Blog: Lokale en creatieve oplossingen voor doorstroming van de woningmarkt stimuleren

rene

Het woord ‘woningmarktcrisis’ stond op Prinsjesdag en tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen volop in de schijnwerpers. Wat kunnen we verwachten ten aanzien van maatschappelijk vastgoed en hoe kijkt het kabinet aan tegen de wooncrisis en voldoende variatie rondom woningen? René Lolkema, domeinleider Wonen en Zorg bij  HEVO laat zijn licht schijnen op lokale oplossingen voor de woningmarkt.

De woningmarktcrisis krijgt steeds meer aandacht en wordt steeds urgenter: tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen leek het alleen maar over de woningmarkt en het afschaffen van de verhuurdersheffing te gaan. Naast het adagium 'bouwen, bouwen, bouwen' kunnen fiscale maatregelen, woningen van de lopende band en inderdaad ook het afschaffen of verlagen van de verhuurdersheffing bijdragen aan het oplossen van deze crisis. Daarmee zijn we er echter nog niet. We moeten kijken naar waar de vraag echt ligt: het realiseren van voldoende variatie aan woningen. Dit brengt met zich mee dat doorstroming op de woningmarkt wordt gestimuleerd. Laten we kijken naar oplossingen die niet slechts bijdragen aan het realiseren van meer woningen, maar laten we kijken naar waar de vraag echt naar uit gaat rekening houdend met thema’s als vergrijzing, groei van het aantal eenpersoonshuishoudens en betaalbaarheid.

Alleenwonenden
De komende jaren is er sprake van een toename van het aantal eenpersoons­huishoudens. Volgens het CBS zijn alleenwonenden relatief vaak twintigers, maar boven de zeventig is de kans om alleen te wonen het grootst. Een van de oorzaken van deze toename is de vergrijzing in Nederland. De komende jaren wordt een verdubbeling van het aantal 80-plussers verwacht. Deze groep heeft verschillende woonwensen waar zeker één rode lijn in te vinden is: mensen willen het liefst in hun eigen buurt, dorp of wijk blijven. Daarin lijkt een deel van een oplossing te liggen. Het aanbieden van meer variatie in woningen op lokaal en buurtniveau kan aan de aanbodzijde van de woningmarkt de vraag en daarmee de doorstroming stimuleren. In de cijfers wordt een kwalitatieve behoefte gesignaleerd, maar de daadwerkelijke behoefte is meer kwalitatief van aard en wordt ook beïnvloed door financiële beperkingen: betaalbaarheid is van groot belang.

Ouderen verhuizen niet zomaar
Het realiseren van ouderenwoningen is niet een oplossing die zomaar werkt. Belangrijk is in gesprek te gaan op lokaal niveau waar echt behoefte aan is. Indien de argumentatie is om ouderen uit hun te groot geworden woning te krijgen en deze te verruilen voor bijvoorbeeld een appartement, moet worden gekeken of de lokale ouderen hier nu echt willen gaan wonen. Recent onderzoek van economisch geograaf Petra de Jong laat dit ook zien. Zij onderzocht de verhuismobiliteit en woonvoorkeuren van ouderen in Nederland: ouderen verhuizen niet zomaar, uit haar onderzoek blijkt dat ouderen vaak erg gehecht zijn aan hun woning en de omgeving: mensen willen het liefst in de omgeving blijven wonen. Daarbij zijn de woonlasten laag, omdat het huis grotendeels is afbetaald of omdat ze al lang huren. De ene oudere is de andere niet, de woonbehoefte en voorkeuren zijn divers: juist door in gesprek te gaan op lokaal niveau met ouderen, kunnen op basis daarvan passende woonvormen worden gerealiseerd. Een alternatief moet aantrekkelijk en betaalbaar zijn.

Splitsvergunning
Naast het bijbouwen van geschikte woningen en huisvesting voor kwetsbare groepen kunnen andere creatieve oplossingen ook een nuttige bijdrage leveren aan het realiseren van een gevarieerder woningaanbod. Zo probeert de gemeente Bergen te stimuleren dat grote woningen worden gesplitst in kleinere woningen. Ze maakt daarom de splitsingsvergunning gratis. Er is veel vraag naar woningen, maar voor nieuwbouw is in het dorp weinig ruimte, aldus de gemeente. “Er staan hier veel zeer grote woningen, tegelijk is er een enorme vraag naar kleinere huizen”, zegt wethouder Valkering. “Bijbouwen is lastig, onder meer doordat een deel van de gemeente ‘bijzonder provinciaal landschap’ of Natura 2000-gebied is, waar bouwen niet kan.”

Kleine initiatieven
Het lijken wellicht druppels op een gloeiende plaat. Op lokaal niveau is echter ook sprake van een verdubbeling van het aantal 80-plusers en ook op lokaal en buurtniveau verdubbelt het aantal mensen met een zware zorgindicatie. Hoewel kleine initiatieven wellicht maar een gedeeltelijke oplossing zijn, dragen ze wel bij aan de variatie aan woonvormen zodat er meer te kiezen is voor onder andere ouderen die wellicht willen doorstromen naar een volgende passende woning. Zoals eerder geschetst, deze groep wil bij voorkeur in de buurt blijven.

