracht van de gemeente Rotterdam onderzoek naar de sociale vitaliteit in Rotterdamse ouderencomplexen. ‘De urgentie is groot’, zegt Anja.

‘Ouderen wonen langer thuis en dat kan alleen als er een omgeving is waar zij zich prettig en veilig voelen, kunnen meedoen en waar mensen naar elkaar omkijken.’ Het is niet voldoende om een complex met ouderenwoningen neer te zetten. ‘Het vitaal houden van zo’n complex gaat niet vanzelf.’

Anja onderzocht samen met Sophie Bekkers, Janneke Jolink en Jeannelies Lof diverse complexen en zag de verschillen tussen en binnen de complexen. Zo zag zij bewoners die zelf iets willen organiseren, en bewoners die het organiseren graag aan anderen overlaten, maar wel mee willen doen. En bewoners die wel graag contact willen maar niet weten hoe.

Paradox
‘Iedereen heeft behoefte aan betekenisvolle contacten en om ergens bij te horen. De één heeft dit sterker dan de ander. Bij ouderen vallen mensen weg uit het netwerk. Met name het verlies van een partner is moeilijk te compenseren. Ouderen hebben ook op andere terreinen verlieservaringen. Op het gebied van gezondheid, participatie en werk. Dat kan tot gevoelens van eenzaamheid leiden.’ Zo is 66% van de 85-plussers matig eenzaam en 14% ernstig eenzaam. Eenzaamheid gaat vaak samen met een gebrek aan zingeving; het gevoel niet meer nuttig te zijn en er niet meer toe te doen. De belangrijkste bron van zingeving zijn sociale contacten en sociale participatie; het gevoel dat het leven zinvol is kan gevoed worden door de contacten die men heeft en de activiteiten die men doet. ‘Dat is paradoxaal. Aan de ene kant hebben ouderen toenemende behoefte aan sociale contacten, maar tegelijkertijd hebben zij een krimpend netwerk en minder mogelijkheden om contacten te leggen. Zij zijn aangewezen op de eigen woon- en leefomgeving.’

Niet overvragen
Het is daarom van groot belang dat zij in een omgeving wonen waar mogelijkheden tot contacten zijn en tot het meedoen aan activiteiten. Veel bewoners die zij sprak, zijn in het complex terecht gekomen omdat daar toevallig een woning vrij kwam. Weer andere bewoners hebben er juist bewust voor gekozen om naar een seniorencomplex te verhuizen, omdat zij daar anderen kenden of er al vrijwilligerswerk hadden gedaan. Sommige bewoners hebben behoefte aan laagdrempelige activiteiten, zoals een inloopcafé. Anderen doen liever mee aan kleinschalige activiteiten met groepjes bewoners, zoals een wandelclub. Er zijn ook bewoners die liever hun activiteiten liever buiten het complex hebben. De verschillende behoeften kunnen voor knelpunten zorgen als er geen gevarieerd aanbod is. Als de samenstelling te heterogeen is kan dat lastig zijn. Ook zag zij grote verschillen in het zelforganiserend vermogen. Zij waarschuwt dan ook: ‘Pas op met het overvragen van bewoners.’

Middelen en capaciteit
Permanente ondersteuning door professionals die weten hoe je een gemeenschap bouwt is geen overbodige luxe, is één van de conclusies uit het onderzoek van Anja. ‘Er is continuïteit nodig en verankering. In de beginfase is 6 tot 8 uur ondersteuning per week nodig. Daarna kan volstaan worden met 2 tot 4 uur ondersteuning per week, afhankelijk van de aard van het complex. Een professional die meedenkt, spanningen weghaalt en begeleiding biedt bij de organisatie. De professional kan bewoners motiveren, faciliteren, bemiddelen bij conflicten. Anja ziet ook een rol voor de corporaties. ‘De corporatie moet aandacht hebben voor het sociale aspect. Zij moeten middelen en capaciteit beschikbaar stellen en samenwerking met andere organisaties.’ Ook pleit Anja voor een goed toewijzingsbeleid ‘Kijk goed naar de samenstelling van het complex. Wie zijn de bewoners? Waar liggen de behoeften? Hoe sluit je daarop aan?”

