Ouderenhubs, dé centrale plek in Rotterdamse wijken

de blauwe zalm

In 2035 is twintig procent van alle Rotterdammers ouder dan 65 jaar. Daarom maakt Rotterdam de stad gereed voor de groeiende groep ouderen. Het heeft hiertoe het plan ‘Ouder en Wijzer’ opgesteld. Een van de manieren om de stad seniorenvriendelijk te maken is het oprichten van ouderenhubs in zes verschillende wijken.

Ouderenhubs zijn wijken waar ouderen prettig kunnen wonen, actief mee kunnen blijven doen en passende zorg en ondersteuning dichtbij kunnen krijgen als dat nodig is. Guido de Ruiter is onafhankelijk procesmanager bij de eerste twee ouderenhubs in Rotterdam en is erg enthousiast over het initiatief van de gemeente. “Iedere ouderenhub is uniek. De invulling hangt af van de omgeving, de bewoners, het woningaanbod, de samenwerkingspartijen en de al aanwezige voorzieningen.”  

Elke ouderenhub is bedoeld om door een integrale aanpak, via slimme verbindingen tussen domeinen en organisaties, de leefbaarheid en het welzijn van ouderen te verbeteren. Waar nodig en mogelijk voegt een hub woningen, woonzorgconcepten en andere voorzieningen, diensten of activiteiten toe aan de wijk. Ook de wijkgerichte samenwerking in de zorg is een belangrijk speerpunt.  “Er wordt veel gepraat over samenwerken, maar te vaak is dit oppervlakkig. De ouderenhub moet leiden tot een duurzame samenwerking tussen corporaties, zorg- en welzijnsinstellingen, bewoners en gemeente.” 

Slimmere combinaties 
Toch waarschuwt De Ruiter voor al te hoge verwachtingen: “Het is een illusie om te denken dat het aanwijzen van een gebied tot ouderenhub zelf leidt tot een majeure systeemwijziging of tot de bouw van nieuwe woonvormen op korte termijn. Daarvoor zijn systemen te hardnekkig en het aantal betrokken partijen en de belangen te groot.”  

Wel kan de ouderenhub ervoor zorgen dat er in een wijk meerdere voorzieningen en diensten voor ouderen aan elkaar gekoppeld worden. Het gaat om het slimmer combineren van activiteiten die al gebeuren en voorzieningen die er al zijn. De Ruiter: “Dat heeft al een grote meerwaarde. De ouderenhubs vormen daarin ook proeftuinen; vanuit de samenwerking van onderaf ontdekken wat er op langere termijn nodig is om wel te komen tot doorbraken in het systeem.” De Ruiter is betrokken bij de eerste twee ouderenhubs in Rotterdam, waarvan een in de wijk Prinsenland Lageland. “Daar was al een lange traditie van integraal gebiedsgericht samenwerken, dat helpt enorm.” 

Comfortwoning en samen eten 
Er zijn al wat resultaten te melden. Zo is er een modelwoning – de comfortwoning – geopend waar ouderen een kijkje kunnen nemen en kennis kunnen maken met mogelijkheden van technologische aanpassingen die het makkelijker maken om langer thuis te blijven wonen. Verder hebben zorgorganisaties in heel Rotterdam afspraken gemaakt over het gezamenlijk aanbieden van ongeplande (spoed)zorg. Zij willen ook versnippering in de zorg tegengaan en de zorg slimmer in de wijk organiseren en willen gaan werken met een vorm van een verdeling tussen zorgaanbieders van de zorg in delen van de wijk/complexen.  

Verder is er een project Samen eten gestart en een project Dementalent, waarbij ouderen met dementie vrijwilligerswerk doen. Daarnaast wordt een project gestart om scootmobiels te kunnen delen en begint een woningcorporatie in de Prinsessenflats een traject om ze aardgasvrij te maken. Dit traject wordt gekoppeld aan maatregelen om langer thuis wonen van senioren te faciliteren. Volgens De Ruiter hebben ouderen grote behoefte aan informatievoorziening, ook hier wordt op diverse manieren aan gewerkt.  

Tijd nodig 
Andere steden zijn erg geïnteresseerd in de Rotterdamse aanpak. “We participeren in een landelijk leerprogramma van Platform31 over gebiedsgerichte samenwerking”, aldus De Ruiter. “De kennis die we opdoen zullen we middels dat programma delen zodat anderen er ook van kunnen leren. Hoe meer ouderenhubs in Nederland, hoe beter.” Toch kan De Ruiter nu al wat tips delen: “Als gemeenten beginnen met een vorm van samenwerking zoals in Rotterdam in de ouderenhubs, dan is het belangrijk om de zorgverzekeraar er vanaf het begin al bij te betrekken. En om binnen de gemeente vanuit het fysieke en sociale domein integraal samen te werken. Anders loop je kans te veel naast elkaar in plaats van met elkaar aan de slag te gaan.” 

Ook adviseert De Ruiter om veel aandacht te besteden aan communicatie, zowel tussen de professionals als met de bewoners. “Goede communicatie over de stappen die je zet, is nodig om iedereen bij de les te houden.” Verder raadt hij aan om gezamenlijk een wijkgerichte methodiek van vraag-aanbod-discrepantie en resultaatmeting te maken. Tot slot wil hij meegeven dat systeemverandering tijd en inzet kost. “Bij aanbieders, bewoners, gemeente, financiers en wet- en regelgeving. Deze verandering moet procesmatig gestuurd en ondersteund de ruimte krijgen om zich te ontwikkelen.” 


