Hoe vertaal je waarde van sociale basis in cijfers?

Shutterstock.com

Foto: Shutterstock.com

Het versterken van de sociale basis is een belangrijk doel voor gemeenten, maar cijfers verzamelen over die sociale basis, of definiëren wat deze precies is, blijkt een lastige opgave voor de lokale overheid.

Gemeenten constateren steeds vaker dat een sterke sociale basis een grote meerwaarde is voor de gemeenschap en bovendien een middel om de zorgkosten te verlagen. Maar hoe vertaal je dat in cijfers? Dat is een vraag waar veel overheden mee zitten. Omdat een sociale basis uitgaat van een preventieve werking en hulpverlening dan als het goed is uitblijft, is het moeilijker vindbaar. In een publicatie van Movisie maken zelfstandig onderzoeker Jochum Deuten en Maarten Kwakkernaak van het Verwey Jonker Instituut duidelijk wat de sociale basis nou eigenlijk is, en hoe deze kan worden gekwantificeerd. 

Om te beginnen maakten zij een onderscheid van de sociale basis in drie sferen: de persoonlijke sociale basis, de gemeenschappelijke sociale basis en de institutionele sociale basis. In de eerste sfeer bestaat de sociale basis uit de inwoner zelf en diens sociale netwerk. De tweede sfeer bestaat uit georganiseerde verbindingen tussen inwoners en door burgers geïnitieerde activiteiten als buurtinitiatieven en activiteiten vanuit het verenigingsleven. In de derde sfeer opereren onder andere sociaal werkers, denk aan opbouwwerkers en community builders, vanuit collectieve voorzieningen om verbinding te ondersteunen en eventueel te organiseren tussen (groepen) inwoners.

Deze actorenanalyse maakt duidelijk dat de veelheid aan professionals, accommodaties, initiatieven, vrijwilligers en ontmoetingsplekken het moeilijk maakt om bepaalde ontwikkelingen aan investeringen in de sociale basis toe te rekenen. Het aantonen van de preventieve werking is ingewikkeld. De onderzoekers laten zien dat meten in de sociale basis wel nodig is en ook kan. Ze hebben hiervoor een sociale basis-monitor ontwikkeld. Renderen de investeringen? Worden problemen vroegtijdig in de kiem gesmoord door te investeren in sociale basisvoorzieningen en activiteiten? Het analytisch onderscheid in drie sferen kan daarbij helpen. Voor welke sfeer wordt gekozen? Laat de derde sfeer zich concretiseren door de focus te leggen op specifieke voorzieningen? In het verlengde van deze monitoring bepleiten ze een onderzoeksprogramma preventie en sociale basis, waarbij juist ook ingezet wordt op kwalitatief onderzoek.

Gevaren van meten

De gevaren van meten worden namelijk ook gezien. Bij louter kwantitatieve data bestaat het gevaar dat organisaties te eenzijdig gaan sturen zonder oog te hebben voor nadelige effecten die niet uit cijfers naar voren komen. Omdat de sociale basis zo'n breed en complex begrip is, vertellen cijfers namelijk niet het hele verhaal. "Je moet heel bewust omgaan met wat je weet, maar ook met wat je niet weet", stellen de onderzoekers. Kwantitatieve data moeten daarom altijd worden aangevuld met kwalitatieve data. Gemeenten moeten bij hun meetpogingen ook oppassen dat ze de administratieve druk op vrijwilligers en professionals niet te hoog maken. 

De basis is lokaal

De basis moet worden gelegd worden in de lokale praktijk. Dit kan volgens de auteurs ondersteund worden met een landelijk kennis-/onderzoeksprogramma waarin de totstandkoming van deze lokale praktijken goed beschreven wordt: welke uitdagingen komen gemeenten en organisaties in de sociale basis tegen, hoe hebben zij die opgepakt, tot welke meetinzet zijn zij gekomen, tot welke resultaten leidde dit en waarom waren die waardevol?

Bekijk hier de publicatie van Movisie met een link naar het rapport 'Cijfers in de sociale basis, een verkenning naar de mogelijkheden van kwantificeren en monetariseren in de sociale basis'

Voor dit onderzoek is nauw samengewerkt en informatie uitgewisseld met het onderzoeksteam van de genoemde case study 'Leren, sturen en verantwoorden in de sociale basis'. 
 