Anja Machielse is de keynote speaker op ons landelijk ZorgSaamWonen congres. www.zorgsaamwonencongres.nl
Meld je aan voor het ZorgSaamWonen Congres

Meer informatie:

Het onderzoeksrapport "We hopen dat het leuker en gezelliger wordt" van Anja en de mede- onderzoekers is te downladen via de website van de Universiteit voor Humanistiek: https://www.uvh.nl/actueel/nieuws/professionele-ondersteuning-noodzakelijk-voor-vitaliteit-woongemeenschappen-ouderen

Ook interessant / voor u geselecteerd

Handreiking De Woonzorgchallenge
5 februari 2025

De Woonzorgchallenge is een  instrument voor veerkrachtige woonzorglocaties. De Woonzorgchallenge brengt…

Lees Verder »
Inspiratieboek Ontwerpen voor ontmoeting
3 februari 2025

Corporatie Woonin werkt aan buurten waar mensen zich thuis voelen en huurders elkaar kunnen ontmoeten. Spontaan…

Lees Verder »
Hoezo te oud?
30 januari 2025
Lees Verder »
Subsidieregeling ‘Langer Zelfstandig Wonen’ in Overijssel
29 januari 2025

Overijssel zet een belangrijke stap richting toekomstbestendig wonen. Met het openstellen van een nieuwe…

Lees Verder »
Nieuwe serie: Waar eindigt burenhulp en begint mantelzorg?
28 januari 2025

‘We gaan niet de billen van de buurman wassen!’. Dat hoor je vaak genoeg. Maar klopt…

Lees Verder »
Handreiking VNG en MantelzorgNL over mantelzorgwonen
27 januari 2025

Steeds meer mensen kijken naar de mogelijkheid van een mantelzorgwoning. Er leven bij gemeenten nog wel vragen…

Lees Verder »
Zorg als onderdeel van de gemeenschap: minder ingewikkeld, nog steeds complex
23 januari 2025

Het zorgstelsel in Nederland staat onder druk. De kosten blijven stijgen, de vraag naar zorg groeit snel - dit…

Lees Verder »
De Opstap, onmisbare logeervoorziening in Groningen
13 januari 2025

Het Logeerhuis De Opstap is een burgerinitiatief in Groningen, opgericht in 2017.…

Lees Verder »
Trots op Park Vossenberg!
9 januari 2025

Het eerste wat in Monique Kolmans opkomt als je haar vraagt naar Park Vossenberg is: '…

Lees Verder »
10 trends voor woningmarkt en leefomgeving 2025
7 januari 2025

Het kleine wint aan waarde…

Lees Verder »
Geen stenen stapelen maar belemmeringen weghalen
2 januari 2025
Lees Verder »
De populairste artikelen van 2024
31 december 2024

Het is eind december en dat betekent dat het jaar 2024 er zo goed als op zit. Wij vroegen ons af: "Welke…

Lees Verder »
Luister je wijs!
30 december 2024

Eindig het oude jaar en begin het nieuwe jaar goed door je kennis te verrijken. ZorgSaamWonen raadt je de…

Lees Verder »
Vooral verder blíjven kijken, maar ook ernaar handelen…
24 december 2024
Lees Verder »
Elke levensverhaal verdient een boek
19 december 2024

Meer dan honderd levensboeken in tien jaar tijd. Dat aantal is in Amsterdam Nieuw-…

Lees Verder »
Verslag excursie naar Woongroep Lavendelstraat Haarlem
16 december 2024

“Feest vieren is belangrijk”, zegt Johan de Kleuver van woongroep De Lavendelstraat…

Lees Verder »
Huiskamergesprekken over de toekomst van zorg
12 december 2024

Jan Kremer, speciaal gezant Passende zorg van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. voerde in…

Lees Verder »
Logeren met zorg als thuis
11 december 2024

Logeren met zorg als thuis. Dat is waar Logeerhuis Tolhuis 75 in…

Lees Verder »
ZorgSaamWonen telt af!
2 december 2024
Lees Verder »
De hoogtepunten van ZorgSaamWonen
28 november 2024

Het is feest, want ZorgSaamWonen bestaat vijf jaar. In ons nieuwste Digimagazine…

Lees Verder »

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.