‘We zien verschillende voorbeelden van het combineren van woonvormen die veel beter aansluiten bij de wensen van ouderen en ook jonge eenpersoonshuishoudens: het combineren van deze groepen in voormalige verzorgingshuizen in Zwolle, of het samenwonen met je partner met dementie in Raamsdonkveer en een plek geven aan kwetsbare jongeren die zorg en ondersteuning nodig hebben gewoon in hun eigen wijk in Utrecht’, aldus Rene Lolkema.

Laten we vooral lokaal kijken wat voor woonconcepten we kunnen maken. Wonen op de plek waar mensen graag willen wonen aangevuld met de diensten, services en indien nodig zorg zodat mensen mee kunnen doen in hun eigen wijk, buurt en dorp.

Ook interessant / voor u geselecteerd

Grote behoefte aan gemeenschappelijk wonen voor ouderen met een migratie-achtergrond
21 augustus 2025
Lees Verder »
Het Thuishuis, oplossing voor eenzame ouderen
19 augustus 2025

Een studentenhuis voor ouderen, bestaat dat? Ja, zeker! Het Thuishuisproject van…

Lees Verder »
Van leegstaand pand naar leefbare plek voor ouderen
14 augustus 2025

Leegstaand vastgoed kan een oplossing bieden voor het groeiende tekort aan geschikte…

Lees Verder »
AM Podcast 'Morgen begint vandaag'
11 augustus 2025

Hoe ziet onze leefomgeving er in de toekomst uit? Wonen we in huizen van hout? Delen…

Lees Verder »
Inspiratiemiddag Bruis Heemstede
6 augustus 2025

Oost West architecten verbouwt in Heemstede een voormalig gasthuis tot een…

Lees Verder »
'Er is altijd wel iemand om koffie mee te drinken'
31 juli 2025
Lees Verder »
Hillegomse woonzorgservicezone bijna voltooid
30 juli 2025

In de Hillegomse wijk Elsbroek-Zuid staan het nieuwe woonzorgcentrum Hofstede en het…

Lees Verder »
Wonen in een vuurtoren
28 juli 2025

Lea is een ervaringsdeskundige ZorgSaamWonen blogschrijfster. Ze voelt een…

Lees Verder »
Favoriete artikelen van het eerste half jaar
17 juli 2025

Het jaar is al weer halverwege en de vakanties zijn van start gegaan. Tijd om de…

Lees Verder »
Hof van Jacob: Wonen in de wijk, zorg binnen handbereik
15 juli 2025

Een verre blik in de toekomst. Op het beeld dat zich daarbij ontvouwde – na het doortrekken van actuele trends…

Lees Verder »
Wederkerig Wonen als bredere standaard voor Gemeenschappelijk Wonen
7 juli 2025

Gemeenschappelijk Wonen, ook vaak Collectief Wonen of Wederkerig Wonen genoemd, wint…

Lees Verder »
De verhuiscoach
30 juni 2025

Lea is een ervaringsdeskundige ZorgSaamWonen blogschrijfster. Ze voelt een…

Lees Verder »
Woongeluk in Hugo's tuin
24 juni 2025

“Ik ben er een rijker mens van geworden”, zegt een bewoonster van Hugo’s tuin in…

Lees Verder »
Advies van verzorgingshuis naar geclusterd wonen
23 juni 2025

Voormalig minister Agema stelde de vraag aan de Raad van Ouderen of ouderen behoefte hebben aan een woonvorm…

Lees Verder »
Bronkhorst opent ‘hek van de dam’ voor erfbouw
19 juni 2025

In het boerenland is het openzetten van een hek op de dam vaak aanleiding voor een spontane koeiendans omdat de…

Lees Verder »
Wooncoöperatie Boschgaard Den Bosch: inspirerend voorbeeld
18 juni 2025

“Dat dit woonproject gelukt is!” Jurgen Arts van corporatie Zayaz loopt nog…

Lees Verder »
Casa Vita: mini droomdorp in een park
17 juni 2025

Een dorp in het klein. Dat wilde de gemeente Pijnacker realiseren op een terrein vlakbij het metrostation. Met…

Lees Verder »
‘Lekker koken met draadjesvlees. Dan komen ze gelijk!’
2 juni 2025

Middenin de coronatijd werd in Amsterdam-Zuid een opmerkelijke, intramurale zorginstelling geopend. Vandaag…

Lees Verder »
Van woongroep tot verhuisadviseur
28 mei 2025

Lea is een ervaringsdeskundige ZorgSaamWonen blogschrijfster. Ze voelt een…

Lees Verder »
Intergenerationeel woonproject Haven Oost: samen redzaam
27 mei 2025

Onlangs kregen de bewoners van het intergenerationeel wooncomplex Haven Oost in…

Lees Verder »

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.