Ook interessant / voor u geselecteerd

Werken aan een gezonde, sociale en vellige leefomgeving met BuurtSaam
20 maart 2023
Om ruimtelijke strategieën voor leefbare, sociale en levensloopbestendige buurten te ontwikkelen, heeft Platform31…
Lees Verder »
Zoek en vind met Atlas Beweegvriendelijke omgeving
14 maart 2023
Hoe word de openbare ruimte in Nederland zo ingericht, dat deze uitnodigt om te bewegen, spelen en sporten? Dat is…
Lees Verder »
Wonen, ontmoeten, werken en leven in 'Wij zijn Zuiderschans'
9 maart 2023
Mede dankzij buurtverbinders komen ook buurtbewoners regelmatig binnenlopen bij het nieuwe wooncomplex in Den…
Lees Verder »
'Er is meer nodig voor het onderhoud van het Nederlandse zorggebouw'
6 maart 2023
Rick Kwekkeboom is lector langdurige zorg en ondersteuning aan de Hogeschool van Amsterdam en is als expert…
Lees Verder »
Het huwelijk van wonen en zorg en welzijn
27 februari 2023
Hoe organiseren we betaalbare, effectieve en efficiënte zorg en houden we die toch persoonsgericht – dus passend…
Lees Verder »
ZSW-expert over sociale ondernemingen en instituties voor collectieve actie
24 februari 2023
ZorgSaamWonen-expert professor dr. Tine De Moor hield vorige week vrijdag haar oratie aan de Erasmusuniversiteit…
Lees Verder »
'Participatie is meer dan het afvinken van een checklist'
24 februari 2023

Peter Bisschop en Sabine Megens wilden iets concreets doen om ouderen langer thuis te laten wonen, ze wilden…

Lees Verder »
De Bloemendal: gelaagd, sociaal en maatschappelijk
22 februari 2023

Een paar prachtige oude bomen in de binnentuin trekken meteen de aandacht. Wooncentrum Bloemendal krult zich om…

Lees Verder »
Woon- en leefomgeving anders inrichten met toolkit 'Positieve gezondheid'
21 februari 2023

Het gedachtegoed van 'Positieve gezondheid' – niet focussen op ziekte en wat niet meer gaat, maar juist op de…

Lees Verder »
Preventie, het nieuwe normaal in een ouder wordende samenleving
20 februari 2023

Op woensdag 15 februari 2023 is het advies 'Preventie, het nieuwe normaal in een ouder wordende samenleving'…

Lees Verder »
Gezonde leefomgeving centraal in nieuwste Biind Magazine
20 februari 2023

Het streven naar een gezonde leefomgeving legt eigenlijk perfect de tekortkomingen van de organisatie van onze…

Lees Verder »
Betrek mantelzorgers en zorgvragers bij digitalisering van de zorg
20 februari 2023

Met de campagne Vliegwiel in de Wijk roept Patiëntenfederatie Nederland wijkverpleegkundigen op om met cliënten…

Lees Verder »
ZSW-partner AAG: van zorg en wonen naar vastgoed met zorg én welzijn
16 februari 2023
Ze praten graag over zorgvoorzieningen en vastgoed, senior adviseur Carolien Vermaas en haar collega, strateeg en…
Lees Verder »
Slimme Zorg Estafette inspireert en verbindt
13 februari 2023
De ontwikkeling, implementatie en opschaling van slimme zorg verder brengen. Dat is het doel van de Slimme Zorg…
Lees Verder »
Meulenvelden haalt de buitenwereld naar binnen; 'dit is een klein dorp'
9 februari 2023
Hoe is het nu met woonservicegebied Meulenvelden in Didam? In deze rubriek van ZorgSaamWonen besteden we aandacht…
Lees Verder »
Gezond en Actief Leven Akkoord fundament onder preventiebeleid
7 februari 2023
Meer aandacht, meer geld en slimme samenwerking voor een gezondere samenleving. Dat is het doel van het Gezond en…
Lees Verder »
ZSW-partner ‘Thuis Voelen’ wil een schatkist aan ervaringen borgen
3 februari 2023
Meer dan negentig procent van de ouderen woont thuis en blijft thuis, tegen zo’n zes procent van de ouderen die in…
Lees Verder »
Partner aan het woord: Thereca
31 januari 2023

Thereca is al enige tijd aangesloten als partner bij het platform ZorgSaamWonen. In dit artikel maken we kennis…

Lees Verder »
Het Coornhert, een verticale stad in een levendige buurt
24 januari 2023
De kapsalon is een trekpleister geworden, bewoners genieten van (het uitzicht in) de gezamenlijke ruimte op de…
Lees Verder »
Partner aan het woord: Aedifica
23 januari 2023

Aedifica is onlangs als partner aangesloten bij ons mooie platform. Recent spraken wij met Erwin Drenth die…

Lees Verder »

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.