Vitale Woongemeenschappen vragen permanent onderhoud

woongemeenschap vitaal

Vitale woongemeenschappen zijn van groot belang. Professor Anja Machielse van de Universiteit voor Humanistiek deed in opdracht van de gemeente Rotterdam onderzoek naar de sociale vitaliteit in Rotterdamse ouderencomplexen. ‘De urgentie is groot’, zegt Anja.

‘Ouderen wonen langer thuis en dat kan alleen als er een omgeving is waar zij zich prettig en veilig voelen, kunnen meedoen en waar mensen naar elkaar omkijken.’ Het is niet voldoende om een complex met ouderenwoningen neer te zetten. ‘Het vitaal houden van zo’n complex gaat niet vanzelf.’

Anja onderzocht samen met Sophie Bekkers, Janneke Jolink en Jeannelies Lof diverse complexen en zag de verschillen tussen en binnen de complexen. Zo zag zij bewoners die zelf iets willen organiseren, en bewoners die het organiseren graag aan anderen overlaten, maar wel mee willen doen. En bewoners die wel graag contact willen maar niet weten hoe.

Paradox
‘Iedereen heeft behoefte aan betekenisvolle contacten en om ergens bij te horen. De één heeft dit sterker dan de ander. Bij ouderen vallen mensen weg uit het netwerk. Met name het verlies van een partner is moeilijk te compenseren. Ouderen hebben ook op andere terreinen verlieservaringen. Op het gebied van gezondheid, participatie en werk. Dat kan tot gevoelens van eenzaamheid leiden.’ Zo is 66% van de 85-plussers matig eenzaam en 14% ernstig eenzaam. Eenzaamheid gaat vaak samen met een gebrek aan zingeving; het gevoel niet meer nuttig te zijn en er niet meer toe te doen. De belangrijkste bron van zingeving zijn sociale contacten en sociale participatie; het gevoel dat het leven zinvol is kan gevoed worden door de contacten die men heeft en de activiteiten die men doet. ‘Dat is paradoxaal. Aan de ene kant hebben ouderen toenemende behoefte aan sociale contacten, maar tegelijkertijd hebben zij een krimpend netwerk en minder mogelijkheden om contacten te leggen. Zij zijn aangewezen op de eigen woon- en leefomgeving.’

Niet overvragen
Het is daarom van groot belang dat zij in een omgeving wonen waar mogelijkheden tot contacten zijn en tot het meedoen aan activiteiten. Veel bewoners die zij sprak, zijn in het complex terecht gekomen omdat daar toevallig een woning vrij kwam. Weer andere bewoners hebben er juist bewust voor gekozen om naar een seniorencomplex te verhuizen, omdat zij daar anderen kenden of er al vrijwilligerswerk hadden gedaan. Sommige bewoners hebben behoefte aan laagdrempelige activiteiten, zoals een inloopcafé. Anderen doen liever mee aan kleinschalige activiteiten met groepjes bewoners, zoals een wandelclub. Er zijn ook bewoners die liever hun activiteiten liever buiten het complex hebben. De verschillende behoeften kunnen voor knelpunten zorgen als er geen gevarieerd aanbod is. Als de samenstelling te heterogeen is kan dat lastig zijn. Ook zag zij grote verschillen in het zelforganiserend vermogen. Zij waarschuwt dan ook: ‘Pas op met het overvragen van bewoners.’

Middelen en capaciteit
Permanente ondersteuning door professionals die weten hoe je een gemeenschap bouwt is geen overbodige luxe, is één van de conclusies uit het onderzoek van Anja. ‘Er is continuïteit nodig en verankering. In de beginfase is 6 tot 8 uur ondersteuning per week nodig. Daarna kan volstaan worden met 2 tot 4 uur ondersteuning per week, afhankelijk van de aard van het complex. Een professional die meedenkt, spanningen weghaalt en begeleiding biedt bij de organisatie. De professional kan bewoners motiveren, faciliteren, bemiddelen bij conflicten. Anja ziet ook een rol voor de corporaties. ‘De corporatie moet aandacht hebben voor het sociale aspect. Zij moeten middelen en capaciteit beschikbaar stellen en samenwerking met andere organisaties.’ Ook pleit Anja voor een goed toewijzingsbeleid ‘Kijk goed naar de samenstelling van het complex. Wie zijn de bewoners? Waar liggen de behoeften? Hoe sluit je daarop aan?”

