Hoe vertaal je waarde van sociale basis in cijfers?

Shutterstock.com

Foto: Shutterstock.com

Het versterken van de sociale basis is een belangrijk doel voor gemeenten, maar cijfers verzamelen over die sociale basis, of definiëren wat deze precies is, blijkt een lastige opgave voor de lokale overheid.

Gemeenten constateren steeds vaker dat een sterke sociale basis een grote meerwaarde is voor de gemeenschap en bovendien een middel om de zorgkosten te verlagen. Maar hoe vertaal je dat in cijfers? Dat is een vraag waar veel overheden mee zitten. Omdat een sociale basis uitgaat van een preventieve werking en hulpverlening dan als het goed is uitblijft, is het moeilijker vindbaar. In een publicatie van Movisie maken zelfstandig onderzoeker Jochum Deuten en Maarten Kwakkernaak van het Verwey Jonker Instituut duidelijk wat de sociale basis nou eigenlijk is, en hoe deze kan worden gekwantificeerd. 

Om te beginnen maakten zij een onderscheid van de sociale basis in drie sferen: de persoonlijke sociale basis, de gemeenschappelijke sociale basis en de institutionele sociale basis. In de eerste sfeer bestaat de sociale basis uit de inwoner zelf en diens sociale netwerk. De tweede sfeer bestaat uit georganiseerde verbindingen tussen inwoners en door burgers geïnitieerde activiteiten als buurtinitiatieven en activiteiten vanuit het verenigingsleven. In de derde sfeer opereren onder andere sociaal werkers, denk aan opbouwwerkers en community builders, vanuit collectieve voorzieningen om verbinding te ondersteunen en eventueel te organiseren tussen (groepen) inwoners.

Deze actorenanalyse maakt duidelijk dat de veelheid aan professionals, accommodaties, initiatieven, vrijwilligers en ontmoetingsplekken het moeilijk maakt om bepaalde ontwikkelingen aan investeringen in de sociale basis toe te rekenen. Het aantonen van de preventieve werking is ingewikkeld. De onderzoekers laten zien dat meten in de sociale basis wel nodig is en ook kan. Ze hebben hiervoor een sociale basis-monitor ontwikkeld. Renderen de investeringen? Worden problemen vroegtijdig in de kiem gesmoord door te investeren in sociale basisvoorzieningen en activiteiten? Het analytisch onderscheid in drie sferen kan daarbij helpen. Voor welke sfeer wordt gekozen? Laat de derde sfeer zich concretiseren door de focus te leggen op specifieke voorzieningen? In het verlengde van deze monitoring bepleiten ze een onderzoeksprogramma preventie en sociale basis, waarbij juist ook ingezet wordt op kwalitatief onderzoek.

Gevaren van meten

De gevaren van meten worden namelijk ook gezien. Bij louter kwantitatieve data bestaat het gevaar dat organisaties te eenzijdig gaan sturen zonder oog te hebben voor nadelige effecten die niet uit cijfers naar voren komen. Omdat de sociale basis zo'n breed en complex begrip is, vertellen cijfers namelijk niet het hele verhaal. "Je moet heel bewust omgaan met wat je weet, maar ook met wat je niet weet", stellen de onderzoekers. Kwantitatieve data moeten daarom altijd worden aangevuld met kwalitatieve data. Gemeenten moeten bij hun meetpogingen ook oppassen dat ze de administratieve druk op vrijwilligers en professionals niet te hoog maken. 

De basis is lokaal

De basis moet worden gelegd worden in de lokale praktijk. Dit kan volgens de auteurs ondersteund worden met een landelijk kennis-/onderzoeksprogramma waarin de totstandkoming van deze lokale praktijken goed beschreven wordt: welke uitdagingen komen gemeenten en organisaties in de sociale basis tegen, hoe hebben zij die opgepakt, tot welke meetinzet zijn zij gekomen, tot welke resultaten leidde dit en waarom waren die waardevol?

Bekijk hier de publicatie van Movisie met een link naar het rapport 'Cijfers in de sociale basis, een verkenning naar de mogelijkheden van kwantificeren en monetariseren in de sociale basis'

Voor dit onderzoek is nauw samengewerkt en informatie uitgewisseld met het onderzoeksteam van de genoemde case study 'Leren, sturen en verantwoorden in de sociale basis'. 
 