Dit artikel is verschenen in Stedebouw & Architectuur 01/2020, thema Bouw en Zorg. Daniëlle Harkes en Yvonne Witter van het platform ZorgSaamWonen traden voor deze editie in de rol van gasthoofdredacteur. 

Lees het volledige nummer van Stedebouw & Architectuur hier >>
 

Ook interessant / voor u geselecteerd

Wonen, ontmoeten, werken en leven in 'Wij zijn Zuiderschans'
9 maart 2023
Mede dankzij buurtverbinders komen ook buurtbewoners regelmatig binnenlopen bij het nieuwe wooncomplex in Den…
Lees Verder »
'We kunnen meer van bewoners verwachten'
7 maart 2023
“Het zit tussen onze oren dat iedereen een eigen huis, auto en wasmachine moet hebben”, zo trapt Bernard Smits van…
Lees Verder »
Top 11 mooiste woongemeenschappen in Nederland
1 maart 2023
Voor het nieuwste nummer van Stedebouw & Architectuur, een editie gewijd aan Bouw & Zorg, maakte Yvonne…
Lees Verder »
Collectieve woonvormen centraal in nieuwste Stedebouw & Architectuur
28 februari 2023
Collectieve woonvormen zijn steeds vaker een onderwerp van gesprek, niet in de laatste plaats op het ZorgSaamWonen…
Lees Verder »
Het huwelijk van wonen en zorg en welzijn
27 februari 2023
Hoe organiseren we betaalbare, effectieve en efficiënte zorg en houden we die toch persoonsgericht – dus passend…
Lees Verder »
'Participatie is meer dan het afvinken van een checklist'
24 februari 2023

Peter Bisschop en Sabine Megens wilden iets concreets doen om ouderen langer thuis te laten wonen, ze wilden…

Lees Verder »
De Bloemendal: gelaagd, sociaal en maatschappelijk
22 februari 2023

Een paar prachtige oude bomen in de binnentuin trekken meteen de aandacht. Wooncentrum Bloemendal krult zich om…

Lees Verder »
Woon- en leefomgeving anders inrichten met toolkit 'Positieve gezondheid'
21 februari 2023

Het gedachtegoed van 'Positieve gezondheid' – niet focussen op ziekte en wat niet meer gaat, maar juist op de…

Lees Verder »
We leven in een wereld vol mogelijkheden
16 februari 2023

Op woensdag 1 februari kwamen ruim driehonderd bezoekers bij elkaar in TivoliVredenburg te Utrecht, ter ere van…

Lees Verder »
Vrijwilligers maken modern woonzorgcentrum van oud klooster
14 februari 2023
Zo zouden de zusters Elisabetinnen het gewild hebben. Om ouderen in een zorgzame omgeving oud te laten worden is…
Lees Verder »
Slimme Zorg Estafette inspireert en verbindt
13 februari 2023
De ontwikkeling, implementatie en opschaling van slimme zorg verder brengen. Dat is het doel van de Slimme Zorg…
Lees Verder »
Meulenvelden haalt de buitenwereld naar binnen; 'dit is een klein dorp'
9 februari 2023
Hoe is het nu met woonservicegebied Meulenvelden in Didam? In deze rubriek van ZorgSaamWonen besteden we aandacht…
Lees Verder »
Pluim van het jaar voor van sloop gered zorggebouw
7 februari 2023
Jan Strating van AIG Care & Living en Remko van de Weerd van Bureau voor Harmonische Architectuur hebben de '…
Lees Verder »
ZSW-partner ‘Thuis Voelen’ wil een schatkist aan ervaringen borgen
3 februari 2023
Meer dan negentig procent van de ouderen woont thuis en blijft thuis, tegen zo’n zes procent van de ouderen die in…
Lees Verder »
Partner aan het woord: Thereca
31 januari 2023

Thereca is al enige tijd aangesloten als partner bij het platform ZorgSaamWonen. In dit artikel maken we kennis…

Lees Verder »
Webinar Deelgenoten: woning- en zorgdelen kan! (vervolg)
31 januari 2023
Bestaande woningen delen of splitsen als oplossing voor zelfstandige seniorenhuisvesting én zorg. Met als…
Lees Verder »
Hernieuwde belangstelling voor intergenerationeel wonen
31 januari 2023
ZorgSaamWonen ziet overal in het land, en daarbuiten, wooninitiatieven ontstaan op het intergenerationele vlak en…
Lees Verder »
Webinar Deelgenoten: woning- en zorgdelen kan!
30 januari 2023
Bestaande woningen delen of splitsen als oplossing voor zelfstandige seniorenhuisvesting én zorg. Met als…
Lees Verder »
Bienvenido heet ouderen met migratie-achtergrond en smalle beurs welkom
27 januari 2023
ZorgSaamWonen organiseert een excursie naar woonzorgcentrum Bienvenido in Rotterdam en vooruitkijkend op dat…
Lees Verder »
Het Coornhert, een verticale stad in een levendige buurt
24 januari 2023
De kapsalon is een trekpleister geworden, bewoners genieten van (het uitzicht in) de gezamenlijke ruimte op de…
Lees Verder »

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.