Anja Machielse is de keynote speaker op ons landelijk ZorgSaamWonen congres. www.zorgsaamwonencongres.nl
Meld je aan voor het ZorgSaamWonen Congres

Meer informatie:

Het onderzoeksrapport "We hopen dat het leuker en gezelliger wordt" van Anja en de mede- onderzoekers is te downladen via de website van de Universiteit voor Humanistiek: https://www.uvh.nl/actueel/nieuws/professionele-ondersteuning-noodzakelijk-voor-vitaliteit-woongemeenschappen-ouderen

Ook interessant / voor u geselecteerd

Zo Willen Wedde, Vriescheloo en Veelerveen Wonen
29 maart 2024

‘Zo Willen Wij Wonen’ is een netwerk van wooninitiatieven in Groningen die kennis en ervaring delen met elkaar…

Lees Verder »
Wooncoöperatie De Bonte Hulst vaart wel bij expertise
28 maart 2024

Wooncoöperaties zijn dé duurzame woonvormen voor de toekomst, zegt Thelma Boas, Zij is aangesloten bij de…

Lees Verder »
Landelijke campagne Praat vandaag over morgen van start
21 maart 2024

"Wat vind ik belangrijk voor later?" 1 op de 2 mensen tussen de 60 en 75 jaar praat over de toekomst, blijkt…

Lees Verder »
Efficiënte samenwerking voor valpreventie in Flevoland
20 maart 2024

Met een vergrijzende bevolking in Nederland worden de uitdagingen voor toekomstige zorg steeds duidelijker. Het…

Lees Verder »
Toekomstbestendig wonen als gemeenschappelijke opgave
19 maart 2024

De community van ZorgSaamWonen bestaat uit verschillende soorten organisaties. Wat deze gemeen hebben is dat…

Lees Verder »
Kloostervelden: van instellingsterrein naar inclusieve woonwijk
19 maart 2024

De ‘Woondroom Kloostervelden’, een inclusieve woonwijk in het Brabantse Sterksel, is…

Lees Verder »
Burgerinitiatieven op het platteland
18 maart 2024

Onlangs verscheen het vernieuwde digitale magazine van Stedebouw & Architectuur. In deze editie zijn…

Lees Verder »
Top 10 kerken en kloosters
15 maart 2024

Onlangs verscheen het vernieuwde digitale magazine van Stedebouw & Architectuur. In deze editie zijn…

Lees Verder »
Samen onder één dak
14 maart 2024

Vorige maand ben ik begonnen als de kwartiermaker bij Stichting Thuis in Welzijn. Je weet wel: de organisatie…

Lees Verder »
De kracht van verbeelding bij herbestemming zorgvastgoed
14 maart 2024

"Iedereen kan een huis bouwen", aldus Noël Josemans. Hij bouwde zelf zijn eigen huis; geheel van afval. “Gewoon…

Lees Verder »
Ontwikkeling van wooncirkels in Amsterdam
13 maart 2024

2023 besloten om het concept wooncirkel verder met elkaar te verdiepen. Het doel van dit project is onderzoeken…

Lees Verder »
SCP: Investeren in vitale ouderen
12 maart 2024

Een verklaringsmodel van veranderingen in hulpbronnen en participatie op welbevinden in de vergrijzende…

Lees Verder »
Haast maken met nieuwe woonvormen voor ouderen
11 maart 2024

Met het toegewijde team ‘senioren en zorg’ richt AM zich op het ontwikkelen van…

Lees Verder »
Ecodorp Boekel, een vitale zone in Brabant
7 maart 2024

Ecodorp Boekel is een ‘blue zone’, al noemen ze het in Brabant een vitale zone. Met Ecodorp Boekel willen de…

Lees Verder »
GeWoon Thuis in Blericks seniorencomplex Ruysdonck
4 maart 2024

Dat moet anders, dacht woningcorporatie Woonwenz bij het zien van zoveel…

Lees Verder »
Goud voor mekaar: eerste woongemeenschap in zicht!
29 februari 2024

‘Zo Willen Wij Wonen’ is een netwerk van wooninitiatieven in Groningen die kennis…

Lees Verder »
Goed oud worden vraagt ook iets van de omgeving
28 februari 2024

Goed oud worden? Wat is het eigenlijk? En hoe doe je dat? In aanloop naar het Blue Zone Festival komt een…

Lees Verder »
Proeftuin d'Oude Raai: buurtgerichte aanpak helpt ouderen langer zelfstandig te worden
27 februari 2024

In Proeftuin d’Oude Raai; in Amsterdam-Zuid werken bewonersorganisaties, formele, en informele zorgorganisaties…

Lees Verder »
Woonvormen senioren Zuid-Holland (SRW), subsidie
19 februari 2024

Alle gemeenten in Zuid-Holland kunnen een aanvraag indienen voor een bijdrage uit de Subsidieregeling…

Lees Verder »
DEEL deelt kennis over empathisch wonen in projectvideo en podcasts
15 februari 2024

DEEL is een afkorting voor Dutch Empathic Environment Livinglabs. Het is een initiatief van prof.dr.ir. Masi…

Lees Verder »

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.