Ook interessant / voor u geselecteerd

195 extra ontmoetingsruimten door de Stimuleringsregeling Ontmoetingsruimten in Ouderenhuisvesting
19 februari 2024

De ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)…

Lees Verder »
Ontmoeten in de praktijk
17 januari 2024

Ontmoeten speelt een cruciale rol bij collectieve woonvormen. Dat maakt deze woonvormen zo waardevol! Maar… hoe…

Lees Verder »
De Brink 2.0, vruchtbare grond voor voorzorgcirkels
20 december 2023

We staan bij een klein grasveldje aan de Madernastraat in Almere. Een wandelpaadje snijdt het veldje in tweeën…

Lees Verder »
Praktijkmiddag Positieve Gezondheid in wijkcentrum De Roef
28 november 2023
Een nieuw type wijkcentrum

In de wijk Stadsweiden in Harderwijk stond sinds 1977 het wijkcentrum De Roef. Het…

Lees Verder »
Een terugblik op 40 jaar mantelzorgbeleid
22 november 2023

Rick Kwekkeboom is werkzaam als lector Langdurige zorg en ondersteuning bij de Hogeschool van Amsterdam en…

Lees Verder »
Buurthuis op wielen - The movie
17 november 2023

Ze wonnen de ZorgSaamWonen Award 2022 met DumDum, een Ford Transit uit 1978. Met dit vrolijke Buurthuis op…

Lees Verder »
Plekken van ontmoeting in de wijk
9 november 2023

Eerste Michi-Noeki van Nederland geopend in Groningen

De eerste Michi-Noeki van Nederland is in…

Lees Verder »
'We komen elkaar wel ergens tegen'
9 oktober 2023

Vroeger was alles beter, hoor je vooral ouderen wel vaker zeggen. Toen kenden mensen elkaar nog en hielpen ze…

Lees Verder »
Eerste bevindingen nieuw zorgconcept VanThuisUit
20 september 2023

Ouderenorganisatie TanteLouise en CZ zorgkantoor openden 1 juni 2022 het nieuwe zorgconcept VanThuisUit. Een…

Lees Verder »
Eerste Mantelzorghof in Utrecht
5 september 2023

Volgend jaar zomer zal het ongeveer wel klaar zijn: het eerste mantelzorghofje in Utrecht van corporatie Woonin…

Lees Verder »
Osdorperhof: naar een Lang Leven Thuisflat in Amsterdam
16 augustus 2023

Ans en Leo Schrader wonen sinds acht jaar in Osdorperhof, een appartementencomplex voor 55-plussers. Al gauw…

Lees Verder »
Jury ZorgSaamWonen Award aan het woord: Joost Smit
8 augustus 2023

De komende weken maken wij een rondje langs de juryleden van de ZorgSaamWonen Award 2023. De ZorgSaamWonen…

Lees Verder »
Zelfdestructie van de verpleeghuiszorg
24 juli 2023

Gastblogger Henk Geene schreef eerder op de site van ZorgSaamWonen over de voorzorgcirkels. Hij zal de komende…

Lees Verder »
Vergrijzing en ouderenzorg: stip op de horizon
10 juli 2023

Gastblogger Henk Geene schreef eerder op de site van ZorgSaamWonen over de voorzorgcirkels. Hij zal de komende…

Lees Verder »
Alledaagse attentheid volop aanwezig, ook in de superdiverse stad
5 juli 2023

Ludo Glimmerveen is programmaleider ‘Alledaagse attentheid in de superdiverse stad’…

Lees Verder »
Buurthuis op Wielen: vervolg van de reis na de ZorgSaamWonen juryprijs
5 juli 2023

Stichting de Tijdmachine won vorig jaar de juryprijs met hun initiatief DumDum, een Ford Transit uit 1978. Met…

Lees Verder »
Voortgang programma WOZO: 'urgentie groeit'
4 juli 2023

Conny Helder, minister voor Langdurige Zorg en Sport, heeft op 3 juli 2023 de Tweede kamer geïnformeerd over de…

Lees Verder »
Hoe meer ouderen hoe beter
3 juli 2023

Gastblogger Henk Geene schreef eerder op de site van ZorgSaamWonen over de voorzorgcirkels…

Lees Verder »
Column: Laten we welzijn
27 juni 2023

Blijmakers, aandachtgevers, welzijnscoaches, buurtverbinders…..steeds vaker kom je deze functies tegen in de…

Lees Verder »
Naar een wereldwijk in Hengelo
27 juni 2023

Hebben ouderen met een migratieachtergrond in Hengelo behoefte aan woonzorgvoorzieningen? Deze vraag heeft…

Lees Verder »

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.